Երկուշաբթի, 18 Հունվարի 2021 12:31

Արմինֆո. Հայաստանի արտաքին առեւտրաշրջանառությունը 2020թ. հունվար-նոյեմբերին կազմել է 3.1 տրլն դրամ ($6.4 մլրդ) ՝ տարեկան 12.4% անկում ապրելով։ Ինչպես վկայում են ՀՀ Վիճակագրական կոմիտեի տվյալները, ներմուծման ծավալների կրճատումն ավելի ծանրակշիռ է ՝ 15,9 տոկոսով ՝ մինչեւ 1.98 տրլն դրամ ($4.1 մլրդ), քան արտահանումը ՝ 5.2% - ով ՝ մինչև 1.1 տրլն դրամ ($2.3 մլրդ) ։

 

2020թ. նոյեմբերին արտաքին առևտրաշրջանառության անկումն արագացել է 2,9% - ից մինչև 5%՝ ներմուծման դինամիկայի՝ 2,3%-ի աճից 2,6% անկում շրջադարձի և արտահանման պահպանվող անկման հաշվին՝ 11,1% - ից մինչև 9,4% դանդաղմամբ ։ Իսկ 2020 թ․ նոյեմբերին՝ 2019թ. նոյեմբերի համեմատ, արտաքին առևտրաշրջանառության 25,9% - ով կրճատումը պայմանավորված էր ներմուծման 28,9% - ով անկմամբ ՝ արտահանման 19,4% - ով անկման դեպքում։

 

Արտաքին առեւտրի բացասական սալդոն 2020թ. հունվար-նոյեմբերին կրճատվել է տարեկան 26,5%-ով (նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի 4,4% աճի դիմաց)՝ կազմելով 1.8 մլրդ դոլար: Ընդ որում, ԵԱՏՄ երկրների հետ Հայաստանի արտաքին առեւտրի բացասական սալդոն կազմել է 773,2 մլն դոլար՝ 11 ամսում ավելանալով 16,6% - ով՝ ներմուծման 2.5% - ով աճի ֆոնին, արտահանման 10,7% - ով անկման դեպքում։ Իսկ ԵՄ երկրների հետ Հայաստանի արտաքին առեւտրի բացասական սալդոն կազմել է 378.1 մլն դոլար՝ ինչպես արտահանման (29.5%), այնպես էլ ներմուծման (18.9%) անկման արդյունքում կրճատվելով 4.3% - ով ։

 

2020թ. հունվար-նոյեմբեր ամիսների արդյունքներով հայկական ապրանքների հիմնական գնորդներն են Ռուսաստանը՝ 26,5%, Շվեյցարիան՝ 19%, Չինաստան՝11,2%, Իրաքը՝ 6,5% եւ Բուլղարիան ' 6,1%: Ներկրվող արտադրանքի հիմնական մատակարարներն են Ռուսաստանը ՝ 32,9 տոկոս ընդհանուր ներմուծման մեջ, Չինաստանը ՝ 15 տոկոս, Իրանը ՝ 6,9 տոկոս, Գերմանիան ՝ 5,2 տոկոս եւ Իտալիան ՝ 4,3 տոկոս:

 

Հայկական ապրանքների արտահանման շարքում գերակշռող աճ է գրանցվել <հանքային արտադրանքի> գծով՝ 14,1%, մինչև 759,8 մլն դոլար: Միևնույն ժամանակ անկման մեջ է հայտնվել պատրաստի սննդամթերքի արտահանումը՝14,9% - ով, մինչև 495.9 մլն դոլար, թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարերի և իրերի արտահանումը՝ 12,1% - ով մինչև 336.04 մլն դոլար, ոչ թանկարժեք մետաղների և դրանցից պատրաստված իրերի արտահանումը՝18,7% - ով մինչև 195.8 մլն և եւ տեքստիլ արտադրանքը՝ 22,7% - ով, մինչեւ 121 մլն դոլար։ Ներմուծման մեջ աճը պահպանել են՝ բուսական ծագում ունեցող մթերքները ՝ 12,1 տոկոսով ՝ մինչեւ 222,7 մլն դոլար, ընդ որում՝ հանքային հումքն անկում են ապրել  8,3 տոկոսով ՝ մինչեւ 661,7 մլն դոլար, ինչպես նաեւ նվազող միտումը նկատվել է պատրաստի սննդամթերքի գծով ՝ 6,7 տոկոսով ՝ մինչեւ 350,5 մլն դոլար: Ներմուծման շարքում առաջատար ՝ մեքենաներ/սարքավորումներ / մեխանիզմներ, 3,3 տոկոսով աճ են գրանցել , մինչեւ 784,3 մլն դոլար, աճ են արձանագրել նաև ոչ թանկարժեք մետաղները եւ դրանցից պատրաստված արտադրատեսակները ՝ 4,4 տոկոսով, մինչեւ 325,2 մլն դոլար, իսկ մյուս առաջատար հոդվածները հայտնվել են անկման մեջ. քիմիական արտադրանքը ՝ 13,8 տոկոսով , մինչեւ 366,8 մլն դոլար, տեքստիլ արտադրանքը ՝ 22,3 տոկոսով ՝ մինչեւ , մինչեւ $214,8 մլն։ Քիմիական արտադրանքի արտահանումը կազմել է $ 27.5 մլն՝ դանդաղեցնելով աճը մինչև ստագնացիոն 0.3%։

 

Նշենք, որ մեկ տարի առաջ ՝ 2019թ.հունվար-նոյեմբերին, Հայաստանի արտաքին առեւտրաշրջանառության 7,4 տոկոս աճը պայմանավորված էր արտահանման 9 տոկոս եւ ներմուծման՝ 6,6 տոկոս  աճով։  Միայն 2019թ. նոյեմբերին արտաքին առևտրաշրջանառությունն աճել է 4,5% - ով ՝ արտահանման 8,5% և ներմուծման 3,1% աճի հաշվին ։ Իսկ 2019թ. նոյեմբերին 2018թ. նոյեմբերի համեմատ, արտաքին առևտրաշրջանառության 14,2% աճը ավելի շատ բխել է արտահանման աճից ՝ 25,7% - ով,  ներմուծման 9,6% աճի դեպքում ։ ԵԱՏՄ երկրների հետ Հայաստանի արտաքին առևտրի բացասական սալդոն 2019թ․ 11 ամիսների ընթացքում ավելացել է 17.5% - ով ՝ ներմուծման 13.9% և արտահանման 10.7% աճի պայմաններում։ Իսկ ԵՄ երկրների հետ Հայաստանի արտաքին առեւտրի բացասական սալդոն աճել է 13,5 տոկոսով ՝ արտահանման 14,2 տոկոս եւ ներմուծման 3,5 տոկոս անկման դեպքում։