Արմինֆո.Հայկական ինքնիշխան եվրապարտատոմսերի հաջող տեղաբաշխումը միջազգային կապիտալի և ներդրողների գնահատականն է Հայաստանում իրականացվող հարկաբյուջետային քաղաքականությանը։ Այդ մասին փետրվարի 4-ին կառավարության նիստում հայտարարել է ֆինանսների նախարար Ատոմ Ջանջուղազյանը։
Նրա խոսքով ՝ լրացուցիչ ֆինանսական ռեսուրսների ներգրավումը կհանգեցնի երկրի պետական պարտքի որոշ աճի։ Անկասկած, ֆինանսների նախարարի ասելով, պետական պարտքի աճը բացարձակ թվերով դիտարկվում է որպես բացասական երեւույթ, բայց դրա հետ մեկտեղ պետք է նկատի ունենալով պետական պարտքի իմիջի բարձր մակարդակը, ինչը հարկաբյուջետային քաղաքականության արդյունք է։ Այլ կերպ ասած, շարունակել է նախարարը, պետական բյուջեի դեֆիցիտ ունեցող միավորը (պետությունը) չի կարող մտածել պետական պարտքի նվազեցման մասին։ Դեֆիցիտի մարումն իրականացվում է նաեւ փոխառու միջոցների ներգրավման միջոցով։ Միակ դեպքը, երբ կարելի է խոսել պետական պարտքի նվազեցման հնարավորության մասին, դա դեֆիցիտի զրոյական ցուցանիշի առկայությունն է, սակայն դա Հայաստանում չի եղել, չկա, և, ամենայն հավանականությամբ, չի լինի։ Հետևաբար, Ատոմ Ջանջուղազյանը կարծում է, որ քանի դեռ գոյություն ունի դեֆիցիտ, պետական պարտքի աճն անխուսափելի է։ Բայց այս հարցում շատ կարևոր է վերահսկել պետական պարտքի հարաբերակցությունը երկրի ՀՆԱ-ի նկատմամբ։ Ճիշտ է, այս հարցը ինտեգրալ ցուցանիշներից միայն մեկն է։ Բազմաթիվ այլ ցուցանիշների հետ միասին ներդրողները գնահատում են բոլոր մյուս ռիսկերը: 2019 թվականի վերջի դրությամբ Հայաստանը դիտարկվում էր որպես պետական պարտքի ցածր բեռ ունեցող պետություն, բայց դա չի նշանակում նոր ռիսկերի մեջ մտնել ։ Ներդրողն, առաջին հերթին, գնահատում է պետության վճարունակությունը։
Ատոմ Ջանջուղազյանը նշել է, որ եվրաբոնդերի տեղաբաշխումը եկամուտների ստացման աղբյուրներից մեկն է, սակայն կան նաև այլ աղբյուրներ: Մասնավորապես, ընթացիկ տարում ներքին շուկայում տեղաբաշխվելու են 370 մլրդ դրամի պետպարտատոմսեր, որից 210 մլրդ դրամը նախատեսված է ուղղորդել տարբեր ծրագրերի ֆինանսավորմանը, իսկ մնացած 160 մլրդ դրամը ՝ նախկինում տեղաբաշխված պետական պարտատոմսերի մարմանը:
Կան նաև Համաշխարհային բանկից, Ասիական զարգացման բանկից, այլ միջազգային ֆինանսական ինստիտուտներից վարկերի ներգրավման ծրագրեր՝ նպատակային ծրագրերի իրականացման, ինչպես նաև շուրջ 50 մլրդ դրամի բյուջետային աջակցության համար:
Նախարարը նաև հաղորդել է, որ տեղաբաշխված եվրոբոնդերից ներգրավված 750 մլն դոլարից 250 մլն-ը կուղղորդվի կայունացման դեպոզիտային հաշվին, որտեղից անհրաժեշտության դեպքում կֆինանսավորվեն հնարավոր խնդիրները, որոնք կարող են առաջանալ պետական պարտքի մարման ընթացքում:
Նշենք, որ 2020 թվականի դեկտեմբերի 1-ի դրությամբ Հայաստանի պետական պարտքը կազմել է 7,9 մլրդ դոլար՝ նախորդ տարվա համեմատ ավելանալով 8,2 տոկոսով: Ընդ որում, արտաքին պարտքի չափը կազմել է 6 մլրդ դոլար (աճը ՝ 3,4 տոկոս), ներքին պարտքը՝ 1,9 մլրդ դոլար (աճը ՝ 26,7 տոկոս, հիմնականում, դրամային պետական պարտատոմսերի հաշվին)։