Չորեքշաբթի, 20 Հոկտեմբերի 2021 16:58

Արմինֆո.ԱՄՆ Միջազգային առեւտրի հանձնաժողովը երեքշաբթի հայտարարել է, որ պարզել է ԱՄՆ-ի արդյունաբերության համար Հայաստանից, Բրազիլիայից, Օմանից, Ռուսաստանից եւ Թուրքիայից ալյումինի փայլաթիթեղի ներկրումից վնասի առկայությունը:

 

Ինչպես հաղորդում է MetalTorg.Ru-ն, ԱՄՆ առեւտրի դեպարտամենտի (Առեւտրի նախարարության) բնորոշմամբ, փայլաթիթեղը Միացյալ Նահանգներում վաճառվում է արդարացվածից ցածր գնով եւ սուբսիդավորվում է Օմանի եւ Թուրքիայի կառավարությունների կողմից:

 

Հանձնաժողովը հաղորդել է, որ Առեւտրի նախարարությունը "Օմանից եւ Թուրքիայից այդ ապրանքի ներմուծման փոխհատուցման տուրքերի մասին հրաման կարձակի, ինչպես նաեւ Հայաստանից, Բրազիլիայից, Օմանից, Ռուսաստանից եւ Թուրքիայից այդ արտադրանքի ներմուծման հակադեմպինգային տուրքերի մասին որոշումներ կկայացնի": Հայաստանի համար տուրքի չափը սահմանվել է 29.11%, Բրազիլիայի համար՝ 13.93 - 63.05% (կախված տեսակից), Օմանի համար՝ 3.89%, Ռուսաստանի համար՝ 62.18%, Թուրքիայի համար՝ 2.28% մակարդակում:

 

Ի սկզբանե, առաջին հետաքննության ժամանակ խոսք էր գնում Հայաստանի համար 188.84 % տուրք սահմանելու հնարավորության մասին, երկրորդային հետաքննության դեպքում խոսքն արդեն գնում էր 45.65%  դեմպինգային մարժայի մասին։ Վերջնական որոշումը կազմել է 29.11%: Հիշեցնենք, որ 2020 թվականի հոկտեմբերին ԱՄՆ առեւտրի դեպարտամենտը որոշել էր նոր հակադեմպինգային հետաքննություն սկսել մի շարք երկրներից ալյումինե փայլաթիթեղի մատակարարումների վերաբերյալ ՝ կապված մատակարարումների մրցակցային բնույթի հետ: Հետաքննությունը նախաձեռնվել էր ԱՄՆ  ալյումինե փայլաթիթեղ արտադրողների ներկայացուցիչների ատյանին դիմելուց հետո։

 

Նշենք, որ 2020 թվականին Հայաստանն արտահանել է շուրջ 35.2 հազար տոննա փայլաթիթեղ՝ ապահովելով 7.9 տոկոս աճ (2019թ. 15.1 տոկոս աճի դիմաց): Ընդ որում, մաքսային արժեքը նվազել է 0,4 տոկոսով ՝ մինչեւ 94,7 մլն դոլար: ՀՀ մաքսային ծառայության տվյալներով, փայլաթիթեղն արտահանվել է, հիմնականում,  ԱՄՆ (34,8 տոկոս), Գերմանիա (30,4 տոկոս), Լեհաստան (9,7 տոկոս), Նիդերլանդներ (7,7 տոկոս), Իտալիա (4,1 տոկոս), Իսպանիա (3,7 տոկոս), ինչպես նաեւ Ֆրանսիա, Չեխիա, Հունգարիա, Ռուսաստան:

 

Ըստ ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի տվյալների՝ 2020թ. Հայաստանում ալյումինի փայլաթիթեղի արտադրությունն ավելացել է 16,2 տոկոսով՝ մինչեւ 35,482 հազար տոննա (2019թ. 7,7 տոկոս աճի դիմաց):

2021թ. առաջին կիսամյակում Հայաստանն արտահանել է 17,1 հազար տոննա ալյումինե փայլաթիթեղ, ինչը մեկ տարվա վաղեմության ցուցանիշից ցածր է ընդամենը 0,7%-ով (նախորդ տարվա 3% աճի դիմաց)։ Սակայն դրամական արտահայտությամբ փայլաթիթեղի արտահանումը ցույց է տվե տարեկան 19,7 տոկոս աճ ՝ մինչեւ 54.8 մլն դոլար։ Ինչպես վկայում են ՀՀ մաքսային ծառայության տվյալները, փայլաթիթեղն արտահանվել է, հիմնականում,  Գերմանիա (33,9%), ԱՄՆ (20,7%) եւ Լեհաստան (13,5%), ինչպես նաեւ՝ Նիդերլանդներ (9,1%), Ֆրանսիա (6,8%), Իտալիա (5,2%), Իսպանիա (3,9%), Միացյալ Թագավորություն (2,3%), իսկ մնացած ծավալը բաժին է ընկել Ավստրիային, Իսրայելին, Կանադային, Չեխիային, Հունգարիային եւ ՌԴ-ին:

 

Ըստ Վիճակագրական կոմիտեի տվյալների, 2021թ. առաջին կիսամյակում Հայաստանում 2020թ.նույն ժամանակահատվածի համեմատ ալյումինի փայլաթիթեղի արտադրությունը կրճատվել է  2,9%-ով (նախորդ տարվա 13,7% աճի դիմաց)՝ կազմելով 16,937 հազար տոննա:

 

Հայաստանում, ինչպես նաեւ Կովկասում եւ Կենտրոնական Ասիայում, ալյումինե փայլաթիթեղի միակ արտադրողը՝ Երեւանի "Արմենալ" գործարանը, հանդիսանում է աշխարհում ամենաժամանակակից եւ էկոլոգիապես կատարյալ փայլաթիթեղագլանման գործարաններից մեկը: Գործարանը արտադրում է ամուր եւ փափուկ հարթ ալյումինե փայլաթիթեղ 0.007-0,200 մմ հաստությամբ, 20-1500 մմ լայնությամբ, սննդի բեռնարկղային փայլաթիթեղ եւ ալյումինե ժապավեն: Գործարանը ստեղծվել է ՌՈՒՍԱԼ ընկերության կողմից 2000 թվականի մայիսին՝ Քանաքեռի ալյումինի գործարանի բազայի վրա։ 2003 թվականից Ռուսալին անցել է գործարանի բաժնետոմսերի 100 տոկոսը։ 2004-2006 թվականներին ձեռնարկությունը համալիր արդիականացում է անցել։ Ձեռնարկության արտադրական հզորությունը տարեկան 40 հազար տոննա փայլաթիթեղ է։

 

Ամերիկյան ալյումինի ասոցիացիայի գնահատմամբ՝ 2019 թվականին ԱՄՆ-ում վերոնշյալ արտահանող երկրներից ալյումինե փայլաթիթեղի ներմուծման արժեքը կազմել է մոտ 272 մլն դոլար:

 

Թե ԱՄՆ-ում սահմանված տուրքերն ինչպես կազդեն հայկական ալյումինե փայլաթիթեղի արտահանման դիվերսիֆիկացման վրա, առայժմ պարզ չէ, սակայն, դատելով մաքսատան տվյալներից, 2021 թվականին ԱՄՆ արտահանումն արդեն սկսել է նվազել, եւ ԱՄՆ-ի փոխարեն՝ որպես դրա գլխավոր գնորդ սկսել է հանդես գալ Գերմանիան: