Չորեքշաբթի, 25 Հունվարի 2023 15:20

Արմինֆո. Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատը (ԶՊՄԿ) շարունակում է գլխավորել Հայաստանի խոշորագույն հարկատուների ցուցակը՝ 2022 թվականին պետական գանձարան ուղղելով 143.9 մլրդ դրամ (տարեկան 2.3 անգամ աճ), որից 2 մլրդ դրամը՝ մաքսատուրքեր, 42.6 մլրդ դրամը ՝ ուղղակի հարկեր (այդ թվում ՝ շահութահարկով, եկամտահարկով), 3.2 մլրդ դրամը ՝ անուղղակի հարկեր (այդ թվում՝ ԱԱՀ, ակցիզային հարկ): Այդ մասին են վկայում ՀՀ պետեկամուտների կոմիտեի տվյալները։

 

Երկրորդ հորիզոնականում է "Գազպրոմ Արմենիա" ՓԲԸ-ն ՝ պետբյուջե վճարելով 52.2 մլրդ դրամ (տարեկան 9% աճով), այդ թվում ՝ 407.8 մլն դրամ մաքսատուրքեր, 5.1 մլրդ դրամ ՝ ուղղակի հարկեր (այդ թվում ՝ շահութահարկ, եկամտահարկ), 45.6 մլրդ դրամ- անուղղակի հարկեր (ներառյալ ԱԱՀ, ակցիզային հարկ):

 

Երրորդ տեղը պահպանել է "Գրանդ Տոբակո" ՀՁ-ն, որը պետբյուջե է ուղարկել ավելի քան 45 մլրդ դրամ (տարեկան 7% աճով), որից 1.78 մլրդ դրամը' մաքսատուրքեր, 6.5 մլրդ դրամը' ուղղակի հարկեր եւ 37.8 մլրդ դրամը ' անուղղակի հարկեր:

 

Չորրորդ հորիզոնականում է հայտնվել "Ինթերնեյշնլ Մասիս Տաբակը" ՝ պետական գանձարան վճարելով 27.4 մլրդ դրամ (տարեկան 36% աճով), որից 1.9 մլրդ դրամը՝ մաքսատուրքեր, 7.4 մլրդ դրամը ՝ ուղղակի հարկեր եւ 19 մլրդ դրամը ՝ անուղղակի հարկեր։

 

2022 թվականի արդյունքներով առաջատարների հնգյակը եզրափակում է "Ագարակի պղնձամոլիբդենային կոմբինատ" ՓԲԸ-ն (2021 թվականին զբաղեցրել է 22-րդ հորիզոնականը)։ Ընկերության հատկացումները պետբյուջե կազմել են 19.6 մլրդ դրամ (տարեկան գրեթե 3 անգամ աճ), որից 117 մլն դրամը' մաքսատուրքեր, 3 մլրդ դրամը' ուղղակի հարկեր, 693.6 մլն դրամը ' անուղղակի հարկեր:

 

Ընդհանուր առմամբ, առաջատարների հնգյակը պետբյուջե է վճարել 288.3 մլրդ դրամ (տարեկան աճը' 49%), որից 64.7 մլրդ դրամը' ուղղակի հարկերի գծով (տարեկան աճը' 36%), իսկ 106.4 մլրդ դրամը' անուղղակի հարկերի գծով (տարեկան աճը ' 41%):

 

5 առաջատարներից հետո առաջատար տասնյակում տեղ են գտել "Ֆիլիպ Մորիս" (մեկ տարի առաջ 11-րդ դիրք), Mobile Center Art (2021թ. 40-րդ դիրք), JTI Armenia (մեկ տարի առաջ 10-րդ դիրք), "Սի Փի Էս Էներջի Գրուպ" (7-րդ դիրք 2021թ., "Սի Փի Էս Օյլ" անվանմամբ) և ՄՏՍ Հայաստան (8-րդ դիրք՝ մեկ տարի առաջ) ընկերությունները:

 

Ըստ ՊԵԿ-ի տվյալների ՝ Հայաստանի 1000 խոշոր հարկատուները 2022 թվականին պետական գանձարան են վճարել ավելի քան 1.49 տրիլիոն դրամ, ինչը 32% - ով բարձր է 2021 թվականի ցուցանիշից։

 

Հիշեցնենք, որ 2021 թվականի արդյունքներով TOP - 5-ում առաջին երեք հորիզոնականները զբաղեցրել են նաև "Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատ" ՓԲԸ-ն, "Գազպրոմ Արմենիան", "Գրանդ Տոբակո" ՀՁ-ն, իսկ չորրորդ և հինգերորդ հորիզոնականներում այն ժամանակ եղել են "Գեոպրոմայնինգ" ՓԲԸ-ն և "Թեղուտ"ՓԲԸ-ն ։ Ընդհանուր առմամբ, նրանք պետբյուջե են փոխանցել 193.1 մլրդ դրամ, որից 47.6 մլրդ դրամը՝ ուղղակի հարկեր, և 75.7 մլրդ դրամ անուղղակի հարկեր։ (Դրամի հաշվարկային փոխարժեքը 31.12.2022 թ. - ի դրությամբ կազմել է 393,57 դրամ/$1 ՝ 31.12.2021 թ. - ի 480,14 դրամ/$1-ի դիմաց):

 

Հարկ է նշել, որ 2022 թվականի 1000 խոշոր հարկատուների ցուցակից ՀՀ պետական եկամուտների կոմիտեն հանել է պետական գերատեսչություններն ու համայնքային կառավարչական հիմնարկները, և համարժեք համադրելիության համար ճիշտ նույն կերպ է ճշգրտել 2021 թվականի արդյունքներով 1000 խոշոր հարկատուների ցուցակը։ Այդ ցուցակում նման փոփոխությունների հիմք է հանդիսացել ՀՀ կառավարության 2022թ. հունիսի 23-ի որոշումը, համաձայն որի, վերականգնվել է կառավարության 2017թ. հուլիսի 6-ի  որոշմամբ այդ ցուցակի տվյալների հաշվարկման մեթոդաբանությունը: