Արմինֆո. Հայաստանի պետական պարտքը 2021թ. մարտին գերազանցել է 8.7 մլրդ դոլարը' տարեկան կտրվածքով աճելով 17.6%-ով, իսկ միայն հունվար - փետրվարին' 9.2%-ով, որից 8.5% աճը գրանցվել է փետրվարին, այն դեպքում, երբ մեկ տարի առաջ, 2020թ. փետրվարին 2019թ. փետրվարի համեմատ աճը եղել է 6%, ընդ որում, հունվար - փետրվարին և միայն փետրվարին աճի տեմպը եղել է հավասարապես ցածր' 1,4%: Այս մասին են վկայում ՀՀ ֆինանսների նախարարության նախնական տվյալները, որոնք հրապարակել է Վիճակագրական կոմիտեն։
Մասնավորապես, տարեկան աճի արագացում է(2021թ.փետրվարին՝ 2020թ. Փետրվարի համեմատ) դիտվել ինչպես արտաքին պարտքի գծով' 4% - ից մինչեւ 19,3%, այնպես էլ ներքին պարտքի գծով' 14,1%-ից մինչեւ 18,8%, որոնց բացարձակ մեծությունը մարտ ամսին հասել է, համապատասխանաբար, 6.8 մլրդ դոլարի եւ 1.9 մլրդ դոլարի: Միայն փետրվարին այդ ցուցանիշների դինամիկան տարբեր ուղղվածություն ուներ. արտաքին պարտքի 11,5 տոկոսով աճն ուղեկցվել է ներքին պարտքի 1,9 տոկոսով անկմամբ, մինչդեռ, մեկ տարի առաջ փետրվարին հակառակ պատկերն էր դիտվում. արտաքին պարտքի 0,2 տոկոսով անկումը ուղեկցվել է ներքին պարտքի 1,5 տոկոսով աճով: 2021թ. հունվար-փետրվար ամիսներին արտաքին պարտքը նույնպես աճել է 11,5%-ով ՝ ներքին պարտքի ընդամենը 0,3% աճի դեպքում, նախորդ տարվա տարբեր ուղղվածություն ունեցող դինամիկայի (2020թ.հունվար - փետրվար ամիսներին) դիմաց. արտաքին պարտքի 0,8% անկումն ուղեկցվել է ներքին պարտքի 5,1% աճով:
Արտաքին պարտքի կառուցվածքում կառավարության մասնաբաժինը 2021թ.հունվար-փետրվարին 92,4% - ից աճել է մինչեւ 92,6% (նախորդ տարվա 93% - ի դիմաց), կազմելով 6,3 մլրդ դոլար, իսկ ԿԲ-ի մասնաբաժինը, ընդհակառակը, նվազել է 8,2%-ից մինչեւ 7,4% (նախորդ տարվա 8,5%-ի դիմաց)' կազմելով 500,8 մլն դոլար: Ընդ որում, 2021թ. փետրվարին կառավարության արտաքին պարտքը ծանրակշիռ արագացրել է տարեկան աճը մինչեւ 18,9%, իսկ Կենտրոնական բանկի արտաքին պարտքը հասել է 3,2% աճի, 2020թ. փետրվարի տարբեր ուղղվածության տարեկան դինամիկայի դիմացմ երբ կառավարության 5,5% աճն ուղեկցվել է ԿԲ պարտքի 11,8 տոկոսով անկմամբ։ Միայն 2021թ. փետրվարին կառավարության արտաքին պարտքն աճել է 12,5 տոկոսով ՝ ԿԲ պարտքի 0,2 տոկոսով աճի դեպքում, երկու դեպքում էլ 2020թ. Փետրվարին, համապատասխանաբար, 1,9 եւ 0,1 տոկոսով անկման դիմաց։
Իսկ ներքին պետական պարտքի կառուցվածքում գերիշխում են պետական պարտատոմսերը, որոնց մասնաբաժինը 2021թ. փետրվարին կազմել է 95,2% (1.8 մլրդ դոլար)՝ բացարձակ մեծության տարեկան աճի 21%-ից մինչև 20% դանդաղմամբ։ Այնուհետև հաջորդում են հայկական եվրաբոնդերը՝ 91.3 մլն դոլար, որոնց մասնաբաժինը 2021թ. փետրվարին կազմել է 4.8%՝ բացարձակ մեծության տարեկան անկումն արագացնելով 27% - ից մինչև 28%: Որպես համեմատություն նշենք, որ 2020 թվականի փետրվարին պետական պարտատոմսերի մասնաբաժինը ներքին պարտքի մեջ ավելի ցածր էր ՝ 92,2 տոկոս, իսկ եվրաբոնդերը ՝ ավելի բարձր՝ 7,8%:
Նշենք, որ Համաշխարհային բանկի մարտին նորացված կանխատեսումը Հայաստանի պետական պարտքի աճը 2021թ. նախատեսում է ՀՆԱ-ի մինչեւ 70,8% (2020թ. փաստացի 67,3% - ից), 2022թ. աննշան նվազումով մինչեւ ՀՆԱ-ի 70,6%: Եվ դա այն դեպքում, երբ ՀԲ - ն փոքր-ինչ բարելավել է Հայաստանի ՀՆԱ-ի կանխատեսվող աճը 2021 թվականին՝ մինչեւ 3,4 տոկոս (նախկին 3,1 տոկոսից), 2022 թվականին տեմպերի մինչեւ 4,3 տոկոս արագացմամբ, 2020 թվականին 7,6 տոկոսով փաստացի անկման դիմաց:
Հիշեցնենք, որ 2020թ. արդյունքներով Հայաստանի ընդհանուր պետական պարտքը կազմել է 7.968 մլրդ դոլար, որի կառուցվածքում արտաքին պարտքը կազմում էր 6.053 մլրդ դոլար, իսկ ներքին պարտքը' 1.915 մլրդ դոլար: 2020թ. ընթացքում պետական պարտքի աճի 5.8% - ից մինչև 8.8% արագացումը պայմանավորված էր ներքին պարտքի աճի 10.7%-ից մինչև 24.6% արագացմամբ' արտաքին պարտքի 4.6% աճի պահպանմամբ: