Երկուշաբթի, 15 Մայիսի 2023 12:53

Արմինֆո. Եվրասիական զարգացման բանկը պատրաստ է աջակցել Ամուլսարի ոսկու հանքավայրի շահագործման նախագծին: Այդ մասին մայիսի 15 - ին Ալմաթիում Ասիայի և Խաղաղօվկիանոսյան տարածաշրջանի զարգացման ինստիտուտների ասոցիացիայի (ADFIAP) մասնակից ներդրողների համաժողովի շրջանակներում լրագրողների հետ զրույցում հայտարարել է ԵԱԶԲ նախագահ Նիկոլայ Պոդգուզովը՝ պատասխանելով ԱրմԻնֆո-ի հարցին:

 

"Մենք գտնվում ենք ֆինանսավորման համար փաստաթղթերի փաթեթի ձևավորման ռեժիմում", - ասել է Պոդգուզովը: Ընդ որում, նա հավելել է, որ ամեն ինչ չէ, որ կախված է բանկից՝ միջոցների հատկացման արագության մասով։

 

Եվրասիական զարգացման բանկի վարչության նախագահի տեղակալ Դենիս Իլյինը, իր հերթին, լրագրողների հետ զրույցում անդրադառնալով Ամուլսարի նախագծին, նշել է, որ, ավանդաբար, նման նախագծերում կան ինչպես դրական պահեր, այնպես էլ՝ ոչ այնքան: <Դրականն այն է, թե դրա իրականացումն ինչ ազդեցություն կունենա Հայաստանի վրա, առաջին հերթին ՝ տնտեսական տեսանկյունից։ Կառավարությունը կարծում է, որ դա ճիշտ է, պետությունն ասել է, որ դա ճիշտ է, դրա համար մենք ներգրավվեցինք", - նշեց վարչության փոխնախագահը։ Միաժամանակ, նա անդրադարձել է նախագծի բնապահպանական ասպեկտներին։ <Չի կարելի ասել, որ այս կամ այն հանքարդյունաբերական նախագիծը հիանալի բան է շրջակա միջավայրի համար, հատկապես, երբ խոսքը վերաբերում է բաց  եղանակին՝ ինչպես ենթադրվում է: Իհարկե, դա սպիներ է թողնում երկրի վրա և բավականին տհաճ է, բայց, եկեք ընդունենք, որ մարդկությունն ինքնին շատ օգուտներ չի բերում շրջակա միջավայրին՝ բոլոր առումներով: Նույնիսկ, ցանկացած քաղաքի կառուցումը ծաղր է բնության նկատմամբ։ Ուստի, մեր խնդիրն է, որպեսզի այդ նախագիծն իրականացվի ՝ կրելով այն տնտեսական օգուտները, որոնք պետք է բերի, բայց նվազագույնի հասցնի բնապահպանական հետեւանքները", - ընդգծել է Իլյինը, հավելելով, որ դա առանցքային է բանկի համար։

 

Անդրադառնալով այն բանին, թե որ փուլում է ամեն ինչ, նա նշել է, որ ԵԱԶԲ-ը խոսել է հաճախորդի հետ, քննարկել բոլոր ասպեկտները, և այժմ սպասվում է տեխնիկական խորհրդատուի բնապահպանական փորձաքննության եզրակացությունը: Նա տեղեկացրել է, որ բանկի համար կարևոր է համոզվել, որ ամեն ինչ ճիշտ է արվել, և հենց այդ պատճառով էլ այդ եզրակացությունն իրականացվելու է ԵԱԶԲ վերահսկողության ներքո: <Մենք գիտենք, թե ով է անում, ինչ է անում, և ինչ արդյունքների վրա կարող ենք հույս դնել դրանից հետո: Եթե մենք մեր անունը դնում ենք սեղանին, ապա, համապատասխանաբար, պետք է լիովին վստահ լինենք, որ այնտեղ ամեն ինչ կարգին է", - ասել է ԵԱԶԲ վարչության փոխնախագահը։ Նա հավելել է, որ մինչեւ ամռան վերջ, մոտավորապես օգոստոսին, սպասվում են փորձաքննության եզրակացության արդյունքները։

 

Ընդ որում, Իլյինը հաղոչդել է, որ փորձաքննությունն անցկացնում է Hatch ընկերությունը, որը տեխնիկական խորհրդատու է, եւ առանձին բանկը նաեւ բնապահպանական փորձաքննություն է անցկացնում։ Այս առումով նա հաղորդել է, որ նախորդ շաբաթ խորհրդատուների մեծ այց է եղել Ջերմուկ, և իրենք այժմ սպասում են արդեն առաջին արդյունքներին:

 

"Ես կարծում եմ, որ մինչեւ ամռան վերջ արդեն որոշակիություն կլինի բուն նախագծի տեսանկյունից ՝ առաջ է շարժվում այն, թե՝ ոչ", - ասել է բանկի ներկայացուցիչը, հավելելով, որ եթե փորձաքննության արդյունքները չբավարարեն ԵԱԶԲ - ին, ապա իրենք այն չեն իրականացնի: Իլյինը հավելել է, որ հայկական բանկը, որը պատրաստակամություն է հայտնել մասնակցել նախագծին, նույնպես ակնկալում է ԵԱԶԲ-ի գործողությունները նախագծի վերաբերյալ: Ընդ որում, նա չի հրապարակել տեղական բանկի անունը, որը կմասնակցի նախագծին:

 

Նշենք, որ փետրվարի 21-ին ՀՀ կառավարությունը, "Լիդիան Արմենիա" ՓԲԸ-ն և Եվրասիական զարգացման բանկը փոխըմբռնման հուշագիր են ստորագրել, ինչը նշանավորեց Ամուլսարի հանքավայրի շահագործման ծրագրի վերագործարկումը: Հուշագրի շրջանակում կներգրավվի 250 մլն դոլար, որից 100 մլն դոլար' ԵԱԶԲ - ի վարկային միջոցները, 50 մլն դոլար կապահովվի տեղական բանկի կողմից, և պայմանագրից դուրս լրացուցիչ 100 մլն դոլար կներդրվի բաժնետերերի կողմից: Գործարքի շրջանակում Հայաստանի կառավարությունը կստանա ընկերության բաժնետոմսերի 12,5 տոկոսը, որի դիմաց ոչինչ չի վճարի, բայց, փոխարենը, գործարքը կապահովագրի որոշակի ռիսկերից:

 

Հիշեցնենք, որ 2018 թվականի վերջից Ամուլսարի ոսկու հանքը ենթարկվել է արգելափակման բնապահպան ակտիվիստների կողմից ։ Կառավարությունն այդպես էլ չկարողացավ կողմնորոշվել հանքի շինարարության վերսկսման հարցում և ստիպված եղավ դադարեցնել աշխատանքները։ 2022 թվականի մարտին ՀՀ էկոնոմիկայի նախարար Վահան Քերոբյանը նշել էր, որ եթե ոչինչ չխանգարի, ապա Ամուլսարի ոսկու հանքավայրի աշխատանքը կվերսկսվի, վկայակոչելով գերատեսչության միջոցառումների ծրագիրը, որը պարունակում է Ամուլսարի խնդրի լուծման դրույթ։ Ավելի վաղ, մինչ շահառուների փոփոխությունը, "Լիդիան Արմենիան" բրիտանական օֆշորային "Լիդիան Ինթերնեյշնլ" - ի դուստր ընկերությունն էր, բաժնետոմսեր էր տեղաբաշխել Տորոնտոյի ֆոնդային բորսայում: Այնուհետեւ ընկերությունը անցել է ապացուցակման կարգ. Վերակազմավորման արդյունքում ընկերության բաժնետոմսերի ամբողջական փաթեթն անցել է նորաստեղծ կանադա-ամերիկյան < Լիդիան Կանադա Վենչուրս> ընկերությանը, որի շահառուներն են ամերիկյան Orion Mine Finance ընկերությունը և կանադական Osisko Gold Royalties ընկերությունը: Ամուլսարի նախագծի ընդհանուր արժեքը կազմում է 370 մլն դոլար: Հանքավայրի շահագործման ժամկետը 10 տարի 4 ամիս է, ընդ որում, տարեկան կտրվածքով նախատեսվում է արդյունահանել միջինը 200 հազար ունցիա ոսկի: Հանքավայրը Հայաստանում պաշարների մեծությամբ երկրորդն է։

 

Ընկերության տեղեկատվության համաձայն՝ հանքավայրը պարունակում է մոտ 73733 կգ ոսկի՝ 1 տոննայում 0,78 գ  միջին պարունակությամբ, ինչպես նաև 294.367 տոննա արծաթ՝ 1 տոննայում 9.29 գ  միջին պարունակությամբ: Այն գտնվում է Ջերմուկ առողջարանային քաղաքից 13 կմ հեռավորության վրա, Արփա և Որոտան գետերի միջեւ։