Երկուշաբթի, 5 Դեկտեմբերի 2022 17:18
Կարինա Մելիքյան

Հայաստանում պետական պարտքը գերազանցել է 10 մլրդ դոլարի նշաձողը՝ ներքին պարտքի աճի հաշվին

Հայաստանում պետական պարտքը գերազանցել է 10 մլրդ դոլարի նշաձողը՝ ներքին պարտքի աճի հաշվին

Արմինֆո. Հայաստանի պետական պարտքը 2022թ. նոյեմբերի 1-ի դրությամբ հասել է 10.1 մլրդ դոլարի (3.98 տրլն դրամ)՝ տարեկան կտրվածքով և 10 ամսում ավելանալով 10% - ով։

Դա պայմանավորված է ներքին պարտքի 56% աճով (10 ամսում 50% աճի դեպքում), արտաքին պարտքի տարեկան 9% անկման պայմաններում (10 ամսում 7,6% անկման դեպքում)։ Դրա արդյունքում արտաքին պարտքը արգելակվել է 6.1 մլրդ դոլարի (2.4 տրլն դրամ), իսկ ներքինը՝ 3.9 մլրդ դոլարի (1.6 տրլն դրամ) մակարդակում։ Այդ մասին են վկայում ՀՀ ֆինանսների նախարարության նախնական տվյալները, որոնք հրապարակել է ՀՀ վիճակագրական կոմիտեն։

 

Արտաքին պարտքի կառուցվածքում 2022թ. 10 ամիսների արդյունքներով կառավարության մասնաբաժինը նախորդ տարվա 92,9% - ից նվազել է մինչև 91,2%, իսկ Կենտրոնական բանկի մասնաբաժինը նախորդ տարվա 7,1% - ից աճել է մինչև 8,8% ՝ բացարձակ արտահայտությամբ կազմելով, համապատասխանաբար,  5,6 մլրդ դոլար և  538,6 մլն դոլար։ Ընդ որում, կառավարության և Կենտրոնական բանկի արտաքին պարտքի տարեկան բազմակողմանի դինամիկան պահպանվել է, բայց այժմ վերընթաց տեմպերով աչքի է ընկել ԿԲ-ը։ Մասնավորապես, կառավարության արտաքին պարտքը կրճատվել է 9,7 տոկոսով, ԿԲ-ի 13,6 տոկոս աճի դեպքում, ինչը դիտվել է նաեւ 10 ամսվա կտրվածքով. կառավարության պարտքի 9,7% անկումն ուղեկցվել է ԿԲ-ի պարտքի 17,7% աճով:

 

Իսկ ներքին պետական պարտքի կառուցվածքում գերակշռում են պետական պարտատոմսերը՝  2022թ. նոյեմբերին մասնաբաժնի նվազմամբ՝ մեկ տարի առաջվա 94,2% - ից (3,5 մլրդ դոլր կամ 1,4 տրլն դրամ) մինչեւ 88%, բացարձակ մեծության տարեկան աճի արագացմամբ՝ մինչեւ 45,8% (ս. թ. 10 ամիսների նույն աճի դեպքում)։ Հայկական եվրաբոնդերի մասնաբաժինը ներքին պարտքում տարեկան կտրվածքով աճել է 5,4% - ից մինչեւ 11,6%՝ 457.6 մլն դոլար կամ 181 մլրդ դրամ, բացարձակ մեծության 3,4 անգամ աճով (ս.թ. 10 ամսում 2,8 անգամ աճի դեպքում): Մնացած 0.4% - ը կամ 13.4 մլն դոլարը (5.3 մլրդ դրամ) բաժին է ընկել ներքին երաշխիքներին, որոնք զրոյացվել են 2019թ. օգոստոսից և չեն հայտնվել մինչև 2021թ. հոկտեմբեր, սակայն, մեկ տարի առաջ հայտնվելով, աճել են տարեկան 57.6% - ով, իսկ միայն ս. թ. 10 ամսում՝ 19.6% - ով։

 

Նշենք, որ 2022թ. հոկտեմբերի 1-ի դրությամբ բնակչության մեկ շնչի հաշվով տեսակարար պարտքային բեռը մեկ տարի առաջվա 3.1 հազար դոլարից հասել է 3.4 հազար դոլարի։ Ընդ որում, արտաքին պարտքից մեկ շնչի հաշվով պարտքային բեռն աննշան նվազել է 2.3 հազար դոլարից մինչև  2.1 հազար դոլար, իսկ ներքին պարտքից, ընդհակառակը, աճել է  800  դոլարից մինչև 1.3 հազար դոլար: Ընդ որում, Հայաստանի բնակչության թվաքանակը մեկ տարում նվազել է 3.5 հազար մարդով ՝ մինչև 2.971 մլն մարդ՝ 2022թ. հոկտեմբերի 1-ի դրությամբ։

 

2022թ.հոկտեմբերի 1-ի դրությամբ արտաքին պարտքի ոսկեարժութային պահուստներով ծածկման աստիճանը նախորդ տարվա 47,9% - ից բարձրացել է մինչև 60,8% ՝ արտաքին պարտքի տարեկան 7,8% անկման ֆոնին՝ պահուստների 17,2% աճի դեպքում։ Որպես համեմատություն նշենք, որ մեկ տարի առաջ և արտաքին պարտքն ու պահուստներն այդ ամսաթվին ավելի բարձր աճ էին գրանցել,  համապատասխանաբար, 12% և 30.3%։

 

Հիշեցնենք, որ ՀՆԱ-ի նկատմամբ պետական պարտքի հարաբերակցությունը 2021 թվականին նվազել է մինչև 63,4% ՝ 2020 թվականի 67,4% - ից         ՝ պետական պարտքի 15,8% և ՀՆԱ-ի 5,7% աճի պայմաններում։ 2021 թվականին նվազել է նաև ՀՆԱ-ի նկատմամբ արտաքին պարտքի հարաբերակցությունը՝ 2020 թվականի 51,2% - ից հասնելով 45,7% - ի՝ արտաքին պարտքի 9,8% աճի դեպքում։

 

Նշենք, որ ԱՄՀ-ի 2022 թվականի նոյեմբերյան կանխատեսման համաձայն, Հայաստանի ՀՆԱ-ի նկատմամբ պետական պարտքի հարաբերակցությունը կնվազի մինչեւ 51 տոկոս (նախկինում կանխատեսված մինչեւ 67,7 տոկոս աճի դիմաց)։ Այս ցուցանիշի նվազում է ակնկալում նաև ՀԲ-ն, որի հոկտեմբերյան թարմացման համաձայն, Հայաստանի ՀՆԱ-ի նկատմամբ պետական պարտքի հարաբերակցությունը 2022 թվականին կնվազի մինչև 61,3% (նախկինում կանխատեսված մինչև 66,9% աճի դիմաց), շարունակելով նվազել նաև հաջորդ երկու տարիներին ՝ 2023 թվականին մինչև 61%, և 2024 թվականին՝ մինչև 59,9%։ Ընդ որում, ԱՄՀ - ն (նոյեմբերին) և ՀԲ-ն (հոկտեմբերին) իրենց թարմացված կանխատեսումներում բարելավել են նաև 2022 թվականի համար Հայաստանի ՀՆԱ-ի աճի ակնկալիքները, համապատասխանաբար, մինչև 11% և 7% (հունիսին ավելի վաղ հնչեցված 5% և 3,5% - ի դիմաց)։ ՀՀ կենտրոնական բանկը դեռևս սեպտեմբերին բարելավել է 2022 թվականի ՀՆԱ-ի կանխատեսվող աճը՝ նախկին 4,9%-ից հասնելով 12,9% - ի։ Վիճակագրական տվյալների համաձայն, Հայաստանի ՀՆԱ-ն 2020 թվականին 7,2% անկումից հետո 2021 թվականին հասել է 5,7%-ի։

ԱՎԵԼԱՑՆԵԼ ՄԵԿՆԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ
Ներմուծեք թվանշաններն     


Նորություններ
Էկոնոմիկայի նախարարությունը ցանկանում է ներդրումներ ներգրավել Հայաստանի լճացող գյուղատնտեսությունումԷկոնոմիկայի նախարարությունը ցանկանում է ներդրումներ ներգրավել Հայաստանի լճացող գյուղատնտեսությունում
Ղազախստանը Հայաստանին կառաջարկի դիտարկել նոր այլընտրանքային լոգիստիկ երթուղիՂազախստանը Հայաստանին կառաջարկի դիտարկել նոր այլընտրանքային լոգիստիկ երթուղի
ԱրարատԲանկը 27-րդ անգամ թողարկում է դոլարային պարտատոմսերԱրարատԲանկը 27-րդ անգամ թողարկում է դոլարային պարտատոմսեր
«Վիվա-ՄՏՍ»  կապի օպերատորը փոխել է անվանումը՝ դառնալով «Վիվա Արմենիա»«Վիվա-ՄՏՍ»  կապի օպերատորը փոխել է անվանումը՝ դառնալով «Վիվա Արմենիա»
Էկոնոմիկայի փոխնախարար. Հայաստանի եւ Ռուսաստանի միջև համագործակցության ներուժը կարելի է իրացնել արտադրության ոլորտում կոոպերացիոն շղթաների ստեղծման ուղղությամբ համատեղ նախագծերի միջոցովԷկոնոմիկայի փոխնախարար. Հայաստանի եւ Ռուսաստանի միջև համագործակցության ներուժը կարելի է իրացնել արտադրության ոլորտում կոոպերացիոն շղթաների ստեղծման ուղղությամբ համատեղ նախագծերի միջոցով
Team Systems-ը խթանում է կանաչ էներգիայի և խելացի տեխնոլոգիաների զարգացումը  Team Systems-ը խթանում է կանաչ էներգիայի և խելացի տեխնոլոգիաների զարգացումը  
Ովքեր Հայաստանում կօգտվեն հարկային համաներումիցՈվքեր Հայաստանում կօգտվեն հարկային համաներումից
Բելառուսում արգելել են Բելառուսում արգելել են "Արարատի կոնյակի գործարանի" արտադրանքի ներմուծումը
Ալեքսեյ Սուշկևիչ. 2025 թվականի մարտի 1-ից եվրասիական տարածքում ռոումինգի սակագներն էապես կնվազեցվենԱլեքսեյ Սուշկևիչ. 2025 թվականի մարտի 1-ից եվրասիական տարածքում ռոումինգի սակագներն էապես կնվազեցվեն
5 000 դրամ բոնուս IDBank-ից՝ կենսաթոշակային քարտ ձեռք բերողների համար5 000 դրամ բոնուս IDBank-ից՝ կենսաթոշակային քարտ ձեռք բերողների համար
ՈՒ՞ր եվ ինչպե՞ս շարժվել թվային բիզնեսումՈՒ՞ր եվ ինչպե՞ս շարժվել թվային բիզնեսում
Հայաստանի պետական պարտքը մոտեցել է 12 մլրդ դոլարիՀայաստանի պետական պարտքը մոտեցել է 12 մլրդ դոլարի
Հայաստանում արդյունաբերական արտադրանքի գների ինդեքսը նվազում էՀայաստանում արդյունաբերական արտադրանքի գների ինդեքսը նվազում է
Արդյունաբերության հատվածը դարձել է Հայաստանում տնտեսական ակտիվության աճի շարժիչ ուժըԱրդյունաբերության հատվածը դարձել է Հայաստանում տնտեսական ակտիվության աճի շարժիչ ուժը
2023 թվականին Հայաստանի պաշտպանական բյուջեի կատարողականը կազմել է 99,8 տոկոս. ՀՀ պաշտպանության նախարար2023 թվականին Հայաստանի պաշտպանական բյուջեի կատարողականը կազմել է 99,8 տոկոս. ՀՀ պաշտպանության նախարար
IDBank-ը թողարկել է դոլարային պարտատոմսերի 2024 թվականի թվով 1-ին տրանշըIDBank-ը թողարկել է դոլարային պարտատոմսերի 2024 թվականի թվով 1-ին տրանշը
Վերին Լարսի ճանապարհը փակ է բոլոր տեսակի փոխադրամիջոցների համար՝ վատ եղանակի պատճառովՎերին Լարսի ճանապարհը փակ է բոլոր տեսակի փոխադրամիջոցների համար՝ վատ եղանակի պատճառով
Սարգիս Խաչատրյան. Մեր գործունեությունն ուղղված է լինելու հաճախորդների փորձառության բարելավմանըՍարգիս Խաչատրյան. Մեր գործունեությունն ուղղված է լինելու հաճախորդների փորձառության բարելավմանը
ԶՖԳ պատվիրակությանը ներկայացվել են Վեդու ջրամբարի կառուցման և ոռոգման ցանցի արդիականացման նախագծի մանրամասներըԶՖԳ պատվիրակությանը ներկայացվել են Վեդու ջրամբարի կառուցման և ոռոգման ցանցի արդիականացման նախագծի մանրամասները
ԱԺ պատգամավոր. Հայաստանը մեծապես կարեւորում է թվային փոխակերպման ուժի կիրառությունըԱԺ պատգամավոր. Հայաստանը մեծապես կարեւորում է թվային փոխակերպման ուժի կիրառությունը
Փոխվարչապետ. Քաղաքաշինության ոլորտում մենք ոչ միայն քանակական ավելացումների, այլ նաև որակական փոփոխությունների անհրաժեշտություն ունենքՓոխվարչապետ. Քաղաքաշինության ոլորտում մենք ոչ միայն քանակական ավելացումների, այլ նաև որակական փոփոխությունների անհրաժեշտություն ունենք
IDBank-ը՝ Իմ անտառ Հայաստան ՀԿ-ի կոնֆերանսի մասնակիցIDBank-ը՝ Իմ անտառ Հայաստան ՀԿ-ի կոնֆերանսի մասնակից
Հայաստանի ֆոնդային բորսայում մարտի 27-ին մեկնարկում է Հայաստանի ֆոնդային բորսայում մարտի 27-ին մեկնարկում է "Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր" ՓԲԸ 32 մլրդ դրամ խոշոր ծավալի պարտատոմսերի ցուցակումը
ՊԵԿ-ն էլեկտրոնային համակարգ է գործարկել՝ ֆիզիկական անձանց եկամուտների հայտարարագիր ներկայացնելու համարՊԵԿ-ն էլեկտրոնային համակարգ է գործարկել՝ ֆիզիկական անձանց եկամուտների հայտարարագիր ներկայացնելու համար
Տնտեսական ազատության համաշխարհային ինդեքսում Հայաստանի վարկանիշը շարունակում է նվազելՏնտեսական ազատության համաշխարհային ինդեքսում Հայաստանի վարկանիշը շարունակում է նվազել
Առաջիկայում Ֆրանսիայի աջակցությամբ Տավուշի մարզում պանրագործության դպրոց կբացվիԱռաջիկայում Ֆրանսիայի աջակցությամբ Տավուշի մարզում պանրագործության դպրոց կբացվի
"ՀԿԵ" ՓԲԸ-ը կասեցնում է տոմսերի վաճառքը «Միռ» քարտով
Այսուհետ Կոնվերս Բանկի հաճախորդ կարելի է դառնալ Converse Mobile-ում նույնականացմամբԱյսուհետ Կոնվերս Բանկի հաճախորդ կարելի է դառնալ Converse Mobile-ում նույնականացմամբ
Ադրբեջանը չի հրաժարվում Հայաստանի էներգետիկայի ամենացավոտ տեղամասերից մեկին՝ Հայկական ԱԷԿ - ին Ադրբեջանը չի հրաժարվում Հայաստանի էներգետիկայի ամենացավոտ տեղամասերից մեկին՝ Հայկական ԱԷԿ - ին "հարվածելու" փորձերից
Արմսվիսբանկը մասնակցում է տարածաշրջանային կլիմայական աշխատաժողովին սկոպիեումԱրմսվիսբանկը մասնակցում է տարածաշրջանային կլիմայական աշխատաժողովին սկոպիեում
IDBank-ը թողարկել է դոլարային պարտատոմսերի 2024 թվականի թվով 1-ին տրանշըIDBank-ը թողարկել է դոլարային պարտատոմսերի 2024 թվականի թվով 1-ին տրանշը
ՀԱԷԿ-ի շահագործման ժամկետը մինչեւ 2036 թիվը երկարաձգումն ամուր հիմք կդնի նոր էներգաբլոկի սահուն անցման համար. Փաշինյանը՝ Միջուկային էներգիայի գագաթնաժողովումՀԱԷԿ-ի շահագործման ժամկետը մինչեւ 2036 թիվը երկարաձգումն ամուր հիմք կդնի նոր էներգաբլոկի սահուն անցման համար. Փաշինյանը՝ Միջուկային էներգիայի գագաթնաժողովում
2025 թվականից Հայաստանում բիզնեսին չի թույլատրվի միրգ ու բանջարեղեն գնել առանց փաստաթղթերի2025 թվականից Հայաստանում բիզնեսին չի թույլատրվի միրգ ու բանջարեղեն գնել առանց փաստաթղթերի
Կառավարությունը սահմանել է արտադրանքի որակի համար ամենամյա մրցանակաբաշխությունԿառավարությունը սահմանել է արտադրանքի որակի համար ամենամյա մրցանակաբաշխություն
Հաճախորդների միջազգային օրը IDBank-ումՀաճախորդների միջազգային օրը IDBank-ում
ԳԴՀ-ը Հայաստանին արտոնյալ վարկ կտրամադրի վերականգնվող էներգետիկայի ոլորտում ներդրումների համարԳԴՀ-ը Հայաստանին արտոնյալ վարկ կտրամադրի վերականգնվող էներգետիկայի ոլորտում ներդրումների համար
Հայաստանի բանկերի ֆինանսական վարկանիշ. 2023 թվականին ապահովված վարկավորման աճը բավարար չի եղել շահույթն անկումից փրկելու համարՀայաստանի բանկերի ֆինանսական վարկանիշ. 2023 թվականին ապահովված վարկավորման աճը բավարար չի եղել շահույթն անկումից փրկելու համար
Արտակարգ իրավիճակների օդանավակայանը կհանվի մասնավորեցման ենթակա օբյեկտների ցանկիցԱրտակարգ իրավիճակների օդանավակայանը կհանվի մասնավորեցման ենթակա օբյեկտների ցանկից
Իրանը հետաքրքրված է հանքարդյունաբերության ոլորտում Հայաստանի հետ համագործակցության հնարավորություններովԻրանը հետաքրքրված է հանքարդյունաբերության ոլորտում Հայաստանի հետ համագործակցության հնարավորություններով
ՀՀ կառավարությունը ցանկանում է երկրում ներդնել պայմանագրի կնքման նոր ձևաչափ՝ SAFEՀՀ կառավարությունը ցանկանում է երկրում ներդնել պայմանագրի կնքման նոր ձևաչափ՝ SAFE
Կասեցվում է Ռուսաստանում հայկական ArCa  և Հայաստանում ռուսական Կասեցվում է Ռուսաստանում հայկական ArCa  և Հայաստանում ռուսական "Միր" քարտերի սպասարկումը
МИР քարտերի սպասարկման դադարեցում․ IDBankМИР քարտերի սպասարկման դադարեցում․ IDBank
Տնտեսության արդիականացման ծրագրի պորտֆելը մարտի 1-ի դրությամբ հասել է 228 մլրդ դրամիՏնտեսության արդիականացման ծրագրի պորտֆելը մարտի 1-ի դրությամբ հասել է 228 մլրդ դրամի
Շրջիկ առևտրի հետ կապված կարգավորումները կտարածվեն ողջ ՀայաստանումՇրջիկ առևտրի հետ կապված կարգավորումները կտարածվեն ողջ Հայաստանում
Փոխնախարար. Fly Arna-ն կասեցրել է իր գործունեությունը Հայաստանում՝ ֆինանսական պատճառներովՓոխնախարար. Fly Arna-ն կասեցրել է իր գործունեությունը Հայաստանում՝ ֆինանսական պատճառներով
Մոտ 700 հայկական բեռնատարներ սպասում են Վերին Լարսով անցնելունՄոտ 700 հայկական բեռնատարներ սպասում են Վերին Լարսով անցնելուն
Team-ի ինտերնետը հասանելի է մետրոյումTeam-ի ինտերնետը հասանելի է մետրոյում
ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարությունը հստակ գործողությունների ծրագրեր է ձևավորել ԱՄՆ մի շարք պետական գերատեսչությունների հետՀՀ էկոնոմիկայի նախարարությունը հստակ գործողությունների ծրագրեր է ձևավորել ԱՄՆ մի շարք պետական գերատեսչությունների հետ
ՀՀՀ Առաջին լրատվական ալիքին կթույլատրվի հեռարձակել ոչ միայն Երևանում, այլև ողջ հանրապետությունումՀՀՀ Առաջին լրատվական ալիքին կթույլատրվի հեռարձակել ոչ միայն Երևանում, այլև ողջ հանրապետությունում
Արդշինբանկի քարտապանները կարող են ստանալ 10 % cashback   Արդշինբանկի քարտապանները կարող են ստանալ 10 % cashback  
«Վերին Լարս» անցակետը փակվել է մեծ բեռնատարների համար.  ՌԴ ԱԻՆ«Վերին Լարս» անցակետը փակվել է մեծ բեռնատարների համար.  ՌԴ ԱԻՆ
Գրիգորի Զաքարյան. Բիզնեսին պատրաստ ենք մատուցել ներդրումային համալիր ծառայություններԳրիգորի Զաքարյան. Բիզնեսին պատրաստ ենք մատուցել ներդրումային համալիր ծառայություններ
«G20/ՏՀԶԿ կորպորատիվ կառավարման սկզբունքները» աշխատաժողով«G20/ՏՀԶԿ կորպորատիվ կառավարման սկզբունքները» աշխատաժողով
ԵՏՀ-ն և ԵԱԶԲ-ն կհամակարգեն ԵԱՏՄ-ում կոոպերացիոն նախագծերի համատեղ ֆինանսավորման գործողություններըԵՏՀ-ն և ԵԱԶԲ-ն կհամակարգեն ԵԱՏՄ-ում կոոպերացիոն նախագծերի համատեղ ֆինանսավորման գործողությունները
Մխիթար Հայրապետյան. Առաջիկայում Մոսկվայում տեղի կունենան խորհրդատվություններ՝ Հայաստանում ռուսական հեռուստաալիքների հեռարձակման հարցի կարգավորման շուրջՄխիթար Հայրապետյան. Առաջիկայում Մոսկվայում տեղի կունենան խորհրդատվություններ՝ Հայաստանում ռուսական հեռուստաալիքների հեռարձակման հարցի կարգավորման շուրջ
Հայաստանը կհյուրընկալի Գինու զբոսաշրջության համաշխարհային համաժողովըՀայաստանը կհյուրընկալի Գինու զբոսաշրջության համաշխարհային համաժողովը
Հայաստանի Կենտրոնական բանկը 2024 թվականի համար կանխատեսում Է ՀՆԱ-ի 5,3% կամ 6,4% աճ ՝ կախված տնտեսության կամ բարձր կամ ցածր գնաճային միջավայրի ձեւավորումիցՀայաստանի Կենտրոնական բանկը 2024 թվականի համար կանխատեսում Է ՀՆԱ-ի 5,3% կամ 6,4% աճ ՝ կախված տնտեսության կամ բարձր կամ ցածր գնաճային միջավայրի ձեւավորումից
Երեք տխուր պատմություն զեղծարարների մասինԵրեք տխուր պատմություն զեղծարարների մասին
Եվրոթերմ ընկերության պարտատոմսերը ցուցակվել են Հայաստանի ֆոնդային բորսայումԵվրոթերմ ընկերության պարտատոմսերը ցուցակվել են Հայաստանի ֆոնդային բորսայում
Հայաստանի դեսպանն ու Վրաստանի փոխվարչապետը քննարկել են տնտեսական շփումների ակտիվացման հեռանկարներըՀայաստանի դեսպանն ու Վրաստանի փոխվարչապետը քննարկել են տնտեսական շփումների ակտիվացման հեռանկարները
Կարդալ ավելին


Արտ. փոխարժեքները
27.03.2024
RUB4.270.00
USD394.71-0.97
EUR427.55-1.96
GBP498.56-2.21
CAD290.38-1.33
JPY26.11-0.04
CNY54.62-0.20
CHF435.85-3.60