Երկուշաբթի, 18 Հոկտեմբերի 2021 17:52

Արմինֆո.2021 թվականի 9 ամիսների ընթացքում Հայաստանի պետական պարտքն աճել է 1,069 մլրդ դոլարով' հասնելով 9.038,1 մլրդ 973 մլն դոլարի նշագծին: 2025 թվականին' 2021 թվականի սեպտեմբերի վերջին ձեւավորված կառավարական պարտքի մարման եւ սպասարկման համար (չհաշված ՀՀ ԿԲ պարտքը) Հայաստանը պետք է ուղղորդի գրեթե 1,4 մլրդ դոլար:

 

Հայաստանի ֆինանսների նախարարության տվյալների համաձայն, ՀՀ պետական պարտքը 7 մլրդ 968,5 մլն դոլարից, որը ձեւավորվել էր մինչեւ 2020 թվականի դեկտեմբերի 31-ը, ս. թ. սեպտեմբերի 31-ին ավելացել է 13,4 տոկոսով կամ 1 մլրդ 069 մլն դոլարով: Ընդ որում, 28-ամյա պատմության ընթացքում (Հայաստանի անկախացումից ի վեր) ՀՀ-ն ներգրավել է շուրջ 6,8 մլրդ դոլարի փոխառություններ, իսկ վերջին երեք տարիներին "կարողացել է" 2 մլրդ 106 մլն դոլարով ավելացնել պետական պարտքը:

 

2021 թվականի հունվար-սեպտեմբեր ամիսներին կառավարության պարտքը 7 մլրդ 508.5 մլն դոլարից (մինչեւ 2020 թվականի վերջը) աճել է մինչեւ 8 մլրդ 564,5 մլն դոլար, մոտավորապես, 1 մլրդ 056 մլն դոլարով կամ 14,1 տոկոսով: Արտաքին պարտքը (Հայաստանի պարտքային պարտավորությունները միջազգային կազմակերպությունների և օտարերկրյա պետությունների հանդեպ, եվրապարտատոմսերի թողարկումից ստացված միջոցները) 5 մլրդ 599.5 մլն դոլարից մինչև 6 մլրդ 192.0 մլն դոլար ավելացել է 10.6% - ով կամ 592.5 մլն դոլարով: Մասնավորապես, ընթացիկ տարվա հունվարի 26-ին Հայաստանը միջազգային ներդրողների շրջանում տեղաբաշխել է 750 մլն դոլար ծավալով 10-ամյա պարտքային արժեթղթերի 4-րդ թողարկումը: 4-րդ թողարկման պարտատոմսերի սահմանված տարեկան եկամտաբերությունը 3-րդ թողարկման եկամտաբերությունից ցածր է՝ 3,875% ՝ 4,625% - ի դիմաց: Հաշվետու ժամանակահատվածում ներքին պարտքը 1 մլրդ 909.0 մլն դոլարից ավելացել է մոտ 463.5 մլն դոլարով կամ 24.3% - ով՝ մինչեւ 2 մլրդ 372.5 մլն դոլար: ԿԲ պարտքը աճել է 3%-ով կամ 13.6 մլն դոլարով եւ կազմել է 473.6 մլն դոլար (նախորդ տարեվերջի 495.5 մլն դոլարից):

 

Բոլոր պարտքերը վերադարձվում են:

 

Միայն այս տարվա հունվար-սեպտեմբերին կառավարության պարտքի գծով տոկոսադրույքների վճարմանն է ուղղվել 127,6 մլրդ դրամ։

 

Հայաստանի ամենախոշոր վարկատուն ներկայում Համաշխարհային բանկն է. Վերակառուցման եւ զարգացման միջազգային բանկին եւ Զարգացման միջազգային ասոցիացիային բաժին է ընկնում ՀՀ պետական պարտքի 38,8 տոկոսը: Երկրորդ խոշոր վարկատուն Ասիական զարգացման բանկն է ՝ 16,9%, երրորդ տեղում է Արժույթի միջազգային հիմնադրամը՝ 7,6%, նրան հաջորդում է Եվրասիական զարգացման բանկը՝ 7,2%:

 

Հայաստանի խոշոր վարկատու երկրների շարքում առաջին տեղում ՌԴ-ն է՝ 7,2%, որին հետեւում են Գերմանիան՝ 6%, Ֆրանսիան՝ 3,1%, Ճապոնիան՝ 4,5%, Չինաստանը՝ 0,5%, ԱՄՆ-ը՝  0,3%, Աբու Դաբիի զարգացման բանկը՝ 0,1%։

 

Նշենք, որ 2022 թվականի պետական բյուջեի նախագծի համաձայն, մինչեւ 2021 թվականի դեկտեմբերի 31-ը Հայաստանի պետական պարտքը կկազմի 4,509 մլրդ դրամ կամ ՀՆԱ-ի 64,1%, իսկ 2022 թվականի վերջին ցուցանիշը կհասնի 5,029 մլրդ դրամի կամ ՀՆԱ-ի 63,9% - ի: 2022 թվականի դեկտեմբերի 31 - ի դրությամբ կառավարության պարտքը 2021 թվականի նույն ցուցանիշի (4,274 մլրդ դրամ կամ մոտ 8,656 մլրդ դոլար) համեմատ կկրճատվի 0,1 տոկոսային կետով եւ կկազմի 4,779 մլրդ դրամ (մոտ 9,682 մլրդ դոլար) կամ ՀՆԱ-ի 60,7% - ը. աճը կկազմի մոտ 1,026 մլրդ դոլար (դոլարի նկատմամբ հայկական դրամի հաշվարկային փոխարժեքը 493,6 դրամ):

 

2022 թվականին կառավարության պարտքի սպասարկման եւ մարման համար կպահանջվի 518,2 մլրդ դրամ (մոտ 1,050 մլրդ դոլար), որից 303,6 մլրդ դրամը (մոտ 615 մլն դոլար) կկազմեն պարտքի գծով մարումները, իսկ 214,6 մլրդ դրամ՝ տոկոսների վճարումները (մոտ 434,7 մլն դոլար կամ ՀՆԱ - ի 2,1% - ը՝ ընթացիկ տարվա 185,5 մլրդ դրամի դիմաց): Արտաքին փոխառությունների մարմանն ու սպասարկմանը նախատեսվում է վճարել 170,3 մլրդ դրամ (345,1 մլն դոլար)։ 2022 թվականին կառավարության պարտքի միջին կշռված տոկոսադրույքը կկազմի 5 տոկոս ՝ 2021 թվականի 4,6 տոկոսի փոխարեն: Կառավարության պարտքի սպասարկման ծախսերը (տոկոսավճարները) կկազմեն ՀՆԱ-ի 2,7 տոկոսը: