Արմինֆո. Հայաստանի և Ղրղզստանի համար հարկավոր է հաշվի առնել միգրացիոն ներհոսքի ազդեցության աստիճանական սպառումը, ինչը կարող է հատկապես նկատելի լինել ընթացիկ տարվա երկրորդ կեսին։ Նման կարծիք է հայտնել ԵԱԶԲ-ի գլխավոր տնտեսագետ Եվգենի Վինոկուրովը՝ Բանկի 2023 թվականի ապրիլի մակրոտնտեսական վերլուծական ամփոփագրում։
Հայաստանին նվիրված բաժնում ԵԱԶԲ վերլուծաբանները նշում են, որ երկրի տնտեսությունը պահպանում է աճի բարձր տեմպերը, որի հիմնական դրայվերը մնում է ծառայությունների ոլորտը: Գնաճը մարտին դանդաղել է։ Միևնույն ժամանակ, ինչպես ծառայությունների, այնպես էլ արդյունաբերության հատվածներում կա տնտեսական գործունեության աստիճանական դանդաղեցման միտում, ինչը ցույց է տալիս երկրում պահանջարկի աստիճանական կայունացում: 2023թ. 1-ին եռամսյակում, բանկի վերլուծաբանների գնահատմամբ, Հայաստանում տնտեսական աճը կկազմի տարեկան մոտ 11%:
Միևնույն ժամանակ, արտահանումը շարունակում է առաջ անցնել ներմուծումից արժեքային ծավալների աճով ։ Վերջին յոթ ամիսների ընթացքում արտահանման մատակարարումները տարեկան կտրվածքով աճել են գրեթե երկու անգամ։ Ապրանքների արտահանման դինամիկայում հիմնական դերը շարունակում են խաղալ մեքենաներն ու սարքավորումները, թանկարժեք քարերն ու մետաղները, տրանսպորտային միջոցները: Նշվում է, որ ներմուծման համեմատ ապրանքների արտահանման աճի առաջանցիկ տեմպերի պահպանումը նպաստում է նաև հայկական դրամի փոխարժեքի կայուն ամրապնդմանը:
Հայաստանում գնաճը մարտին դանդաղել է մինչև 5,4 տոկոս՝ մեկ ամիս առաջվա 8,1 տոկոսից հետո: Նման դինամիկային առավելապես նպաստել է պարենային հատվածում գների աճի դանդաղումը, այդ թվում ՝ սննդամթերքի գների նվազման հաշվին։ Կտրուկ դանդաղումը, հիմնականում, կապված է նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածում գնաճի բարձր մակարդակի հետ, երբ դիտվել է սպառողական գների կտրուկ աճ: Ծառայությունների գների աճը մարտին ավելի քան մեկ տարվա ընթացքում առաջին անգամ նվազել է, ինչը վկայում է սպառողական պահանջարկի կայունացման մասին: Գների աճը սահմանափակող հիմնական գործոններն են հայկական դրամի փոխարժեքի ամրապնդումը և ներմուծվող ապրանքների վրա արտաքին գնային ճնշման թուլացումը։
Վերլուծաբանները հիշեցնում են, որ դեռևս փետրվարի արդյունքներով հայկական դրամը նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ ամրապնդվել է առևտրային գործընկեր երկրների արժույթների զամբյուղի նկատմամբ: Դոլարի նկատմամբ դրամն արժևորվել է 21,8% - ով, եվրոյի նկատմամբ՝ 24% - ով։ Ընդ որում, ազգային արժույթը շարունակել է աստիճանաբար թանկանալ 2023 թվականի սկզբից ի վեր՝ ողջ ժամանակահատվածում։ Փետրվարի վերջին միջազգային արժութային պահուստների մակարդակը կազմել է 3,5 մլրդ դոլար ։ Դրամի փոխարժեքի ամրապնդմանը կնպաստեն դրամական փոխանցումների բարձր մակարդակի պահպանումը և ներմուծման համեմատ արտահանման աճի առաջանցիկ տեմպերը։
ՀՀ պետական պարտքը 2023 թվականի փետրվարի վերջի դրությամբ նվազել է մինչև ՀՆԱ-ի 54%-ը (10,6 մլրդ դոլար)՝ 2022 թվականի փետրվարի վերջի դրությամբ ՀՆԱ-ի 72% - ից: Դրան նպաստել են ՀՆԱ-ի աճի արագ տեմպերը, դրամի փոխարժեքի ամրապնդումը և արտաքին պարտքի անվանական մակարդակի նվազումը ։