Արմինֆո.Հայաստանը փոխում է անշարժ գույքի օտարման ժամանակ հարկման կանոնները: ՀՀ Հարկային օրենսգրքի համապատասխան փոփոխությունները խորհրդարանի կողմից երկրորդ եւ եզրափակիչ ընթերցմամբ հավանության են արժանացել հունիսի 4-ին:
Ինչպես պարզաբանել է ֆինանսների փոխնախարար Արման Պողոսյանը, օրենսդրական նախաձեռնության կարգավորման առարկան անշարժ գույքի օտարման գործարքում ավելացված արժեքի հարկի եւ շահութահարկի հարկային բազայի նվազագույն մեծության որոշման կանոնների սահմանումն է: Բացի այդ, օրինագծի ընդունումը պայմանավորված է 2021 թվականի հունվարի 1-ից մեկնարկած անշարժ գույքի հարկման ոլորտում համակարգային բարեփոխումներով, ինչպես նաև կառուցապատողի համար կանխատեսելի միջավայրի ձևավորմամբ:
Ավելի վաղ մայիսի 20-ին կառավարությունում ՀՀ ֆինանսների նախարարի պաշտոնակատար Ատոմ Ջանջուղազյանը, ներկայացնելով փաստաթուղթը, հայտարարել էր, որ նախաձեռնության շրջանակներում կառուցապատողները մի շարք արտոնություններ կստանան անշարժ գույքի օբյեկտներ կառուցելիս: Մասնավորապես, օրինագծի նպատակը անշարժ գույքի հարկման համակարգի վերանայման արդյունքում անշարժ գույքի կառուցմամբ զբաղվող տնտեսվարող սուբյեկտների համար ԱԱՀ-ի և շահութահարկի խնդրի լուծումն է: Ներկայումս կառուցապատողները հնարավորություն չունեն կանխատեսել իրենց հաշվարկները անշարժ գույքի ԱԱՀ-ի եւ շահութահարկի հարկումը որոշելիս: Փոփոխությունների ընդունումից հետո անշարժ գույքին առնչվող գործարքների դեպքում ԱԱՀ-ի կամ շահութահարկի հարկումը կհաշվարկվի գործարքի 80% - ի չափով՝ դրա կնքման պահին: Անշարժ գույքի օտարման ամսաթվի նկատմամբ նույնպես կիրառվելու է անշարժ գույքի արժեքի 80% գնահատման մեխանիզմ, որը նախատեսված է անշարժ գույքի որակական-քանակական բնութագրերի հիման վրա:
Հիշեցնենք, որ 2019 թվականի նոյեմբերի 19-ին ՀՀ Ազգային ժողովը հավանություն էր տվել "շուկայական արժեքին մոտ գտնվող անշարժ գույքի կադաստրային գնահատման կարգը սահմանելու մասին" օրենքում փոփոխություններ կատարելուն, որը ենթադրում է անշարժ գույքի կադաստրային արժեքի փոփոխություն եւ գույքահարկի հետագա փոփոխություն: Գործող գույքահարկի եւ հողահարկի փոխարեն կներդրվի անշարժ գույքի միասնական հարկի (հող + շինություն) գաղափարը' որպես դրա օբյեկտ սահմանելով հողը եւ կադաստրային արժեքից անցում կատարելով իրական շուկայական արժեքին' առանց գյուղատնտեսական հողերի վրա ազդելու: Նշվել է, որ կձեւավորվեն շուկայականին մոտ կադաստրային գներ, որոնք նախատեսվում է օգտագործել հարկման եւ տարբեր գործարքների իրականացման համար: Նախատեսվում է, որ այդ քայլերի արդյունքում կստեղծվի մրցակցային և միասնական գնահատման համակարգ, վերացվել է շուկայական և կադաստրային արժեքի մեծ տարբերությունը, զգալիորեն կթեթևանա հարկային օրենսդրությունը։ Նախատեսվում է նաև հարկային մուտքերի ավելացում, հատկապես թանկարժեք գույքի հարկման գծով ՝ 4.3 անգամ ։ Նաև կանցկացվի երկրի գոտիավորում (տարածքը կբաժանվի 12 գոտիների, որոնց քանակը նախատեսվում է ապագայում ավելացնել մինչև 20), որից հետո կառավարությունը նախատեսել է անշարժ գույքի արժեքի հարկի չհարկվող շեմ (ներկայումս այն կազմում է 3 մլն դրամ, նախատեսվում է այն կրկնապատկել - խմբ.): Բազային արժեքն առաջարկվում է վերանայել երեք տարին մեկ անգամ, այն դեպքում, երբ այն վերջին անգամ վերանայվել է 2003 թվականին: Փոփոխություններն ուժի մեջ են մտել 2021 թվականի հունվարի 1-ից ։