Երկուշաբթի, 14 Դեկտեմբերի 2020 15:19

Արմինֆո.Դեկտեմբերի 11-ին Արժույթի միջազգային հիմնադրամի Գործադիր խորհուրդը հաստատել է Հայաստանի հետ համատեղ եռամյա ծրագրի գնահատման երրորդ փուլի արդյունքները, ինչի արդյունքում Հայաստանի Հանրապետության համար հասանելի են դարձել 25․714 միլիոն ՀՓԻ (շուրջ 36․7 մլն ԱՄՆ դոլար) ծավալով բյուջետային միջոցներ։

Ինչպես նշվում է ՀՀ Կենտրոնական բանկի դեկտեմբերի 14-ի տարածած հաղորդագրության մեջ, համատեղ ծրագրի ներքո հատկացվել են 231․657 մլն ՀՓԻ (շուրջ 315 մլն ԱՄՆ դոլար) ընդհանուր ծավալով վարկային միջոցներ։

 

ԱՄՀ գնահատմամբ դրամավարկային քաղաքականությունը եղել է ըստ անհրաժեշտության ընդլայնողական՝ աջակցելով տնտեսությանը և պահպանելով բանկային համակարգի իրացվելիությունը, իսկ գնաճը պահպանվել է ցածր մակարդակում։ Այնուամենայնիվ, ՀՀ կենտրոնական բանկը պետք է ուշադիր հետևի շուկաների զարգացումներին և պատրաստ լինի անհրաժեշտության դեպքում ճշգրտել դրամավարկային քաղաքականությունը մակրոտնտեսական կայունությունը ապահովելու համար՝ պահպանելով փոխարժեքի ճկունությունը գնաճի նպատակադրման շրջանակներում ցնցումները կլանելու համար։ Չնայած ֆինանսական համակարգը սթրեսի նշաններ ցույց չի տվել, Կենտրոնական բանկը պետք է շարունակի բացահայտել ֆինանսական համակարգում առկա պոտենցիալ խոցելիություններն ու ռիսկերը և պատրաստ լինի ձեռնարկել համապատասխան գործողություններ՝ ֆինանսական կայունությունը ապահովելու համար:

 

ԱՄՀ խորհրդի անդամները դրական են արձագանքել այն հանգամանքին, որ սոցիալ-տնտեսական ցնցումները նշանակալի բացասական ազդեցություն չեն թողել ֆինանսական համակարգի վրա։ Վերջիններիս դիտարկմամբ՝ ֆինանսական ոլորտի բարեփոխումները, որոնց մի մասը դեռևս ընթացքի մեջ են, կնպաստեն տնտեսական վերականգնմանը և երկարաժամկետ աճին։

 

Հիշեցնենք, որ ս. թ. նոյեմբերի 20-ին ԱՄՀ-ն մամուլի հաղորդագրություն էր հրապարակել, որում ներկայացնում է 2020թ. սեպտեմբերի 2-ից նոյեմբերի 16-ը Հայաստանում ԱՄՀ-ի խմբի պատվիրակության ղեկավար Նաթան Փորթերի գլխավորությամբ Հայաստանի համար Stand-By վարկի երրորդ վերանայման վերաբերյալ անցկացված քննարկումների արդյունքները։

 

