Արմինֆո. Հյուսիս-Հարավ փոխադրամիջանցքի 42 կմ երկարությամբ Թալին-Լանջիկ-Գյումրի ճանապարհահատվածն աշնանը արդեն ասֆալտապատվելու է: Այդ մասին հայտարարել է ՀՀ տարածքային կառավարման եւ ենթակառուցվածքների նախարար Սուրեն Պապիկյանը ՝ ԱԺ-ում պատասխանելով խորհրդարանականների հարցերին։
Մասնավորապես, նա պարզաբանել է, որ խոսքը փորձարարական ասֆալտապատման մասին է ։ Աշխատանքների մասին պայմանավորվածությունը ձեռք է բերվել 2020 թվականի վերջին չինացի գործընկերների Հայաստան կատարած այցի շրջանակներում: Այս փուլում, ըստ նախարարի, իրականացվում է ասֆալտի լաբորատոր փորձաքննություն, որի արդյունքները ստանալուց հետո նախարարությունը ճանապարհային աշխատանքներ սկսելու թույլտվություն կտա։
Միաժամանակ Պապիկյանը հաղորդել է, որ արդեն կա կառավարության որոշումը Հյուսիս-Հարավ ճանապարհի հարավային հատվածում շինարարական աշխատանքների մեկնարկի մասին: Նա պարզաբանել է, որ դա վերաբերում Է Սիսիան - Քաջարան - Ագարակ հատվածին ։ Արդյունքում, ըստ նախարարի, այդ հատվածում կկառուցվի 2 թունել ՝ Քաջարանի և Բարգուշատի ։ "Կարծում եմ, որ արդեն օգոստոսին պատրաստ կլինի մրցութային փաթեթը", - հավելել է Պապիկյանը:
Նշենք, որ հանրային լսումների շրջանակներում հայտնի է դարձել, որ Քաջարան-Ագարակ հատվածի շինարարությունը ֆինանսավորվում է Եվրասիական զարգացման բանկի Կայունացման եւ զարգացման եվրասիական հիմնադրամի կողմից: Ճանապարհի հատվածը կունենա մոտ 45 կմ ընդհանուր երկարություն, առաջին հատվածի շինարարությունը (մոտ 32 կմ) նախատեսվում է սկսել 2022 թվականին: Նոր ճանապարհը կկրճատի ինչպես հեռավորությունը (մոտ 14 կմ), այնպես էլ ճանապարհի ժամանակը 80 կմ / ժ արագությամբ կտնտեսվի մոտ 40 րոպե։ Հիշեցնենք, որ 2015 թվականի ապրիլի 14-ին Եվրասիական զարգացման բանկը (ԵԱԶԲ) և Հայաստանի կառավարությունը ստորագրել են Կայունացման և զարգացման եվրասիական հիմնադրամի ներդրումային վարկի մասին 150 մլն դոլարի համաձայնագիր ' "Հյուսիս-Հարավ" փոխադրամիջանցքի հարավային հատվածի (Տրանշ-4) կառուցման նախագծի ֆինանսավորման համար: Նախագծի իրականացման սկզբնական ժամկետները ուշացել են, և համաձայնագրում փոփոխություններ են կատարվել ինչպես նախագծի իրականացման ժամկետների, այնպես էլ վարկի մարման պայմանների վերաբերյալ:
Նշենք, որ "Հյուսիս-Հարավ" նախագիծը թույլ կտա իրանական սահմանից մինչեւ վրացական սահման հեռավորությունը 556 կմ-ից կրճատել մինչեւ 490 կմ: Ճանապարհը էապես կթեթեւացնի դեպի Սեւ ծով ելքը ոչ միայն Հայաստանի, այլեւ Իրանի համար ։ Նախագիծն ի սկզբանե ֆինանսավորվում է Ասիական զարգացման բանկի կողմից տրամադրվող վարկային միջոցներով։ ԱԶԲ-ի հետ կես միլիարդ դոլար տրամադրելու մասին համապատասխան համաձայնագիրը Հայաստանի կառավարության կողմից ստորագրվել է 2009թ.սեպտեմբերին: Հետագայում նախագծին միացել է նաև ԵՃՇՀ-ն, որը համաձայնել է տրամադրել 150 մլն դոլար ։
Նախատեսվում էր, որ մայրուղու շինարարությունը կավարտվի, սկզբում, 2016 թվականին, այնուհետև 2019 թվականին, սակայն այսօրվա դրությամբ կատարվել է աշխատանքների միայն մի մասը, և նախագծի իրականացման ժամկետները կրկին հետ են մղվել 5-10 տարով ։ Ընդհանուր առմամբ, նախագիծը տարբեր գնահատականներով գնահատվում է 2 մլրդ դոլար, թեեւ ի սկզբանե նախատեսվում էր դրա իրագործմանն ուղղել ընդամենը 980 մլն դոլար:
Ինչպես ակնկալում են Հայաստանի իշխանությունները, ծրագիրը թույլ կտա երկրին ապագայում մեղմել Ադրբեջանի եւ Թուրքիայի կողմից շրջափակման հետեւանքները, տարանցիկ պետության դեր խաղալ տարածաշրջանի երկրների բեռնափոխադրումների գործում, ինչպես նաեւ միանալ Սեւծովյան օղակաձեւ ավտոմայրուղուն: Անցյալ տարի նախագծի իրականացումը ժամանակավորապես դադարեցվել էր կորոնավիրուսի համավարակի պատճառով: