Չորեքշաբթի, 29 Սեպտեմբերի 2021 14:19

Արմինֆո. 2021 թվականի հունվար-հուլիս ամիսներին ՀՀ պետական բյուջեի ծախսերը 2020 թվականի նույն ժամանակահատվածի համեմատ աճել են 12.1% - ով կամ 113.4 մլրդ դրամով: Աճը մեծապես պայմանավորված է պետական պարտքի, ոչ ֆինանսական ակտիվների, նպաստների եւ դրամաշնորհների սպասարկման գծով ծախսերի ավելացմամբ։ Այդ մասին են վկայում ՀՀ ֆինանսների նախարարության տվյալները։

 

Ընդհանուր առմամբ, այս տարվա 7 ամիսների ընթացքում պետական բյուջեի եկամուտները կազմել են շուրջ 920,2 մլրդ դրամ, ծախսերը' 1051,6 մլրդ դրամ, դեֆիցիտը' 131,5 մլրդ դրամ: Եկամուտների, ծախսերի և դեֆիցիտի տարեկան ճշգրտված ծրագրով ամրագրված ցուցանիշները կատարվել են, համապատասխանաբար, 57.3%, 54.2% և 39.1% - ով: Ընթացիկ ծախսերը աճել են մոտ 10%-ով:

 

Հաշվետու ժամանակահատվածում ընթացիկ ծախսերը կազմել են 961,3 մլրդ դրամ կամ 9 ամսվա ծրագրային ցուցանիշի 74,3% - ը։ 2020 թվականի նույն ժամանակահատվածի համեմատ ցուցանիշն աճել է 9,8 տոկոսով կամ 86,2 մլրդ դրամով: Մասնավորապես, 92,5 մլրդ դրամ  հատկացվել է պետական հատվածի աշխատակիցների վարձատրության համար, ինչը կազմել է ծրագրային ցուցանիշի 72 տոկոսը 9 ամսում և 1,3 տոկոսով կամ 1,2 մլրդ դրամով ավելի, քան նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածում:

 

Ապրանքների և ծառայությունների ձեռք բերմանն ուղղվել է 86 մլրդ դրամ կամ ծրագրային ցուցանիշի 60,6% - ը 9 ամսում, ինչը 2,7% - ով կամ 2,3 մլրդ դրամով ավելի է, քան 2020թ.նույն ժամանակահատվածում:

 

Կառավարության պարտքի սպասարկմանն ուղղվել է 97,4 մլրդ դրամ կամ հունվար-սեպտեմբեր ամիսների պլանային ցուցանիշի 72,3 տոկոսը: 2020թ. նույն ժամանակահատվածի համեմատ պարտքի սպասարկման ծախսերն ավելացել են 17,2% - ով (14,3 մլրդ դրամով):

 

7 ամսում պետական բյուջեից սուբսիդավորման համար հատկացվել է 79,3 մլրդ դրամ կամ 9 ամսվա պլանային ցուցանիշի 81 տոկոսը, այդպիսով, 10.5% (7.5 մլրդ դրամով) աճ արձանագրելով 2020 թվականի նույն ցուցանիշի համեմատ։ Աճը մեծապես պայմանավորված է կորոնավիրուսային վարակի տնտեսական հետևանքների վերացման ուղղությամբ բիզնեսին աջակցության ծրագրերի իրականացմամբ, գյուղատնտեսական վարկերի տոկոսադրույքների սուբսիդավորմամբ, գյուղմթերքի գնման վարկերով, ինչպես նաև ՀԲ աջակցությամբ իրականացվող առևտրի և ենթակառուցվածքների զարգացման ծրագրով:

 

Հաշվետու ժամանակահատվածում պետբյուջեից հատկացվել է 107,2 մլրդ դրամի դրամաշնորհներ, ինչը կազմել է 9 ամսվա պլանային ցուցանիշի 72,7 տոկոսը, որից 105,1 մլրդ դրամը ուղղվել է պետական հատված, 2,1 մլրդ դրամը ' միջազգային կազմակերպություններին: Մասնավորապես, դոտացիաների տեսքով 37,6 մլրդ դրամ է հատկացվել համայնքային բյուջեներին (նախորդ տարվա ցուցանիշը գերազանցելով 16,7 տոկոսով կամ 5,4 մլրդ դրամով)։

 

Ընթացիկ ծախսերի 37,9% - ը ՝ 364,3 մլրդ դրամ կամ 12,6% - ով (40,6 մլրդ դրամ) ավելի է, քան 2020 - ի նույն ժամանակահատվածում, ուղղվել է սոցհննպաստների և կենսաթոշակների վճարմանը: Հաշվետու ժամանակահատվածում արձանագրվել է նպաստների գծով ծախսերի աճ ՝ 31.2% - ով կամ 35.7 մլրդ դրամով, ինչը, հիմնականում, պայմանավորված է ռազմական դրության հետ կապված ծախսերի աճով: Այդ գծով ծախսերը հասել են 48 մլրդ դրամի կամ 9 ամսվա պլանային ցուցանիշի 96,2% - ի։

 

Ոչ ֆինանսական ակտիվների գծով ծախսերը կազմել են 91,1 մլրդ դրամ, ինչը համեմատաբար ցածր ցուցանիշ է ՝ 9 ամիսների ծրագրային ցուցանիշի 50,5%-ը:  Դա, հիմնականում, պայմանավորված է տրանսպորտի, պաշտպանության, հասարակական կարգի, անվտանգության, դատական գործունեության, կրթության եւ ոռոգման ոլորտներում ծրագրերի իրականացմամբ։

 

Ոչ ֆինանսական ակտիվների ծախսերն անցյալ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ ավելացել են 41,7% - ով կամ 26,8 մլրդ դրամով, ինչը, հիմնականում, պայմանավորված է ՀՀ պաշտպանության նախարարության շենքի պայմանների բարելավմամբ, ինչպես նաև ավտոմոբիլային տրանսպորտի ոլորտում կապիտալ ծախսերի ավելացմամբ:

 

Հիշեցնենք, որ 2021 թվականի պետական բյուջեի համաձայն, պետական բյուջեի եկամուտները կկազմեն մոտ 1 տրլն 509 մլրդ դրամ, իսկ ծախսերը ՝ 1 տրլն 850 մլրդ դրամ, իսկ դեֆիցիտը ՝ 341 մլրդ դրամ։ Հարկային մուտքերը (հարկային հավաքագրումներն ու պետական տուրքերը) փաստաթղթում արձանագրվել են 1 տրլն 440 մլրդ 136 մլն 839.5 հազար դրամի մակարդակում: Ֆինանսական իշխանությունները վերանայել են իրենց ակնկալիքները ՝ մոտ 80 մլրդ դրամով ավելացնելով հարկային հավաքագրումների ծրագրային ցուցանիշը ՝ հասցնելով 1 տրլն 601 մլրդ դրամի, իսկ ծախսերի գծով ՝ 75 մլրդ դրամով ՝ մինչև 1 տրլն 940 մլրդ դրամ։