Արմինֆո. 2021 թվականի հունվար-մայիս ամիսներին Հայաստանի պետական պարտքն աճել է 848 մլն դոլարով ՝ մինչեւ 8 816 մլրդ դոլար: Նշենք, որ 2018 թվականի ապրիլի դրությամբ, այսինքն ՝ մինչեւ "թավշյա հեղափոխությունը", պետական պարտքը եղել է 6 867 մլրդ դոլար: Այսպիսով, երեք տարվա ընթացքում ցուցանիշն աճել է 1 949 մլրդ դոլարով:
Այսպես, 2017 թվականի դեկտեմբերի վերջին Հայաստանի ընդհանուր պետական պարտքը հասել է 6,774 մլրդ դոլարի, իսկ նոր կառավարության ձեւավորման պահին՝ 2018 թվականի ապրիլի վերջին, այդ ցուցանիշը կազմել է 6 867 մլրդ դոլար՝ 2018 թվականի արդյունքներով պետական պարտքն աճել է մինչեւ 6 922 մլրդ դոլար, 2019 թվականին ՝ մինչեւ 7 321 մլրդ դոլար:
Արդեն 2020 թվականի վերջին պետական պարտքն աճել է 647 մլն դոլարով՝ մինչեւ 7,968 մլրդ դոլար, որից 7,509 մլրդ դոլարը ՝ կառավարության պարտքը (արտաքին պարտքը ՝ 5,593 մլրդ դոլար, իսկ ներքին պարտքը՝ 1,915 մլրդ դոլար): Մինչդեռ, ըստ հաստատված պետբյուջեի, 2020 թվականին Հայաստանը ծրագրում էր ներգրավել 171,6 մլրդ դրամ կամ 360,2 մլն դոլար (ամերիկյան դոլարի հաշվարկային փոխարժեքը դրամի նկատմամբ 476,46), բայց համավարակի եւ պատերազմի պատճառով այդ թիվն աճել է 2 անգամ:
Ինչպես ավելի վաղ խորհրդարանում պարզաբանել էր Հայաստանի ֆինանսների նախարարի պաշտոնակատար Ատոմ Ջանջուղազյանը, պետական պարտքի ավելացումն այն գինն է, որը վճարել է ոչ միայն Հայաստանը, այլեւ ողջ աշխարհը, որպեսզի որեւէ կերպ մեղմացնի ճգնաժամային 2020 թվականի բացասական ազդեցությունը: Մասնավորապես, եթե 2019 թվականի վերջին ՀՆԱ-ի նկատմամբ կառավարական պարտքի հարաբերակցությունը կազմել է 49,9 տոկոս, ապա 2020 թվականի արդյունքներով կառավարական պարտքի մակարդակը ՀՆԱ-ի նկատմամբ հասել է 63,5 տոկոսի: Դա, ինչպես նշել է նախարարը, հարկաբյուջետային կանոնների տրամաբանության համաձայն, որոնք թույլ են տալիս ՀՆԱ-ի մինչեւ 60 տոկոսի աճ, Հայաստանի կառավարությանը պարտավորեցնում է ներկայացնել մակրո եւ հարկաբյուջետային միջոցառումների նախագիծ, որոնք թույլ կտան հանրապետությանն առաջիկա 5 տարիների ընթացքում վերադառնալ թույլատրված 60 տոկոսի սահմաններ: "Այս ռազմավարական ծրագրի աշխատանքները ընթացքի մեջ են, և այն կներկայացվի միջնաժամկետ ծախսերի ծրագրին զուգահեռ", - վստահեցրել է Ջանջուղազյանը:
Արդեն 2021թ. պետական պարտքը սկսել է աճել բարձր տեմպերով։ 5 ամսվա ընթացքում դրա ցուցանիշն աճել է 848 մլն դոլարով ՝ հասնելով 8,816 դոլարի նշագծին (դրանցից կառավարության պարտքը ՝ 8 317,6 մլրդ դոլար): Մինչդեռ, արտաքին փոխառությունների տարեկան պլանի համաձայն, 2021 թվականի ընթացքում 341 մլրդ դրամի դեֆիցիտի ֆինանսավորման համար Հայաստանը ծրագրում էր ընդհանուր հաշվով ներգրավել 308,2 մլն դոլար կամ 152,2 մլրդ դրամ: Կապիտալի շուկայից փոխառությունները (սուվերեն բոնդեր) արդեն կայացել են 500 մլն դոլարի։ ՀՀ կառավարության պարտքի մարման և սպասարկման համար կպահանջվի 480,4 մլրդ դրամ (ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ հայկական դրամի հաշվարկային փոխարժեքը 493,76 դրամ):
Ընթացիկ տարվա պետբյուջեի հիմքում ընկած կանխատեսումների համաձայն ՝ 2021 թվականի դեկտեմբերի 31 - ի դրությամբ կառավարական պարտքը կկազմի 4,522 մլրդ դրամ կամ 8,551 մլրդ դոլար՝ ՀՆԱ-ի 66 տոկոսը:
Նշենք, որ Համաշխարհային բանկի մարտյան կանխատեսման համաձայն, Հայաստանի պետական պարտքը 2021թ.կաճի մինչեւ ՀՆԱ-ի 70,8% - ը ' 2022թ. աննշան նվազելով մինչեւ ՀՆԱ-ի 70,6% - ը: Իսկ ԱՄՀ-ի ապրիլյան կանխատեսման համաձայն՝ Հայաստանի կառավարության համախառն պարտքը 2021 թվականին կհասնի ՀՆԱ-ի 69,9% - ի (ՀՆԱ-ի 62,8% - ից՝ 2020թ.), իսկ հետո 2022 թվականին կնվազի մինչև ՀՆԱ-ի 68,8% - ի ։ Ընդ որում, ԱՄՀ-ն ուշադրություն է հրավիրում այն հանգամանքի վրա, որ Հայաստանի համախառն արտաքին պարտքը, որն արդեն 2020 թվականին գերազանցել է ՀՆԱ-ն մինչեւ 103,5 տոկոս, կշարունակի էլ ավելի գերակշռել ՀՆԱ-ի նկատմամբ ինչպես 2021 թվականին (107 տոկոս), այնպես էլ 2021 թվականին (105,1 տոկոս): Ընդ որում, ՀԲ-ն 2021 թվականին Հայաստանի ՀՆԱ-ի աճը կանխատեսում է 3,4 տոկոսով ՝ 2022թ. տեմպերի արագացմամբ մինչեւ 4,3 տոկոս, իսկ ԱՄՀ-ն կանխատեսում է Հայաստանի ՀՆԱ-ի 1 տոկոս չնչին աճ 2021 թվականին՝ 2022թ. տեմպերի արագացմամբ՝ մինչեւ 3,5 տոկոս: