Երկուշաբթի, 10 Մայիսի 2021 17:51

Արմինֆո. Հայաստանի գործարարության պատմության մեջ առաջին անգամ մայիսի 21-ին Երեւանում տեղի կունենա կորպորատիվ կառավարման համակարգի ձեւավորման հարցերին նվիրված "Կորպորատիվ կառավարման արդի միտումները. Միջազգային փորձը եւ հայ իրականությունը" միջազգային խորհրդաժողովը՝"Ինտեգրում, վստահություն, ներդրումներ" կարգախոսի ներքո:

 

Համաժողովի աշխատանքներին կմասնակցեն երկրի Էկոնոմիկայի նախարարության եւ Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովի ներկայացուցիչները: Որպես հիմնական բանախոսներ հանդես կգան արտերկրից հրավիրված հյուրերը՝ ի դեմս PricewaterhouseCoopers ( Director at PwC Switzerland, leading the Sustainable Finance and Strategic Regulatory practice) ընկերության շվեյցարական գրասենյակի տնօրեն Անտոնիուս Կումբարակիսի (Antonios Koumbarakis), Միջազգային ֆինանսական կորպորացիայի կորպորատիվ կառավարման մասնագետ (Corporate Governance Officer, responsible for the activities of the ECA ESG Program of IFC) Բորիս Ջանջալիայի (Boris janjalia), Միջազգային մասնավոր ընկերությունների կենտրոնի Եվրոպայի և Եվրասիայի ծրագրերի ղեկավար (Senior Program Officer, Europe & Eurasia, Center for International Private Enterprise (CIPE) Եկատերինա Լիսովայի (Ekaterina (Katya) Lysova), ընկերության պրակտիկայի ղեկավար Էրիկ Սալմոնի և գործընկերներ (Practice Leader of the Global Board Practice at Eric Salmon & Partners, The International Leadership and Governance Advisory Firm) Հագն Շվեյնիցի (Hagen Schweinitz), սերբական Telenor Serbia (Communications Advisor to CEO at Telenor Serbia) ընկերությանհաղորդակցությունների գծով խորհրդական Սանդա Սթեյների (Sandra STAYNER), "Ուկրէկսիմբանկի" անկախ տնօրեն ( independent non-executive director of Ukreximbank) Դիմիտրի Չիչլոյի (Dimitri Chichlo) եւ ուրիշներ:

 

Հայկական ընկերություններում կորպորատիվ կառավարման համակարգի ձեւավորման հայկական պրակտիկայի խնդիրների իրենց տեսլականը եւ փորձը կներկայացնեն "Ամերիաբանկի" տնօրենների խորհրդի անկախ անդամ Տիգրան Դավթյանը, ՀՀ Կենտրոնական բանկի ՏՏ տնօրեն, կորպորատիվ ծառայությունների տնօրինության տեղակալ Կոմիտաս Ստեփանյանը, Կորպորատիվ կառավարման կենտրոնի հոգաբարձուների խորհրդի ղեկավար եւ տնօրեն Տիգրան Կարապետյանը եւ Նարինե Մելիքյանը:

 

Որպես համաժողովի կազմակերպիչներ հանդես են եկել Կորպորատիվ կառավարման կենտրոնը Միջազգային մասնավոր ընկերությունների կենտրոնի (CIPE) հետ համատեղ:

 

Ինչպես ԱրմԻնֆո-ի թղթակցի հետ հարցազրույցում հաղորդել է Նարինե Մելիքյանը, ցավոք, հայկական ընկերություններում կորպորատիվ կառավարման գործարար մշակույթը բավականին թույլ է զարգացած եւ, որպես կանոն, ձեւական բնույթ է կրում: Որպես կանոն, տնօրենների խորհրդի անկախ անդամներն այսպես թե այնպես փոխկապակցված են ընկերությունների բաժնետերերի հետ, ինչը հնարավորություն չի տալիս անկախ տնօրենների ինստիտուտին կատարել ընկերությունների ռազմավարական զարգացման, աուդիտորական վերահսկողության, շուկայական, գործառնական եւ կոռուպցիոն ռիսկերի նվազեցման գծով իրենց անմիջական պարտականությունները:  Նույնիսկ երկրի լավ զարգացած բանկային համակարգում, ինչպես կարծում է մասնագետը, կորպորատիվ կառավարման համակարգն անկատար է, եւ դրա կիրառման արդյունավետությունը նկատելի է միայն երկրի առաջին խոշորագույն բանկերում՝ ակտիվների չափով: Գոյություն ունեն նաեւ ՀՀ ԿԲ-ի կողմից ընդունված դրույթներ, որոնք ոչ մի կերպ չեն համապատասխանում կորպորատիվ կառավարման սկզբունքներին. երբ պրոֆեսիոնալը կարող է լինել միանգամից մի քանի բանկերի տնօրենների խորհրդի անդամ (8 եւ, նույնիսկ, 9 բանկերի - խմբ.), ինչը, անշուշտ, շահերի բախում է ստեղծում եւ չի նպաստում այդ ինստիտուտի զարգացմանը' այստեղ էլ նրան հաղորդելով ձեւական բնույթ: Մելիքյանի կարծիքով, բավարար չէ նաեւ կանանց ներկայացվածությունը ընկերությունների եւ բանկերի տնօրենների խորհրդում:

 

Միեւնույն ժամանակ, ինչպես կարծում է AmRating վարկանշային գործակալության ղեկավար Էմանուիլ Մկրտչյանը, Հայաստանում անկախ տնօրենների ինստիտուտի եւ, ընդհանրապես, կորպորատիվ կառավարման համակարգի կայացման բարդությունները ֆուդամենտալ բնույթ ունեն, կապված այնպիսի հանգամանքների հետ, ինչպիսիք են երկրում ընտանեկան, այդ թվում՝ խոշոր, բիզնեսի ձեւի գերիշխանությունը, որը 90-ական թվականների անգրագետ սեփականաշնորհման հետեւանք է, ինչի արդյունքում ընթացել է մեկ ձեռքում ընկերությունների համախմբման գործընթաց, երկրում լիարժեք հրապարակային ընկերությունների բացակայությունը: Այս ամենը չի նպաստում  Հայաստանում ժամանակակից բիզնես-մշակույթի այս սկզբունքային կարեւոր ինստիտուտի կայացմանը եւ դրա ձեւավորման համար նորմալ խթաններ չի ստեղծում: Այս առումով Մկրտչյանը պաշտպանում է կորպորատիվ կառավարման հայ մասնագետների այն կարծիքը, որ ինստիտուտի զարգացման դրայվեր պետք է դառնա պետությունը, որը տարբեր խթաններ ստեղծի այն ընկերությունների համար, որոնք իրենց առջեւ նման խնդիր են դնում՝ լավ հասկանալով այդ ինստիտուտի դերը ռիսկերի կառավարման եւ տնտեսական արդիականացման համակարգում: