Հայաստանի բանկերը 2022թ. առաջին եռամսյակում պետական գանձարան հարկային հատկացումներն ավելացրել են տարեկան 4,5 տոկոսով

Արմինֆո. Հայաստանի բանկային համակարգը 2022թ. առաջին եռամսյակում պետական գանձարան հարկային հատկացումներն ավելացրել է տարեկան 4,5% - ով' մինչև 12.8 մլրդ դրամ ($26.3 մլն)' նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի 3.2%  նվազման դիմաց: Այդ գումարի 77,2% - ը կամ 10,6 մլրդ դրամ վճարվել է ուղղակի հարկերի գծով՝ տարեկան 8,2% աճով (մեկ տարի առաջվա 12,5% անկման դիմաց)։

ՀՀ Պետեկամուտների կոմիտեի տվյալներով՝ Հայաստանի 1000 խոշորագույն հարկատուների առաջին հարյուրյակում 2022թ. առաջին եռամսյակի արդյունքներով 17 գործող բանկերից հայտնվել է 9-ը՝ մեկ տարի առաջ 12-ի փոխարեն։

Դրանց թվում հարկատու բանկերի առաջին հնգյակում են ACBA Bank-ը, Ամերիաբանկը, Հայբիզնեսբանկը, Ինեկոբանկը եւ ՎՏԲ-Հայաստան բանկը: Մեկ տարի առաջ վերջին երկուսի փոխարեն շրջանառվում էին Արդշինբանկը եւ Հայէկոնոմբանկը։

2022թ. առաջին եռամսյակում բանկերի առաջին հնգյակը հարկերի գծով պետական բյուջե է ուղարկել 7 մլրդ դրամ, ինչը 7,7% - ով բարձր է տարեկան վաղեմության ցուցանիշից, որից 5,8 մլրդ՝ ուղղակի հարկերի գծով (տարեկան 7,4% աճով): Բանկերի առաջին հնգյակին բաժին է ընկնում բանկային համակարգում հարկային հատկացումների ընդհանուր ծավալի 55 տոկոսը: Իսկ 2022 թվականի առաջին եռամսյակում Հայաստանի 1000 խոշոր հարկատուների ընդհանուր հարկային հատկացումներից բանկային համակարգին բաժին է ընկել 3,8%' նախորդ տարվա 4,6%-ի դիմաց:

Վճարված հարկերի ծավալով բանկերի շրջանում առաջատար  ACBA Bank-ը 24-րդ տեղում է (նախորդ տարվա 17-րդի դիմաց), որը վճարել է 1.7 մլրդ դրամ (որից 1.4 մլրդ՝ ուղղակի հարկեր): Ամերիաբանկը զբաղեցրել է 25-րդ տեղը (նախորդ տարվա 20-րդի փոխարեն)՝ պետբյուջե ուղղորդելով ավելի քան 1.5 մլրդ դրամ, որից շուրջ 1.4 մլրդ՝ ուղղակի հարկեր (այդ թվում ՝ շահութահարկն ու եկամտահարկը): Դրան հաջորդում են Հայբիզնեսբանկը՝ 33-րդ տեղ (մեկ տարի առաջ՝ 24-րդ), որը վճարել է 1.4 մլրդ դրամ, որից ավելի քան 1.2 մլրդ՝ ուղղակի հարկեր; Ինեկոբանկը՝ 40-րդ տեղ (նախորդ տարվա 50-րդի դիմաց), որը վճարել է 1.2 մլրդ դրամ, 1.1 մլրդ դրամ' ուղղակի հարկեր: Խոշոր հարկատու բանկերի առաջին հնգյակը եզրափակում է ՎՏԲ-Հայաստան բանկը, որը զբաղեցրել է 45-րդ տեղը (58-րդը՝ մեկ տարի առաջ) եւ վճարել է ավելի քան 1 մլրդ դրամ, որից 682 մլն՝ ուղղակի հարկեր:

Խոշոր հարկատուների առաջին հարյուրյակում են նաեւ Արդշինբանկը՝ 55-րդ տեղ, վճարելով 980.6 մլն դրամ, որից 803.3 մլն՝ ուղղակի հարկեր; Հայէկոնոմբանկը՝ 70-րդ տեղում (785.2 մլն դրամ, որից 693.8 մլն՝ ուղղակի հարկեր); Կոնվերս Բանկը՝ 84-րդ տեղ (679.6 մլն դրամ, որից 584.8 մլն՝ ուղղակի հարկեր); Արմսվիսբանկը՝ 93- րդ տեղ (628.1 մլն դրամ, որից 549 մլն՝ ուղղակի հարկեր):

 Մնացած բանկերը տեղաբաշխվել են հետեւյալ կերպ. IDBank՝ 104-րդ տեղ (557.2 մլն դրամ, 484 մլն՝ ուղղակի հարկեր); Արարատբանկը' 111-րդ տեղ (518.9 մլն դրամ, որից 452.7 մլն' ուղղակի հարկեր); Յունիբանկը' 116 - րդ տեղ (507 մլն դրամ, որից 425.6 մլն' ուղղակի հարկեր); HSBC բանկը' 135-րդ տեղ (419.8 մլն դրամ, որից 226.2 մլն' ուղղակի հարկեր), Evocabank-ը' 147-րդ տեղ (383.6 մլն դրամ, որից 326.1 մլն' ուղղակի հարկեր); Byblos Bank Armenia՝ 321-րդ տեղ (170.8 մլն դրամ, որից 147.4 մլ 'ուղղակի հարկեր); Մելլաթ Բանկը' 650-րդ տեղը (82.6 մլն դրամ, որից 74.7 մլն դրամ ' ուղղակի հարկեր):

Նշենք, որ Հայաստանում գործող 17 բանկերից միայն Արցախբանկը հաշվետու ժամանակահատվածում չի ընդգրկվել 1000 խոշոր հարկատուների ցանկում, ինչը բացատրվում է այդ ցուցակի համալրմամբ այն գերատեսչությունների կողմից, որոնք այդ ցուցակից դուրս են մղում տնտեսության սուբյեկտներին, այդ թվում ՝ ֆինանսական կազմակերպություններին: Մինչ այդ Արցախբանկը մշտապես նշված է եղել ցուցակում, մասնավորապես, մեկ տարի առաջ զբաղեցնելով 820 - րդ տեղը ՝ հարկերի գծով պետբյուջե վճարելով 54.7 մլն դրամ, որից 50.8 մլն՝ ուղղակի հարկերի գծով:

Հիշեցնենք, որ 2021թ. առաջին եռամսյակում Հայաստանի բանկերը պետական գանձարան են փոխանցել 12.1 մլրդ դրամի հարկեր, որի 87.5%-ը կամ 9.8 մլրդ դրամ վճարվել է ուղղակի հարկերի գծով: Այն ժամանակ հարկատու բանկերի շարքում առաջատար հնգյակը ներկայացնում էին ACBA Bank-ը, Ամերիաբանկը, Հայբիզնեսբանկը, Արդշինբանկը եւ Հայէկոնոմբանկը, որոնք ապահովել էին 6.5 մլրդ դրամի հրակային վճարումներ կամ բանկային համակարգի կողմից պետական գանձարան հարկային հատկացումների ընդհանուր ծավալի 53.5%-ը: (Դրամի հաշվարկային փոխարժեքը 2022թ. մարտի 31-ի դրությամբ կազմել է 485.91 դրամ/1դոլար):