Երկուշաբթի, 29 Մայիսի 2023 14:32

Արմինֆո. Այսօր Հայաստանի կողմից "էժան" վարկերի ներգրավման մասին խոսելու հարկ չկա։ Այդ մասին մայիսի 29-ին հայտարարել է ՀՀ ֆինանսների նախարար Վահե Հովհաննիսյանը՝ 2022 թվականի պետական բյուջեի կատարողականի հաշվետվության ներկայացման ժամանակ։

 

Նա նշել է, որ ողջ աշխարհում դիտվում է պարտքի, ինչպես նաև հենց փողի թանկացման միտում։ Ուստի, հիմա ցածր տոկոսադրույքներով վարկեր ներգրավելու լավագույն շրջանը չէ, և այդ պատճառով ներկայումս քննարկվում է այն հարցը, թե ինչպես իրականացնել հայկական եվրապարտատոմսերի մարումը մինչև 2025 թվականը։ Կախված այն բանից, թե ինչպես կզարգանա շուկան, հաշվի առնելով գնաճային ճնշումները, որոնք դրսեւորվում են ողջ աշխարհում, չպետք է ակնկալել ներգրավվող վարկային ռեսուրսների տոկոսադրույքների էական նվազում։ Այս համատեքստում պետական պարտատոմսերի 10-11 տոկոս տոկոսադրույքները բարձր կամ ցածր լինելու հարցը դիտարկելիս պետք է նկատի ունենալ Հայաստանի ռիսկայնությունը, այսինքն ՝ նրա վարկանիշի մակարդակը: Ցածր վարկանիշ ունեցող երկրները հնարավորություն ունեն վարկեր ներգրավել ավելի ցածր տոկոսադրույքներով։

 

<Մենք պետք է հնարավոր ամեն ինչ անենք, որպեսզի այդ տոկոսադրույքները ոչ թե աճեն, այլ նվազեն: Նախորդ տարվա սկզբի համեմատ մեզ մոտ նկատվում է առնվազն 1 տոկոս անկում, և հույս կա, որ գնաճային ճնշումների թուլացումը կլինի հետևողական, իսկ Կենտրոնական բանկը կսկսի առանցքային տոկոսադրույքի նվազեցման քաղաքականություն, ինչն անմիջական դրական ազդեցություն կունենա երկրի պետական պարտքի մակարդակի վրա", - ընդգծել է նախարարը, հավելելով, որ ռիսկերի մակարդակի նվազեցումը կհանգեցնի նաև տոկոսադրույքների նվազման։

 

Նախարարն ընդգծել է, որ ներկայումս ավարտին է մոտենում պետական պարտքի կառավարման ռազմավարության մշակման աշխատանքը, որը միջնաժամկետ ծախսերի ծրագրի հետ միասին կներկայացվի երկրի խորհրդարան: Մասնավորապես, նախատեսվում է փոխել դրամային պորտֆելում պետական պարտքի 25 տոկոս մակարդակի հասցնելու նպատակային ցուցանիշը։ "Թե որքանով կփոխվի, առայժմ դժվար է ասել", - նշել է նախարարը։

 

Նշենք, որ 2023 թվականի ապրիլի 30-ի դրությամբ Հայաստանի պետական պարտքը կազմել է 10 մլն 973 մլն դոլար (4 տրլն 243 մլրդ դրամ)։ Այդպիսով, հունվար-ապրիլ ամիսներին ցուցանիշը դոլարային արտահայտությամբ աճել է 335,6 մլն դոլարով կամ 3,2% - ով, դրամային արտահայտությամբ՝ 56 մլրդ դրամով կամ 1,4% - ով։ Արտաքին պարտքը (միջազգային կազմակերպությունների և օտարերկրյա պետությունների հանդեպ Հայաստանի պարտքային պարտավորությունները, եվրապարտատոմսերի թողարկումից ստացված միջոցները) նվազել է ինչպես դոլարային, այնպես էլ դրամային արտահայտությամբ. առաջին դեպքում ՝ 27.2 մլն դոլարով (0.5%)՝ մոտավորապես մինչև 5 մլրդ 866.9 մլն դոլար, երկրորդ դեպքում՝ 51.3 մլրդ դրամով կամ 2.2% - ով ՝ 2 տրլն 319.7 մլրդ դրամից մինչև 2 տրլն 268.4 մլրդ դրամ։ Ներքին պարտքն աճել է 347.7 մլն դոլարով (8.3% - ով) կամ 105.4 մլրդ դրամով՝ 2022 թվականի վերջի 4 մլրդ 192.3 մլն դոլարից (1 տրլն 650 մլրդ դրամ) մինչեւ 4 մլրդ 192.3 մլն դոլար (1 տրլն 755.3 մլրդ դրամ, 6.4% աճ)։