Արմինֆո. Դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատելով Թուրքիայի հետ և բացելով սահմանները թուրքական կապիտալի համար՝ Հայաստանի ղեկավարությունն, առաջին հերթին, առողջացնելու է տնտեսությունը։ Եվ Վրաստանի օրինակով ես բոլորովին չեմ կարծում, որ այդ ամենը կարող է Հայաստանին սպառնալ թուրքական էքսպանսիա։ ԱրմԻնֆո-ին այդպիսի կարծիք է հայտնել Վրաստանի տեխնիկական համալսարանի պրոֆեսոր, միջազգային հարաբերությունների դոկտոր, կոնֆլիկտաբան Ամիրան Խևցուրիանին:
"Նման քայլը նաև մեծ ճկունություն կհաղորդի Հայաստանի արտաքին քաղաքականությանը։ Մասնավորապես, թույլ տալով երկրին ձերբազատվել Մոսկվայից միակողմանի կախվածությունից։ Այս լույսի ներքո ես կարծում եմ, որ Թուրքիայի հետ հարաբերությունների կարգավորումը Հայաստանի համար կենսականորեն կարեւոր է։ Ես հասկանում եմ հայ ժողովրդի պատմական ցավը, դա դժվար է բուժել, սակայն Հայաստանը պետք է իմաստավորի իրողությունները։ Ճիշտ չէ մշտապես դիմել անցյալին եւ դրա վրա երկրի ապագան կառուցել", - նշել է նա։
Ըստ Խևցուրիանիի՝ Այսօր Թուրքիան հզոր տարածաշրջանային խաղացող է, որի շահերի հետ պետք է հաշվի նստել։ Ինչի մասին ժամանակին խոսում էր նաև Հայաստանի առաջին նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը, ում կառավարումն ու պրագմատիզմը զոհաբերվեցին ռևիզիոնիստական քաղաքականությանը։ Որպես օրինակ նա նշել է Վրաստանի և Թուրքիայի միջև քաղաքական, առևտրատնտեսական և մշակութային-հումանիտար ոլորտներում հաջողությամբ զարգացող համագործակցությունը։
Վրացի փորձագետի խոսքով՝ այդ համագործակցությունը ռազմավարական բնույթ է կրում։ Երկու երկրների միջեւ գործում է ազատ առեւտրի ռեժիմ։ Թուրքիայի մասնավոր հատվածը Վրաստանի տնտեսությունում խոշորագույն ներդրողներից մեկն է։ Ընդ որում, երկու երկրների քաղաքացիների համար գործում է պարզեցված սահմանային ռեժիմ։
Միևնույն ժամանակ, Խևցուրիանին նշել է այն հարցը, թե արդյոք թուրքական ներդրումները քաղաքական ազդեցության միջոց են և սպառնալիք Վրաստանի ինքնիշխանության համար՝ որպես լեգիտիմ։ Հատկապես, հաշվի առնելով պատմական համատեքստը, որը երկար ժամանակ կապում էր երկու երկրներին եւ կրում էր զգալի չափով էքսպանսիոնիստական բնույթ։ Ընդ որում, նա կարծում է, որ ԽՍՀՄ փլուզումից հետո ընտրելով Թուրքիայի հետ զուտ պրագմատիկ և փոխադարձ հարգանքի վրա հիմնված քաղաքականություն, Վրաստանը միայն շահել է։ Հատկապես, հաշվի առնելով հանգամանքը, որ ի սկզբանե պարզ էր, որ Ռուսաստանի հետ հարաբերությունները բարդ են լինելու։ Ինչի լույսի ներքո՝ փչացնել հարաբերությունները նաև հարավային հարևան Թուրքիայի հետ, երիտասարդ անկախ Վրաստանի համար կործանարար կլիներ։
"Թուրքիայի չար մտադրությունների մասին ենթադրություններով հաղորդագրությունները պարբերաբար տարածվում են Վրաստանում եւ Վրաստանի շուրջ։ Դրանք, ակնհայտորեն, քարոզչական բնույթ են կրում։ Հատուկ շեշտադրվում է Աջարիայի, իբր, ակնկալվող թուրքական էքսպանսիան։ Իսկ անցյալ տարի Կարսի պայմանագրի 100-ամյակին ընդառաջ այս ամբողջ արշավը հիստերիայի բնույթ էր ընդունել։ Իհարկե, թուրքական կապիտալի շարժը հատկապես շոշափելի է զգացվում Աջարիայում, սակայն այս իրավիճակում Աջարիայի անեքսիայի մասին խոսելն անտեղի է թվում։ Հատկապես՝ հաշվի առնելով դրա համար Աջարիայում անհրաժեշտ էթնոմշակութային բազայի բացակայությունը", - նկատել է նա։
Ըստ Խևցուրիանիի, ի տարբերություն տնտեսական ազդեցության, Թուրքիայի մշակութային ազդեցությունը Աջարիայի վրա, ինչպես նաև, ընդհանուր առմամբ, Վրաստանի վրա, չնչին է։ Աջարացիները նույնպիսի վրացիներ են, ինչպես՝ սվանները, մինգրելները, կախեթցիները, գուրիացիները, իմերեթցիները և ուրիշներ։ Ավելին, ի տարբերություն սվանների և մինգրելների, նրանց մայրենի լեզուն միայն վրացերեն է։ Եվ այն, որ աջարացիների մի մասը դավանում է իսլամ, նրա կարծիքով, բացարձակապես չի նվազեցնում նրանց էթնիկ պատկանելության գործոնի կարեւորությունը։
Սարգիս Խաչատրյան. Մեր գործունեությունն ուղղված է լինելու հաճախորդների փորձառության բարելավմանը
Բիզնեսի թվայնացման հիմնախնդիրը, ո՞ր հանգրվանում է Հայաստանը
Գևորգ Մանթաշյան. Բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարությունը հետևողական աշխատանք է տանում Հայաստանում ստարտափների կայացման ուղղությամբ
Bank of Georgia-ն հայտարարել է 303.6 մլն դոլարով "Ամերիաբանկի" ձեռք բերման շուրջ նախնական համաձայնության մասին