Հաղորդագրության մեջ նշվում է. <ԱՄՀ-ի թիմը ՀՀ կառավարության հետ համաձայնության է հասել Արժույթի միջազգային հիմնադրամի SBA համաձայնագրին հավանություն տված Հայաստանի բարեփոխումների ծրագրի երրորդ վերանայման ավարտի մասին: ԱՄՀ գործադիր խորհրդի կողմից 25.714 մլն SDR-ի հաստատման սպասումով (մոտ 36.7 մլն դոլար) կհատկացվի տնօրենների խորհրդի նիստից հետո՝ բյուջետային աջակցության համար: <ԱՄՀ-ի այս ֆինանսավորումը կօգնի իշխանություններին բավարարել անհետաձգելի բժշկական եւ սոցիալ - տնտեսական պահանջները եւ աջակցել բարեփոխումների իրականացմանը ավելի ուժեղ եւ ներառական աճի համար>, - ասված է ԱՄՀ-ի հաղորդագրության մեջ: Նույն հաղորդագրության մեջ ԱՄՀ-ն ներկայացրել է Հայաստանի ՀՆԱ-ի 2020 թվականի նորացված կանխատեսումները ՝ սպասելով ավելի քան 7 տոկոս անկում։ Հայաստանի պետական պարտքի առնչությամբ ԱՄՀ-ն 2020 թվականի համար կանխատեսել է, որ ՀՆԱ-ում մասնաբաժինը կգերազանցի 60 տոկոսը ՝ 2021 թվականին գրեթե մինչեւ 69 տոկոս հետագա աճով, իսկ միջնաժամկետ հեռանկարում պետական պարտքը աստիճանաբար կկրճատվի եւ մինչեւ 2026 թվականը կնվազի ՀՆԱ-ի 60 տոկոսից ցածր:

 

<Հայաստանի տնտեսությունը մեծապես տուժել է COVID-19 հմավարակից եւ 1990-ականների սկզբից ի վեր վատթարագույն ռազմական առճակատումից, ինչի պատճառով կրճատվել է 2020 թվականին։ Այս ցնցումները հանգեցրել են ներքին պահանջարկի եւ առաջարկի խախտման եւ խորացել են արտահանման եւ զբոսաշրջության, դրամական փոխանցումների եկամուտների կտրուկ կրճատման եւ որոշ չափով կապիտալի հոսքերի թուլացման: Արտաքին իրադարձությունների, անորոշ տնտեսական եւ քաղաքական իրադրության, տարածաշրջանային բարձր լարվածության, համաճարակի ինտենսիվության եւ տեւողության հետ կապված կարճաժամկետ բացասական ռիսկերը հավասարակշռվում են համավարակից հետո ավելի արագ վերականգնման, ավելի սահմանափակ սպիացման եւ բարեփոխումների ավելի արագ իրականացման պոտենցիալ դրական հետեւանքներով>, - նշել է Ն. Փորթերը:

 

Նշենք, որ 2019թ.մայիսի 17-ին ԱՄՀ-ն հաստատել է եռամյա <տարանցիկ ժամանակահատվածում> stand-by վարկային գծի ՝ 180 մլն SDR (համարժեք է գրեթե 248.2 մլն դոլարի) կամ ԱՄՀ-ում Հայաստանի քվոտայի շուրջ 139.75% - ի չափով տրամադրում Հայաստանին: Այդ գումարից նախատեսվում էր անհապաղ ստանալ 25.714 մլն SDR (համարժեք է մոտ 35.5 մլն դոլարի), իսկ մնացած մասի տրամադրումը նախատեսված էր վեց կիսամյակային գնահատականների հիման վրա ։ Մեկ տարի անց՝ 2020 թվականի մայիսի կեսերին, ԱՄՀ - ն Հայաստանին տրամադրեց 128.8 մլն SDR (մոտ 175 մլն դոլար) ֆինանսական աջակցություն, ինչը SBA-ի շրջանակներում կուտակված ռեսուրսները ներգրավելու իշխանությունների մտադրության հետ մեկտեղ թույլ տվեց ստանալ 206 մլն SDR (մոտ 280 մլն դոլար), որոնք ենթակա են վճարման անմիջապես: Այդ վարկային միջոցներն ուղղված են Հայաստանի տնտեսական հիմքերի եւ քաղաքականության ամրապնդմանը, ինչպես նաեւ կառուցվածքային բարեփոխումների իրականացմանը, մասնավորապես, կառավարման արդյունավետության բարձրացմանը եւ գործարար միջավայրի բարելավմանը: