Հայաստանի բանկերին հաջողվել է 2021 թվականին զգալիորեն ավելացնել զուտ շահույթը

Արմինֆո. Հայաստանի բանկերին հաջողվել է 2021 թվականին բարելավել զուտ շահույթի դինամիկան՝ հասնելով 54 տոկոս աճի (2020թ. 22,3 տոկոս անկումից)։ Բացարձակ արտահայտությամբ համակարգի միագումար շահույթը կազմել է 87.3 մլրդ դրամ կամ  181.8 մլն  դոլար:

Ըստ ԱրմԻնֆո գործակալության պատրաստած Հայաստանի բանկերի էքսպրես ռենքինգի 31.12.2021 թ. տվյալների, հաշվետու տարում զուտ շահույթի անկում է արձանագրվել միայն չորս բանկերում, սակայն մնացած 13 բանկերի վերընթաց դինամիկան շատ ավելի ծանրակշիռ է եղել, ինչն էլ թույլ է տվել շուկայի ընդհանուր ցուցանիշի տարեկան միտումը դուրս բերել զգալի աճի:

Սակայն ակտիվների տարեկան աճի դանդաղումը դեռ շարունակվում է՝ 2020թ. 14,5 տոկոսից մինչեւ 2021թ. 6,7 տոկոս, որոնց բացարձակ մեծությունն արդեն անցել է 7 տրլն դրամից (14,7 մլրդ դոլար)։ Դրանց կառուցվածքում վարկային ներդրումների և այլ փոխառությունների մասնաբաժինը կազմել է 56.7% կամ 4.02 տրլն դրամ (8.4 մլրդ դոլար՝ տարեկան անկումը 1%): Իսկ արժեթղթերում ներդրումների մասնաբաժինը կազմել է 18% կամ 1.3 տրլն դրամ ($2.7 մլրդ՝ 26.2% տարեկան  աճով)։

Ընդհանուր պարտավորությունները նույնպես դանդաղեցրել են տարեկան աճը՝ 2020թ. 16,1 տոկոսից մինչեւ 2021թ. 6,5 տոկոս ՝ գերազանցելով 6,1 տրլն դրամը (12,8 մլրդ դոլար): Դրանց կառուցվածքում 63% - ը կամ 3.9 տրլն դրամը բաժին է ընկնում հաճախորդների հանդեպ պարտավորություններին, 33% - ը կամ ավելի քան 2 տրլն դրամը՝ բանկերի եւ այլ կազմակերպությունների հանդեպ պարտավորություններին (հաշվի առնելով կորպորատիվ պարտատոմսերի տեղաբաշխումից ներգրավումները), եւ երկու ցուցանիշների աճը տարեկան կտրվածքով դանդաղել է մինչեւ, համապատասխանաբար, 3% եւ 8%:

Բանկային համակարգի ընդհանուր կապիտալը դանդաղեցրել է տարեկան աճը 2020թ. 5,6% - ից մինչև 3,4% 2021թ.' կազմելով 958.2 մլրդ դրամ ($1.996 մլրդ): Դրա կառուցվածքում 58.7% - ը կամ 562.5 մլրդ դրամը ($1.2 մլրդ) բաժին է ընկնում կանոնադրական կապիտալին, որի տարեկան աճը արագացել է 2020թ. 1,6% - ից մինչեւ 5.4%՝ 2021թ.' չորս բանկերի (ACBA Bank, Ամերիաբանկ, Յունիբանկ և Հայէկոնոմբանկ) կանոնադրական հիմնադրամների համալրման հաշվին: Իսկ ընդհանուր կապիտալում կուտակված շահույթին բաժին է ընկել 32% կամ 306.2 մլրդ դրամ ($637.8 մլն)՝ տարեկան աճի արագացմամբ՝ 2020թ.  16.9%-ից մինչև 2021թ. 18.2%:

Հատկանշական է, որ 2021 թվականին բանկերը կարողացել են աճի հաասցնել  նաեւ նորմատիվային ցուցանիշները։ Այսպես, հիմնական կապիտալի բավարարության նորմատիվը (N1/1 min 9%) շուկայում միջին հաշվով բարձրացել է  2020թ. 22,67%-ից մինչեւ 2021թ 23,12%, ընդհանուր կապիտալի բավարարության նորմատիվը (N1/2 min 12%) 2020թ. 24,21%-ից մինչեւ  2021թ. 24,88%, ընդհանուր իրացվելիության նորմատիվը (N2/1 min 15%)՝ 2020թ. 29,46%-ից  մինչև 2021թ. 35,7%, ընթացիկ իրացվելիության նորմատիվը (N2/2 min 60%)՝  2020թ. 145,57%-ից մինչև 2021թ. 157,79%: Ինչին զուգընթաց բանկերին հաջողվել է բարձրացնել արդյունքները կարճաժամկետ (LCR min 100%) եւ երկարաժամկետ (NSFR min 100%) իրացվելիության նոր նորմատիվների գծով՝ մինչեւ, համապատասխանաբար, 354,2% եւ 154,11%:

Ըստ ակտիվների առաջատար հնգյակում  են Ամերիաբանկը, Արդշինբանկը, Հայբիզնեսբանկը, ACBA Bank - ը և Ինեկոբանկը, վարկային ներդրումների գծով' Ամերիաբանկը, Հայբիզնեսբանկը, Արդշինբանկը, ACBA Bank-ը և Կոնվերս Բանկը, արժեթղթերում ներդրումների գծով' Արմսվիսբանկը, Արդշինբանկը, Հայբիզնեսբանկը, Ամերիաբանկը և Ինեկոբանկը, հաճախորդների հանդեպ պարտավորությունների գծով' Հայբիզնեսբանկը, Ամերիաբանկը, Արդշինբանկը, ACBA Bank-ը և ՎՏԲ-Հայաստան Բանկը, ընդհանուր կապիտալի գծով' Ամերիաբանկը, Արդշինբանկը, ACBA Bank-ը, Արմսվիսբանկը և Ինեկոբանկը: Իսկ զուտ շահույթի մակարդակով 2021 թվականին առաջատար հնգյակը շարունակում է գլխավորել Ամերիաբանկը, որին հետեւում են Արդշինբանկը, ACBA Bank-ը, Ինեկոբանկը եւ Արմսվիսբանկը:

Նշենք, որ Հայաստանում գործում է 17 բանկ, որոնց թվում են HSBC (Մեծ Բրիտանիա), ՎՏԲ (ՌԴ), Mellat (Իրան), Byblos Bank (Լիբանան) արտասահմանյան բանկերի "դուստրերը": Միջազգային ինստիտուցիոնալ ներդրողները' ի դեմս Վերակառուցման եւ զարգացման եվրոպական բանկի (EBRD) եւ Ասիական զարգացման բանկի (ADB), ներկա են միայն Ամերիաբանկի կապիտալում: