Արմինֆո.Հայաստանի 2022 թվականի պետական բյուջեի ծախսերը 2021 թվականի պետբյուջեում ամրագրված ցուցանիշի համեմատ կաճեն 18,2 տոկոսով՝ մինչեւ 2 տրլն 188,4 մլրդ դրամ, հայտարարել է ֆինանսների նախարար Տիգրան Խաչատրյանը սեպտեմբերի 30-ին կառավարության նիստում ներկայացնելով "ՀՀ 2022 թվականի պետական բյուջեի մասին" օրենքի նախագիծը:
Փաստաթղթի համաձայն, 2022 թվականի արդյունքներով ՀՆԱ-ի աճը կկազմի 7 տոկոս (2021 թվականի վերջին սպասվող 6,5 տոկոսից), անվանական ՀՆԱ-ն 2021 թվականի ծրագրային ցուցանիշի համեմատ կաճի 635,9 մլրդ դրամով ՝ հասնելով 7,869.4 մլրդ դրամի (ընթացիկ տարվա արդյունքներով սպասվող 7,031.2 մլրդ դրամից): ՀՆԱ-ի դեֆլյատորի աճը կկազմի 4,6 տոկոս (2021 թվականի արդյունքներով 6,8 տոկոս), 12 - ամսյա գնաճը ՝ 5,2 տոկոս (7,4 տոկոս սպասվում է ս.թ. վերջին), իսկ միջին գնաճը 2022 թվականին կհասնի 5,6 տոկոսի (7 տոկոս սպասվում է 2021 թվականին):
Ըստ կանխատեսումների ՝ ՀՆԱ-ի իրական աճն ըստ ճյուղերի կունենա հետևյալ պատկերը. արդյունաբերությունը կաճի 8% - ով (տարեվերջին սպասվող 4,3%-ից), գյուղատնտեսությունը՝ 3,9% - ով (տարեվերջին սպասվող 5,6%-ից), շինարարությունը՝ 18% - ով (2021 թ. 1,5% - ի դիմաց), ծառայությունները՝ 5,9% - ով (ընթացիկ տարվա 8,1% - ի փոխարեն), իսկ այլ հարկերը՝ 6,8% - ով ( ընթացիկ տարում սպասվող 7,1%-ից): Ընդ որում, սպառումը կաճի 4,8 տոկոսով՝ տարեվերջին սպասվող 7,7 տոկոսից:
Հաջորդ տարվա բյուջեի նախագծի համաձայն, պետական գանձարանի եկամուտները եւ պաշտոնական տրանսֆերտները 2022 թվականին կկազմեն 1 տրիլիոն 946.2 մլրդ դրամ (ՀՆԱ-ի 24.7% - ը) ՝ ընթացիկ տարեվերջին սպասվող 1 տրիլիոն 656.9 մլրդ դրամի դիմաց (ՀՆԱ-ի 23.6% - ը) և 2020թ. փաստացի 1 տրիլիոն 560.7 մլրդ դրամի (ՀՆԱ-ի 25.2% - ը) դիմաց: Ընդ որում, ՀՆԱ - ի նկատմամբ հարկային հավաքագրումները եւ պետական տուրքերը կաճեն 0,9 տոկոսային կետով ՝ մինչեւ 23,4 տոկոս եւ կկազմեն 1 տրլն 843,8 մլրդ դրամ ՝ 2021 թվականի արդյունքներով ակնկալվող 1 տրլն 581.0 մլրդ դրամի (22,5 տոկոս) եւ 2020 թվականի համար փաստացի 1 տրլն 385.2 մլրդ դրամի (ՀՆԱ-ի 22,4 տոկոս) փոխարեն:
Պետական բյուջեի ծախսերը կկազմեն 2 տրլն 188.4 մլրդ դրամ (ՀՆԱ-ի 27.8% - ը) ՝ 2021 թվականի վերջին սպասվող 1 տրլն 986.0 մլրդ դրամի (ՀՆԱ-ի 28.2% - ը) և 2020 թվականի փաստացի 1 տրլն 894.6 մլրդ դրամի (ՀՆԱ-ի 30.6% - ը) փոխարեն: Դրանցից 1 տրլն 841.9 մլրդ դրամ կամ ՀՆԱ-ի 23.4% - ն ուղղվելու է ընթացիկ ծախսերի ծածկմանը ՝ այս տարվա վերջում սպասվող 1 տրլն 762.2 մլրդ դրամի կամ ՀՆԱ-ի 25.1% - ի և 2020թ. - ի փաստացի 1 տրլն 668.5 մլրդ դրամի կամ ՀՆԱ-ի 27% - ի դիմաց:
Ընդ որում, ինչպես նշել է ֆինանսների նախարարը, տնտեսական եւ սոցիալական ենթակառուցվածքների բարելավման համար հատկացվող ծախսերը կարձանագրեն աննախադեպ աճ ՝ ՀՆԱ - ի 4,4 տոկոս, իսկ կապիտալ ծախսերը կկազմեն 350 մլրդ դրամ կամ ՀՆԱ-ի 27,8 տոկոսը: Նշենք, որ ոչ ֆինանսական ակտիվներին առնչվող գործառնությունները 2021 թվականի հունվար-օգոստոսին կազմել են 103,6 մլրդ դրամ, որից ոչ ֆինանսական ակտիվների (կապիտալ ծախսերի) ծախսերը կազմել են 104,5 մլրդ դրամ, ինչը 29,8 տոկոսով ավելի է նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ, հիմնականում, պաշտպանության ծախսերի աճի հաշվին, որն էլ, իր հերթին, եռամսյակային վերաբաշխման արդյունք է:
Խաչատրյանի խոսքով ՝ ենթակառուցվածքային նախագծերին, ինչպես նաեւ տարածաշրջանների զարգացման նախագծերին ուղղվելու է 278,6 մլրդ դրամ կամ ընթացիկ տարվա պետբյուջեում ամրագրված ցուցանիշից 31,6 տոկոսով ավելի: Կրթության, գիտության, մշակույթի եւ սպորտի ոլորտի հատկացումները 2022 թվականին կկազմեն 223,3 մլրդ դրամ, կամ 2021 թվականին նախատեսված ցուցանիշից 27,4 տոկոսով ավելի: Այսպես, գիտության ոլորտում նախագծերի ֆինանսավորմանը 2022 թվականին կհատկացվի 83 տոկոսով ավելի, քան 2021 թվականին՝ 25,1 մլրդ դրամի չափով (մոտ 50 մլն դոլար)։ Սոցապահովության ծրագրերին կուղղվի մոտ 580 մլրդ դրամ կամ 2021 թվականի պետբյուջեում ամրագրված ցուցանիշից 15 տոկոսով ավելի։
Պետական բյուջեի դեֆիցիտը 2022-ին կհասնի 242,2 մլրդ դրամի կամ ՀՆԱ-ի 3,1% - ի' այս տարվա արդյունքներով ակնկալվող 329,1 մլրդ դրամի կամ 4,7% - ի եւ 2020թ. 334 մլրդ դրամի կամ ՀՆԱ-ի 5,4% - ի դիմաց:
Կառավարության պարտքը կկրճատվի 4 տրլն 727.8 մլրդ դրամից կամ ՀՆԱ-ի 60.1% - ից ՝ 2021 թվականի վերջին սպասվող 4 տրլն 273.9 մլրդ դրամի (ՀՆԱ-ի 60.8% - ը) և 2020 թվականի փաստացի 3 տրլն 923.9 մլրդ դրամի կամ ՀՆԱ-ի 63.5% - ի դիմաց: Ընդհանուր առմամբ, 2022 թվականի պետբյուջեի հիմքում դրված կանխատեսումների համաձայն, 2021 թվականի դեկտեմբերի 31-ի դրությամբ Հայաստանի պետական պարտքը կկազմի 4 տրլն 509 մլրդ դրամ կամ ՀՆԱ-ի 64,1%, իսկ 2022 թվականի արդյունքներով ցուցանիշը կհասնի 5 տրլն 029 մլրդ դրամի կամ ՀՆԱ 63.9% - ի