Երկուշաբթի, 17 Հունվարի 2022 14:24

Արմինֆո.Եվրասիական զարգացման բանկի (ԵԱԶԲ) վերլուծաբանները ներկայացրել են այս տարվա առաջին մակրոտնտեսական ամփոփագիրը: Ըստ ԵԱԶԲ - ի, տնտեսական ակտիվությունը Հայաստանում հունվար-նոյեմբեր ամիսների արդյունքներով աճել է 5,2 տոկոսով։ Նոյեմբերին աճը արագացել է մինչեւ 13,2% գ/գ (3,8% հոկտեմբերին): Դրան նպաստել է ծառայությունների և արդյունաբերության ոլորտներում դինամիկայի ուժեղացումը, դրական հետագծի պահպանումը շինարարության և առևտրի ոլորտներում։

 

Հայաստանում արդյունաբերական արտադրության ծավալն աճել է 15,7%-ով՝ նախորդ ամսվա 3,9%-ից՝ մշակող ոլորտների հաշվին, ինչն աջակցել է արտահանմանը (նոյեմբերին ՝ +42,1%): Որպես զսպող գործոն է հանդիսանում գյուղմթերքի ծավալների նվազումը։

 

Հայաստանում գնաճը դեկտեմբերին դանդաղել է մինչեւ 7,7%՝ նոյեմբերի 9,6%-ից: Հիմնականում պայմանավորված է մթերքների եւ ոչ պարենային ապրանքների  գների աճի դանդաղմամբ: Որպես գների աճի զսպող գործոն է հանդիսանում մոնետար պայմանների խստացումը։ Արտաքին ճնշումը պահպանվում է համաշխարհային բարձր գների պայմաններում։ Եթե գների աճի դանդաղման ընթացիկ տեմպերը կայուն լինեն, ապա կարելի է ակնկալել գնաճի վերադարձ 2022 թ. ընթացքում նպատակային միջակայք:

 

Մինչդեռ, գնաճը Բելառուսում 2021 թ. արդյունքներով կազմել է 9,97% (նոյեմբերի 10,34%-ից): Գնաճի դանդաղմանը նպաստել է վարչականորեն կարգավորվող գների աճի նվազումը ՝ դեկտեմբերին մինչեւ 9 տոկոս, նոյեմբերին եւ հոկտեմբերին ՝ 9,8 եւ 10,7 տոկոս: Հիմնական գնաճը չի ցուցադրում կայուն դանդաղում՝ արտաքին գների ճնշման, բարձր գնաճային սպասումների, ցածր բերքի հետեւանքների պատճառով: Սեզոնայնության վերացմամբ սպառողական բազային ինդեքսի ամսական անուալիզացված աճը ԵԱԶԲ-ի կողմից գնահատվում է դեկտեմբերի 9 տոկոսից բարձր ՝ 2021թ. 9,8 տոկոսի միջինում: ԵԱԶԲ-ն ակնկալում է, որ I եռամսյակում սպառողական գների աճը կլինի մոտ 10% եւ կարող է դանդաղել արտաքին գնային ճնշման թուլացման դեպքում: Գնաճը նվազեցնելու համար կարող են պահանջել կարգավորողի միջոցառումներ: ԵԱԶԲ-ի վերլուծաբանները Ղազախստանում տնտեսական ակտիվության դանդաղում են արձանագրում հունվարին, որն ամենասեղմ ժամկետներում համահարթվի: Մինչեւ հունվարյան իրադարձությունները գործարար ակտիվությունն ընդլայնվել է. դեկտեմբերին միագումար PMI-ն աճել է մինչեւ 51,6 կետ' նախորդ անսվա 49,1-ից: Ցուցանիշի բարելավմանը նպաստել է ծառայությունների ոլորտում գործարար ակտիվության վերականգնումը։ Արդյունաբերական ձեռնարկությունների աշխատանքը սահմանափակել են տրանսպորտային ուշացումներն ու հումքի պակասը։ ԵԱԶԲ-ն կարծում է, որ Ղազախստանի ՀՆԱ-ն 2022 թվականի արդյունքներով կավելանա մոտ 4 տոկոսով:

 

Ըստ նրանց տվյալների՝ 2021թ. դեկտեմբերին Ղազախստանում գնաճը կազմել է 8,4% գ/գ (8,7% գ / գ՝ մեկ ամիս առաջ): Գնաճի դանդաղմանը նպաստել է պարենային հատվածում գնային ճնշման թուլացումը ՝ համաշխարհային շուկաներում գների աճի նվազման հետեւանքով։ Գների վրա ճնշումը պահպանվում է արտադրողների ծախսերի կողմից. հումքի և նյութերի գների բարձրացումը շարունակվում է արդեն 17 ամիս անընդմեջ։ ԵԱԶԲ-ի գնահատականների համաձայն, գնաճը կգերազանցի 4-6% նպատակային ուղենիշը՝ 2022 թվականի մեծ մասի ընթացքում: Միեւնույն ժամանակ, Ղրղզստանի ՀՆԱ-ն 2021 թ.արդյունքներով աճել է 3,6% - ով: Չհաշված Կումտոր հանքավայրում արտադրությունը՝ աճը կազմել է 3,9%: Որոշիչ ներդրում են ունեցել արդյունաբերությունը (աճը 9%) եւ առեւտուրը (մանրածախ վաճառքի աճը՝ 12,9%): Անկում է դիտվել շինարարությունում (4,8%) և գյուղատնտեսությունում (5%)։ Ակնկալվում է, որ այս տարի այդ ճյուղերը կվերադառնան աճին, եւ 2022 թվականի արդյունքներով երկրի ՀՆԱ-ն կավելանա 4,5 տոկոսով: Ընդ որում, գնաճը Ղրղզստանում դանդաղել է մինչև 11,2% 2021թ. դեկտեմբերին՝ նոյեմբերին 12,3% -ից: Սպառողական զամբյուղի արժեքի դինամիկայի մեջ ներդրում է կատարում պարենը. թանկացել է 13,3 տոկոսով: Ոչ պարենային ապրանքների գներն աճել են 9,7 տոկոսով, բնակչությանը մատուցված ծառայությունների սակագները աճել են 7,1 տոկոսով: ԵԱԶԲ-ի կանխատեսումը ենթադրում է գնաճի դանդաղեցում մինչեւ 7,0 տոկոս ՝ տարվա արդյունքներով: Ռուսաստանում գնաճը 2021-ի դեկտեմբերին կազմել է 8,39% (նոյեմբերին 8,4%): Սեզոնայնության վերացմամբ գների ամսական անուալիզացված աճը ԵԱԶԲ-ի կողմից գնահատվում է դեկտեմբերին 8% - ից պակաս (նոյեմբերին մոտ 10%): Գնաճի դանդաղումը պայմանավորված է ծառայությունների գնաճի նվազմամբ։ Մինչեւ 12% դանդաղել է գնաճը պարենային հատվածում: Ոչ պարենային ապրանքների գնաճը մնում է բարձր՝ 9 տոկոս (նոյեմբերին ՝ 8,5 տոկոս)։ I եռամսյակում սպառողական գների աճը կպահպանվի 8%-ից բարձր. գնաճին նպաստող գործոնների թուլցման դրսեւորում կարող է սկսվել տարվա կեսին: Հաշվի առնելով գնաճի դինամիկան՝ բարձր է առանցքային տոկոսադրույքի բարձրացման հավանականությունը: