Ուրբաթ, 6 Օգոստոսի 2021 12:56

Արմինֆո.Ռուսաստանն ու Չինաստանը մնում են Հայաստանի հիմնական արտաքին առեւտրային գործընկերները։

ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի վերջնական տվյալների համաձայն, 2021թ. առաջին կիսամյակում Հայաստանի արտաքին առևտրաշրջանառության առաջատարի դիրքը պահպանում է Ռուսաստանը 1.1 մլրդ դոլար ծավալով՝ տարեկան դինամիկայի 0,4% անկումից մինչեւ 16% աճով։ Ռուսաստանի պահպանվում է արտահանման եւ ներմուծման առաջատարությունը,  համապատասխանաբար, 365.3 մլն դոլար եւ 730.8 մլն դոլար: Ընդ որում, արտահանման տարեկան դինամիկան տարվա ընթացքում  19,1% անկումից հասել է 36% աճի,  միաժամանակ, ներմուծման աճի 9,1%-ից մինչեւ 8,1% դանդաղմամբ։

 

ՉԺՀ-ն, որն ամրագրել է ՀՀ արտաքին առևտրային գործընկերոջ երկրորդ դիրքը, գրեթե երկու անգամ զիջում է Ռուսաստանին։ Այսպես, Հայաստանի եւ Չինաստանի միջեւ առեւտրաշրջանառությունը I կիսամյակում կազմել է 546.3 մլն դոլար: Ընդ որում, այստեղ տարեկան դինամիկան անցյալ տարվա 5,1 տոկոս անկումից հասել է 33,7 տոկոս աճի: Մասնավորապես, հայկական ապրանքների արտահանումը Չինաստան կտրուկ արագացրել է տարեկան աճը՝ 23,8%-ից մինչեւ 2 անգամ, իսկ Չինաստանից ապրանքների ներմուծումը 12,9% անկումից հասել է 8,4% աճի։ Արտահանման ծավալները կազմել են 225.2 մլն դոլար, իսկ ներմուծման ծավալը՝ 321.1 մլն դոլար։

 

Հայաստանի արտաքին առևտրաշրջանառության մեջ երրորդ հորիզոնականում ամրապնդվել է Իրանը՝ պահպանելով ներմուծման գծով նույն դիրքը։ Հայաստանի եւ Իրանի միջեւ առեւտրաշրջանառությունը 1-ին կիսամյակում կազմել է 223.9 մլն դոլար՝ 1,1 տոկոսից մինչեւ 26.6 տոկոս աճի արագացմամբ: Մասնավորապես, Իրան հայկական ապրանքների արտահանման ծավալը կազմել է ընդամենը 32.9 մլն դոլար ՝ տարեկան դինամիկայի վատթարացմամբ ՝ 18.9% աճից մինչեւ 21.1% անկում, իսկ Իրանից ներկրումը՝ 190.97 մլն դոլար, բայց հակառակ դինամիկայով՝ 3,4% անկումից մինչեւ 41,3% աճ։

 

Հայաստանի արտաքին առեւտրաշրջանառության չորրորդ տեղը զբաղեցնում Է Շվեյցարիան՝ 177.8 մլն դոլար, տարեկան դինամիկայի վատթարացմամբ՝ 4.7% աճից մինչեւ 24.1% անկում։ Սակայն, արտահանման հարցում Շվեյցարիան ամրագրել է երրորդ տեղը՝ 161.2 մլն դոլար, չնայած դինամիկայի վատթարացմանը ՝ 18.8% աճից մինչև 29.5% անկում։ Ընդ որում, Շվեյցարիայից ապրանքների ներմուծման տարեկան դինամիկան 82,1%-ից աճել է 3 անգամ ՝ մինչեւ 16,5 մլն դոլար։

 

Հինգերորդ հորիզոնականում Գերմանիան է։ Ապրանքների և ծառայությունների շրջանառությունն այդ երկրի հետ կազմել է 135 մլն դոլար՝ 20,9% անկումից մինչեւ 32,5% աճ տարեկան դինամիկայի շնորհիվ։ Մասնավորապես, դեպի Գերմանիա հայկական ապրանքների արտահանման ծավալը կազմել է 38.7 մլն դոլար (տարեկան դինամիկայի 28.7% անկումից մինչեւ 61.6% աճ շրջադարձով)՝ 96.4 մլն դոլար ներմուծման դեպքում (տարեկան դինամիկայի շրջադարձով ՝ 33.6% անկումից մինչեւ 9.8% աճ)։

 

Հայաստանի արտաքին առեւտրաշրջանառության մեջ Ռուսաստանի բաժինը տարեկան կտրվածքով աճել է 30 տոկոսից մինչեւ 30,7 տոկոս, Չինաստանինը՝ 13 տոկոսից մինչեւ 15,3 տոկոս, Իրանինը՝ 5,6 տոկոսից մինչեւ 6,3 տոկոս, Գերմանիայինը՝ 3,5 տոկոսից մինչեւ 3,8 տոկոս, իսկ Շվեյցարիայինը,  ընդհակառակը, նվազել է 7,4 տոկոսից մինչեւ 5 տոկոս:

 

Ռուսաստանի հետ Հայաստանի արտաքին առեւտրի բացասական սալդոն 2021թ. առաջին կիսամյակում կրճատվել Է 10,4 տոկոսով ՝ մինչեւ 365,5 մլն դոլար, Չինաստանի հետ ՝ 47,9 տոկոսով ՝ մինչեւ 95,8 մլն դոլար, Գերմանիայի հետ ՝ 9,6 տոկոսով ՝ մինչեւ 57,7 մլն դոլար, Իրանի ուղղությամբ այդ ցուցանիշի 69 տոկոսով ՝ մինչեւ 158,04 մլն դոլար աճի դեպքում: Շվեյցարիայի հետ Հայաստանի արտաքին առեւտրի սալդոն դրական է ՝ 144,7 մլն դոլար՝ տարեկան 35,2 տոոկոս անկմամբ:

 

Հայաստանի առեւտրային գործընկերների թվում 2021թ. առաջին կիսամյակում արտաքին առեւտրի դրական սալդո են արձանագրել, բացի Շվեյցարիայից, Բուլղարիայից (96.3 մլն դոլար), Իրաքը (60.3 մլն դոլար), Նիդերլանդները (53.2 մլն դոլար), ԱՄԷ (23.2 մլն դոլար), Ղազախստանը (2.97 մլն դոլար), Բելգիան (2.9 մլն դոլար), Ղրղզստանը (1.2 մլն դոլար) եւ Սլովակիան (1.01 մլն դոլար):

 

Ընդհանուր առմամբ, Հայաստանի արտաքին առեւտրային շրջանառությունը 2021թ. առաջին կիսամյակում կազմել է  3.6 մլրդ դոլար՝ տարեկան 13.4% աճով (նախորդ տարվա 10.7% անկման դիմաց): Մասնավորապես, արտահանման ծավալների 23.3%, մինչեւ 1.4 մլրդ դոլար աճն ուղեկցվել է ներմուծման 7.9% աճով՝ մինչեւ  2.2 մլրդ դոլար, մինչդեռ,  մեկ տարի առաջ երկու հոդվածներով էլ եղել է անկում. արտահանման 6.5% եւ ներմուծման 12,9%:

 

ԵԱՏՄ երկրների հետ Հայաստանի արտաքին առեւտրային շրջանառությունը 2021թ. առաջին կիսամյակում կազմել է  1.13 մլրդ դոլար, տարեկան դինամիկայի 0,3% անկումից մինչեւ 15,3% աճ բարելավմամբ, արտահանման 18,2% անկումից մինչեւ 35,6% աճ դինամիկայի  ֆոնին ՝ մինչև 380.3 մլն դոլար, ներմուծման աճի ՝ 8,7%-ից մինչև 7,2% դանդաղման դեպքում՝ մինչև 752.9 մլն դոլար, իսկ ԵՄ երկրների հետ Հայաստանի արտաքին առևտրաշրջանառությունը 2021թ. առաջին կիսամյակում 20,6% անկումից հասել է 21% աճի՝ կազմելով 713.6 մլն դոլար՝ արտահանման եւ ներմուծման տարեկան դինամիկայի 21,6-20,1% անկումից մինչեւ 39,5-10,5 տոկոս աճ, համապատասխանաբար, մինչեւ 297.6 մլն դոլար եւ 416 մլն դոլար բարելավման ֆոնին:

 

Արդյունքում, Հայաստանի արտաքին առեւտրի բացասական սալդոն 2021թ. առաջին կիսամյակում նվազեցրել է տարեկան անկումը  19,4 տոկոսից մինչեւ 10,9 տոկոս՝ կազմելով 812,7 մլն դոլար: Մասնավորապես, ԵԱՏՄ երկրների հետ Հայաստանի արտաքին առեւտրի բացասական սալդոն 2021թ. առաջին կիսամյակում կրճատվել է 11,7 տոկոսով՝ մինչեւ 372,7 մլն դոլար, իսկ ԵՄ երկրների հետ՝ 27,4 տոկոսով՝ մինչեւ 118,4 մլն դոլար: