Երեթշաբթի, 4 Ապրիլի 2023 13:01

Արմինֆո.ԱՊՊԱ (ավտոքաղաքացիական պատասխանատվության պարտադիր ապահովագրություն) շուկայում գնագոյացման մեխանիզմների փոփոխության վերաբերյալ Հայաստանի ավտոապահովագրողների բյուրոյի որոշումն ապահովել է 2022 թվականի վնասաբերության գործակցի նվազում՝ 79%-ից մինչև 66%։

Ինչպես ԱրմԻնֆո-ի թղթակցի հետ զրույցում պարզաբանել է "Արմենիա Ինշուրանս" ապահովագրական ընկերության գլխավոր տնօրեն Արման Դաղունցը, այդ որոշմամբ ԱՊՊԱ պայմանագիր չունեցող տրանսպորտային միջոցների համար սահմանվել է 41 հազար դրամ միասնական ապահովագրագիր՝ անկախ դրա գնի վրա ազդող տրանսպորտային միջոցի մակնիշից, շարժիչի հզորությունից և այլ գործոններից:

 

"Իրականում, 2021 թվականին ԱՊՊԱ շուկան արձանագրել է բարձր վնասաբերություն։ Բայց արդար կլինի նշել, որ վնասաբերության մակարդակը բարձր էր նաև 2020 թվականի համեմատ։ Հիմնական պատճառը, իմ կարծիքով, սթրեսային տարվա հետեւանքներն են", - նկատել է Դաղունցը։

 

Համակարգում նկատվել է նաև հավաքագրված ապահովագրավճարների դեֆիցիտ (մոտ 1 մլրդ դրամ)։ Մասնավորապես, նկատվել է անհավասարակշռություն մալուս և բոնուս դասերի ավտոմեքենաների սեփականատերերի միջև, ինչի առնչությամբ փոփոխության է ենթարկվել նաև այդ դասերի հաշվարկման մեխանիզմը, մասնավորապես, դեֆիցիտը մեղմելու համար մալուսները բարձրացվել են մինչև 25 դաս՝ ապահովագրավճարները նախկին 250%-ից մինչև 300% բարձրացնելու հնարավորությամբ, ինչը մեկ դեպքի հաշվարկով ավելացնում է մալուս-բոնուս դասը նախկին 4-ից 3-8 դասով՝ կախված հատուցման չափից։

 

Այս փոփոխությունների արդյունքում համակարգն ապահովել է ապահովագրավճարների 7-8% աճ, իսկ ապահովագրավճարների մնացած մասի ավելացումը պայմանավորված է նոր ավտոմեքենաների ներմուծմամբ, մաքսատներում կարճաժամկետ ԱՊՊԱ պայմանագրերի կնքման ակտիվացմամբ և այլն:

 

Իսկ ԱՊՊԱ գծով հատուցումների նվազումը նա պայմանավորել է այն հանգամանքով, որ 2022 թվականին 5 հազարով պակաս հայտ է ներկայացվել, քան՝ 2021 թվականին։ Հատուցումների ծավալի նվազման վրա, նրա կարծիքով, ազդել է հասարակության սթրեսային վիճակը և ՀՀ ոստիկանության կազմում պարեկապահակային ծառայության ստեղծումը՝ պատշաճ ճանապարհային երթևեկություն կազմակերպելու, վթարների դեպքում դեպքի վայր օպերատիվ ժամանելու համար, ինչպես նաև՝ խարդախ սխեմաները զսպելու փաստերը:

 

Նշենք, որ Հայաստանի ավտոապահովագրողների բյուրոյի տվյալներով՝ 2022 թվականին կնքված ԱՊՊԱ պայմանագրերի թվի աճն արագացել է 9,9%-ից մինչեւ 16,1%՝ հասնելով 1,2 մլն-ի։ Արդյունքում՝ հաշվետու տարում արագացել է այդ պայմանագրերով ապահովագրավճարների աճը՝ 8,9%-ից մինչեւ 15,6%՝ ապահովելով 26,5 մլրդ դրամ (67,3 մլն դոլար) ծավալ։ Ընդ որում, ապահովագրական հատուցումների դինամիկան 2021թ.-ի 13,7% աճից շրջադարձ է կատարել դեպի 4,6% անկում՝ 2022թ., ինչը դրանց ծավալը նվազեցրել է մինչև 15,7 մլրդ դրամ (39,8 մլն դոլար)։

 

Հիշեցնենք, որ Հայաստանում 2023 թվականի ապրիլի 1-ից տեղի է ունեցել ԱՊՊԱ շուկայի սակագների ազատականացում։ Սա նշանակում է, որ, ի տարբերություն նախկինում գործող ռեժիմի, երբ ապահովագրական ընկերությունները միասնական/հավասարեցված գնի պայմաններում կարող էին մրցակցել, հիմնականում, հաճախորդների սպասարկման որակի, հատուցումների վճարման և միջնորդավճարների չափերի առումով, այսուհետեւ հիմնական մրցակցային պայման է դառնում ԱՊՊԱ-ի գինը: