Աշխատող քաղաքացիները չեն վճարելու չաշխատողների առողջության ապահովագրության համար

Արմինֆո.Աշխատող քաղաքացիները չեն վճարելու առողջության համապարփակ ապահովագրության վճարները չաշխատողների համար: Այդ մասին "Ազատություն" ռադիոկայանի ֆեյսբուքյան ասուլիսի ժամանակ հայտարարել է առողջապահության նախարար Անահիտ Ավանեսյանը ՝ պատասխանելով օգտատիրոջ համապատասխան հարցին։

"Մեր ապահովագրական համակարգում (Առողջապահության նախարարության առաջարկած - խմբ.) աշխատողը (քաղաքացին) կվճարի իր համար։ Հաշմանդամ, թոշակառու և այլն չհանդիսացող չաշխատող քաղաքացիները պետք է իրենք վճարեն ապահովագրավճարները։ Եթե անձը հայտարարագրի իր եկամուտները և դրանք պակաս լինեն միջին աշխատավարձից, ապա պետությունը կսուբսիդավորի։ Բայց եթե անձը չի հայտարարագրում (եկամուտները), ապա ենթադրվում է, որ նա կարող է իրեն թույլ տալ վճարել ապահովագրավճարի ամբողջ գումարը", - ասել է նախարարը։

Ճշգրտող հարցին, թե այդ ժամանակ ով է վճարելու նույն վարձու աշխատողի կենսաթոշակառու ծնողների համար, առողջապահության նախարարը պատասխանել է. "Մենք՝ բոլորս, այսպես թե այնպես, վճարում ենք՝ հարկերի տեսքով":

Հիշեցնենք, որ դեռևս 2017 թվականին Կարեն Կարապետյանի կառավարության օօրոք առաջարկվել էր ներդնել ԱՊԱ (ապահովագրությունն ամբողջությամբ վճարում է քաղաքացին ամսական 6000 դրամի չափով կամ 50/50, այսինքն ՝ 50% - ը վճարում է քաղաքացին, իսկ մյուս 50% - ը ՝ գործատուն) ։

Երկրորդ փորձն արդեն արել է Նիկոլ Փաշինյանի կառավարությունը։ 2019 թվականին Առողջապահության նախարարությունն առաջարկել է 2022 թվականից "կտրել" աշխատողների աշխատավարձի 4-6% - ը առողջության ապահովագրության համար։ Առողջապահության նախարարության այս նախագիծը ոչ միանշանակ արձագանք է առաջացրել, առաջին հերթին, այն պատճառով, որ աշխատող շատ քաղաքացիներ նպատակահարմար չեն համարել վճարել նրանց համար, ովքեր չեն աշխատում:

Այս տարվա սկզբին Առողջապահության նախարարությունը շրջանառության մեջ է դրել հայեցակարգի նոր նախագիծ, ըստ որի, համակարգի ներդրումը կմեկնարկի արդեն այս տարի, և 2023 թվականը կդառնա "նախապատրաստական փուլ" ։ Հաջորդ երեք տարիները ՝ 2024-2026-թթ.՝  "փորձարկումների փուլ" , իսկ չորրորդ տարվանից՝  2027 թվից նախատեսվում է առողջապահության համապարփակ ապահովագրության (ԱՀԱ) ամբողջական ներդրում։ Նշվում է, որ ԱՀԱ համար անհրաժեշտ ֆինանսական ռեսուրսները կգան երկու հիմնական աղբյուրներից ՝ պետական բյուջեից և ապահովագրավճարներից ։ Պետական բյուջեից միջոցները հատկացվելու են համաֆինանսավորման սկզբունքով ՝ ապահովագրական ծախսերը հոգալու համար ՝ հաշվի առնելով շահառուների սոցիալական եւ բժշկական ռիսկերը:

Անկախ փորձագետները հայեցակարգը համարել են թերի, անմշակ և հայտարարված նպատակներին ու խնդիրներին չհամապատասխանող: Նշվում է, որ առանց անհրաժեշտ բարեփոխումների, համակարգը կվերածվի հրեշի, որը կպահպանի համակարգի ողջ անարդյունավետությունը և, անգամ, կբազմապատկի դրա աստիճանը։ Մասնավորապես, Առողջապահության նախարարությունն առաջարկել է հայեցակարգը ՝ ոչ մի խոսք չասելով ոլորտում լրջագույն խնդիրների առկայության, դրա արդյունավետության բարձրացման անհրաժեշտության մասին ։ Նոր փաստաթղթում նշված չէ ինչպես ապահովագրավճարի չափը, այնպես էլ աշխատավարձի կամ ֆիքսված գումարի տոկոսների տեսքով միջոցների հատկացման մեխանիզմը ։ Չի հստակեցվում նաև պետական մասնակցության որոշման բանաձևը։ Հայտնի է միայն, այն էլ՝ քննարկման ընթացքում փաստաթղթի մշակման աշխատանքային խմբի անդամի խոսքերից, որ, նախնական գնահատմամբ, ըստ նրա ակտուարական հաշվարկների, յուրաքանչյուր աշխատող քաղաքացի պետք է վճարի տարեկան 150-200 հազար դրամ ։ Սակայն թիվը վերջնական չէ և ենթակա է տարեկան վերանայման։

Չնայած քննադատությանը՝ փետրվարի 2-ին փաստաթուղթն արժանացել է ՀՀ կառավարության հավանությանը։