Արմինֆո. Պետական համակարգում մեկ անձից իրականացվող գնումները կազմում են պետգնումների ընդհանուր ծավալի ընդամենը 3% - ը՝ առանց մրցույթի։
Այդ մասին հոկտեմբերի 20-ին ԱԺ տնտեսական հարցերի մշտական հանձնաժողովի նիստում հայտարարել է ֆինանսների փոխնախարար Ավագ Ավանեսյանը ՝ պատասխանելով հանձնաժողովի փոխնախագահ, "Քաղաքացիական պայմանագիր" կուսակցության պատգամավոր Բաբկեն Թունյանի այն դիտարկմանը, թե մեկ անձից գնումների ծավալի մեծացման պատճառով իշխանությունները մեղադրվում են կոռուպցիայի մեջ։
Փոխնախարարի խոսքով, ֆինանսական իշխանության քաղաքականությունն, ընդհանուր առմամբ, ուղղված է մեկ անձից գնումների ծավալների կրճատմանը։ Դրա հետ մեկտեղ, փոխնախարարը կոչ է արել հաշվի առնել նաեւ նման գնումներ կատարելու օբյեկտիվ անհրաժեշտությունը: Կան նաեւ գնումներ, որոնք պետությունը պարտավոր է իրականացնել կոնկրետ արտադրողից, խոսքը, մասնավորապես, պաշտպանական ոլորտի մասին է: "Մեկ անձից գնումների մեծ մասն իրականացվում է առողջապահական համակարգի կողմից, եւ դա կապված չէ կորոնավիրուսի հետ։ Բանն այն է, որ առողջապահության ոլորտի ծառայությունների 90 տոկոսը տրամադրվում են հետեւյալ սխեմայով. մարզային հիվանդանոցներին պատվերն "իջեցվում է ուղիղ", - պարզաբանել է նա։
Ընդ որում, ինչպես ընդգծել է Ֆինանսների նախարարության ներկայացուցիչը, մեկ անձից գնումները կազմում են ընդհանուր գնումների 40-45%-ը, որի 90%-ը բաժին է ընկնում առողջապահության համակարգին, 5-7% - ը՝ հանրային ծառայություններին, մնացած 3% - ը% ուղղակի գնումներ մեկ անձից", - ասել է Ավանեսյանը։
Ավելի վաղ՝ հունիսի 1-ին, Հայաստանի Հանրապետության Հաշվեքննիչ պալատի նախագահ Լեւոն Յոլյանը խորհրդարանում 2020 թվականի պետական բյուջեի կատարման տարեկան հաշվետվության նախնական քննարկման ժամանակ հայտարարել էր, որ հաշվետու տարում պետական մարմինների կողմից կնքված պայմանագրերի շուրջ 40 տոկոսը կատարվել է մեկ անձից գնման եղանակով, ինչը 4,4 տոկոսով գերազանցում է 2019 թվականի ցուցանիշները: "Այսպիսով, մրցակցությունը գնումների ոլորտում չի փոխվել. գնումների մասնակիցների միջին քանակը սակարկություններում կազմել է մոտ 1,7", - նշել է Յոլյանը:
Հիշեցնենք, որ 2018թ. մարտին այն ժամանակվա ֆինանսների փոխնախարար Կարեն Թամազյանը ԱրմԻնֆո-ի հետ հարցազրույցում հայտարարել էր, որ եթե 2015թ. ցուցանիշի համեմատ 2016 թվին մեկ անձից գնումները կրճատվել են ավելի քան 2,5 անգամ ՝ 21,2 մլրդ դրամից կամ 18,3% - ից հասնելով 6,6 մլրդ դրամի կամ 7,2% - ի, ապա 2017թ. ցուցանիշը կրճատվել է մինչև 5,7%: 2018 թվականին գերատեսչությունը պարտավորվել է մեկ անձից գնումները կրճատել մինչեւ 5 տոկոս: Բացի այդ, ինչպես հաղորդել էր փոխնախարարը, 2017 թվականին մեկ աղբյուրից գնումները ավտոմատացվել են ՝ այդպիսով պատվիրատուին զրկելով մեկ անձից գնումներ կատարելու հնարավորությունից: Դրա համար որոշում է կայացվել անցկացնել շատ կարճ, մեկօրյա մրցույթներ, որտեղ գնումների մասնակիցների միջին քանակը սակարկություններում կազմել է մոտ 1,1։
2019 թվականի ապրիլին, պատասխանելով ԱրմԻնֆո գործակալության հարցին, ՀՀ ֆինանսների նախարարության գնումների քաղաքականության վարչության պետ Սերգեյ Շահնազարյանը հայտարարել էր, որ Ֆինանսների նախարարությունը աշխատել է համակարգում մրցակցության բարձրացման ուղղությամբ: Արդյունքում, ըստ նրա, ավելացել է գնումների մասնակիցների միջին թիվը. եթե 2016 թվականին մասնակիցների միջին թիվը կազմել է 3.3 (Մեկ մրցույթին մասնակցելու հայտ), ապա տարեկան կտրվածքով սպասվում էր, որ ցուցանիշը կկազմի շուրջ 3,5 - 4: Նշվում էր, որ միջազգային պրակտիկայում 3-4 միջակայքում ցուցանիշը համարվում է միջին, նորմալ, 4-5 - ը ' լավ, ինչը խոսում է երկրում գնումների համակարգի նկատմամբ վստահության, ինչպես նաեւ հավասար մրցակցային պայմանների հաստատման մասին: