Չորեքշաբթի, 7 Հուլիսի 2021 17:28

Արմինֆո. Ռուսաստանն ու Չինաստանը մնում են Հայաստանի հիմնական արտաքին առեւտրային գործընկերները։

 

ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի վերջնական տվյալների համաձայն՝ Հայաստանի արտաքին առևտրաշրջանառության առաջատարի դիրքը պահպանում է Ռուսաստանը՝ 2021թ. հունվար-մայիս ամիսներին $879.8 մլն ծավալով, տարեկան աճի 3,1% - ից  մնչեւ 11,9% արագացմամբ: Ռուսաստանը պահպանում է արտահանման եւ ներմուծման գծով առաջնությունը, համապատասխանաբար, 288.7 մլն դոլար եւ 591.1 մլն դոլար: Ընդ որում, արտահանման տարեկան դինամիկան մեկ տարում 14,6% անկումից 31,4% աճի՝ միաժամանակ ներմուծման աճի 11,6%-ից մինչեւ 4,3% դանդաղմամբ։

 

ՉԺՀ-ն, որն  ամրագրել է ՀՀ արտաքին առևտրային գործընկերոջ երկրորդ դիրքը, գրեթե երկու անգամ զիջում է Ռուսաստանին։ Այսպես, Հայաստանի եւ Չինաստանի միջեւ արտաքին առեւտրաշրջանառությունը հունվար-մայիսին կազմել է 434.7 մլն դոլար: Ընդ որում, տարեկան դինամիկան անցյալ տարվա 9.9 տոկոս անկումից հասել է 36.9 տոկոս աճի: Մասնավորապես, հայկական ապրանքների արտահանումը Չինաստան կտրուկ արագացրել է տարեկան աճը ՝ 15.4% - ից հասցնելով 2.2 անգամի, իսկ Չինաստանից ապրանքների ներմուծումը ՝ 16.3%ի անկումից մինչեւ 10.2% աճ։ Արտահանման ծավալները կազմել են 173.3 մլն դոլար, իսկ ներմուծման ծավալը ՝ 261.4 մլն դոլար։

 

Հայաստանի արտաքին առևտրաշրջանառության երրորդ հորիզոնականում  ամրապնդվել է Իրանը՝ պահպանելով ներմուծման  նույն դիրքը։ Հայաստանի և Իրանի միջև առևտրաշրջանառությունը հունվար-մայիս ամիսներին կազմել է  183.6 մլն դոլար՝ 2,1% անկումից հասնելով մինչեւ 35,2% աճ։ Մասնավորապես, Իրան հայկական ապրանքների արտահանման ծավալը կազմել է ընդամենը 29.5 մլն դոլար ՝ տարեկան դինամիկայի վատթարացմամբ՝ 35.9 տոկոս աճից հասնելով 14.4 տոկոս անկման, իսկ Իրանից ներմուծումը ՝ 154.1 մլն դոլար, բայց հակառակ դինամիկայով՝ 10.8 տոկոս անկումից մինչեւ 52.1 տոկոս աճ։

 

Հայաստանի արտաքին առեւտրաշրջանառության մեջ չորրորդ տեղը զբաղեցնում Է Շվեյցարիան՝ 146.2 մլն դոլար, անկման 12.4% - ից մինչեւ 14.6% արագացմամբ: Սակայն արտահանման գծով Շվեյցարիան ամրագրել է երրորդ տեղը՝  130.5 մլն դոլար, չնայած դինամիկայի վատթարացմանը՝ 0,7% աճից մինչեւ 21,6% անկում։  Ընդ որում, Շվեյցարիայից ապրանքների ներմուծման տարեկան դինամիկան 83,8 տոկոս անկումից հասել է 3.3 անգամ աճի՝ մինչեւ 15.7 մլն դոլար։

 

Հինգերորդ հորիզոնականում Գերմանիան է։ Ապրանքների և ծառայությունների շրջանառությունն այդ երկրի հետ կազմել է 114.3 մլն դոլար՝ տարեկան դինամիկայի 30.7 տոկոս անկումից  մինչեւ 25 տոկոս աճի շնորհիվ։ Մասնավորապես,  Գերմանիա հայկական ապրանքների արտահանման ծավալը կազմել է 32.2 մլն դոլար (տարեկան դինամիկայի շրջադարձով՝ 29.4% անկումից մինչեւ 59.4% աճ), 82.1 մլն դոլարի ներմուծման դեպքում (տարեկան դինամիկայի 31.1% անկումից մինչեւ 15.2%  աճ շրջադարձով)։

 

Նշենք, որ Հայաստանի արտաքին առեւտրաշրջանառության մեջ Ռուսաստանի բաժինը տարեկան կտրվածքով աճել է 30,7 տոկոսից մինչեւ 30,8 տոկոս, Չինաստանինը՝ 12,4 տոկոսից մինչեւ 15,2 տոկոս, Իրանինը՝ 5,3 տոկոսից մինչեւ 6,4 տոկոս, Գերմանիայինը՝ 3,6 տոկոսից մինչեւ 4 տոկոս, իսկ Շվեյցարիայինը, ընդհակառակը, նվազել է 6,7 տոկոսից մինչեւ 5,1 տոկոս:

 

Ռուսաստանի հետ Հայաստանի արտաքին առեւտրի բացասական սալդոն կրճատվել է 12,8 տոկոսով՝ մինչեւ 302,4 մլն դոլար, Չինաստանի հետ՝ 43,8 տոկոսով՝ մինչեւ 88,1 մլն դոլար, Գերմանիայի հետ՝ 2,2 տոկոսով ՝ մինչեւ 49,96 մլն դոլար, Իրանի ուղղությամբ այդ ցուցանիշի գրեթե 2 անգամ ՝ մինչեւ 124,5 մլն դոլար աճի դեպքում, իսկ Շվեյցարիայի հետ Հայաստանի արտաքին առեւտրի սալդոն դրական է՝ 114,7 մլն դոլար ՝ տարեկան 29 տոկոս անկմամբ:

 

Հայաստանի առեւտրային գործընկերների թվում արտաքին առեւտրի դրական սալդո, բացի Շվեյցարիայից, արձանագրել են Իրաքը (51.7 մլն դոլար), Բուլղարիան (68.9 մլն դոլար), Նիդերլանդները (38.02 մլն դոլար), ԱՄԷ-ն (18.9 մլն դոլար), Ղազախստանը (2.3 մլն դոլար), Ղրղզստանը (967.4 հազար դոլար) եւ Սլովակիան (361.5 հազար դոլար):

 

Ընդհանուր առմամբ, Հայաստանի արտաքին առեւտրի շրջանառությունը 2021թ. հունվար-մայիսին կազմել է $ 2.9 մլրդ ' տարեկան 11.6% աճով (մեկ տարի առաջ 11.2% անկման դիմաց): Մասնավորապես, արտահանման ծավալների 20,8 տոկոսով,մինչեւ 1.1 մլրդ դոլար աճը ուղեկցվել է ներմուծման 6,7 տոկոսով, մինչեւ 1.8 մլրդ դոլար աճով, մինչդեռ մեկ տարի առաջ երկու հոդվածներն էլ անկում են ապրել. արտահանումը՝ 8,1 տոկոսով, եւ ներմուծումը  12,8 տոկոսով:

 

ԵԱՏՄ երկրների հետ Հայաստանի արտաքին առևտրաշրջանառությունը 2021թ. հունվար-մայիսին կազմել է 909.2 մլն դոլար ՝ տարեկան աճը 3.2%-ից հասցնելով 11.1%-ի, արտահանման դինամիկայի  13.8% անկումից մինչեւ 31%, 300.3 մլն դոլար աճի ֆոնին՝ ներմուծման աճի 11.3% - ից մինչև 3.4% դանդաղման դեպքում՝ մինչև 608.9 մլն դոլար:

 

Իսկ ԵՄ երկրների հետ Հայաստանի արտաքին առեւտրային շրջանառությունը 2021 թվականի հունվար-մայիս ամիսներին 19,8% անկումից հասել է 16,6% աճի' կազմելով 573,2 մլն դոլար' արտահանման եւ ներմուծման տարեկան դինամիկայի 20,2-19,5% անկումից մինչեւ 24-12,2% աճ բարելավման ֆոնին՝ մինչեւ, համապատասխանաբար, 224,1 մլն դոլար եւ 349,1 մլն դոլար:

 

Արդյունքում, Հայաստանի արտաքին առեւտրի բացասական սալդոն 2021թ. հունվար-մայիսին դանդաղեցրել է տարեկան անկումը 17,7 տոկոսից մինչեւ 9,8 տոկոս՝ կազմելով 694.9 մլն դոլար: Մասնավորապես, ԵԱՏՄ երկրների հետ Հայաստանի արտաքին առեւտրի բացասական սալդոն 2021թ. հունվար-մայիսին կրճատվել է տարեկան 14,2 տոկոսով՝ մինչեւ 308.6 մլն դոլար, իսկ ԵՄ երկրների հետ ՝ 4,1 տոկոսով ՝ մինչեւ 125 մլն դոլար: