Երեթշաբթի, 6 Հունիսի 2023 20:28

Արմինֆո.Մեծամորում գործող ատոմակայանի երկրորդ էներգաբլոկը շահագործումից վերջնականապես հանելուց հետո, առանց լրացուցիչ գեներացնող հզորությունների ներդրման, Հայաստանը չի կարող ապահովել էլեկտրաէներգիայի ներքին սպառումը: Այդ մասին հայտարարել է ՀՀ տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարի խորհրդական Կարեն Սարգսյանը՝

«Միջուկային էներգետիկան՝ որպես Հայաստանի Հանրապետության էներգետիկ անվտանգության և անկախության ապահովման մեխանիզմներից մեկը» թեմայով կլոր սեղանի ժամանակ, որը կազմակերպել էր «Ռոսատոմ» պետ​​կորպորացիան՝ ՀՀ տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարության հետ համատեղ։ Նա նաեւ նշել է, որ եթե Հայաստանը ծրագրում է շարունակել էլեկտրաէներգիայի արտահանումը Իրան եւ Վրաստան, ապա նոր բլոկը պետք է ունենա առնվազն 1 000 ՄՎտ հզորություն: "1200 ՄՎտ հզորությունը կտեղավորվի Հայաստանի էներգետիկ համակարգում, որտեղ Իրան մատակարարումների առավելագույն արժեքը կարող է հասնել 1000 ՄՎտ-ի՝ 1200 ՄՎտ թողունակությամբ", - հայտարարել Է Սարգսյանը:

 

Քննարկումներին մասնակցել է նաև "Ռուսատոմ Էներջի Փրոջեքթս" ԲԸ (Ռոսատոմ) գլխավոր տնօրենի առաջին տեղակալ- գործադիր տնօրեն Իլյա Վերգիզաևը:

 

Պատասխանելով նոր էներգաբլոկի հզորության ընտրության մասին հարցին' նա ընդգծել է, որ Հայաստանը պետք է հաշվի առնի եւ գործող Հայկական ԱԷԿ-ի շահագործումից հանվող հզորությունը, եւ Հրազդանի ՋԷԿ-ի բլոկները, որոնք նույնպես նախատեսվում է հանել շահագործումից:

 

"Ընդհանուր առմամբ, ստացվում է, որ Հայաստանը դուրս է բերում գրեթե 1 ԳՎտ բազային հզորություն՝ բարձր ՍՀՕԳ-ով (սահմանված հզորության օգտագործման գործակից): Միաժամանակ, եթե երկիրը նախատեսում է արդյունաբերության զարգացում և հարևան երկրներ էլեկտրաէներգիայի արտահանում, ապա միայն հզորության փոխարինումը բավարար չի լինի", - ընդգծել է նա։

 

Վերգիզաեւի կարծիքով, Հայաստանի արդյունաբերական հատված ներդրողներ ներգրավելու համար երկիրը պետք է ցույց տա, որ ունի բավարար հզորություններ: "Միայն մեծ հզորության բլոկը կարող է հաղթահարել այդ խնդիրը", - հայտարարել է "Ռոսատոմի" ներկայացուցիչը։

 

Բացի այդ, Իլյա Վերգիզաևը թվարկել է որոշ սոցիալ-տնտեսական հետևանքներ, որոնք Հայաստանը կստանա բարձր հզորությամբ էլեկտրակայանի կառուցման և շահագործման ընթացքում: Այսպիսով, բացի նոր աշխատատեղեր ստեղծելուց, նախնական հաշվարկներով, տեղայնացման մակարդակը կարող է հասնել 25-30%։ Նա նաև առանձին ընդգծել է, որ Հայաստանն ու Ռուսաստանը կայանի կառուցման և շահագործման համար ունեն միասնական կարգավորող դաշտ, որը թույլ կտա սահուն անցում կատարել գոյություն ունեցող կայանից դեպի նոր ԱԷԿ:

 

Իր հերթին "ՀԱԷԿ" ՓԲԸ գլխավոր տնօրենի տեղակալ - ՀԱԷԿ-ի տնօրեն Մովսես Վարդանյանը նշել է, որ այսօրվա դրությամբ ԱԷԿ-ն արտադրում է ողջ էլեկտրաէներգիայի ավելի քան մեկ երրորդը: "Միաժամանակ, կայանը հանրապետական ​​էլեկտրացանցին էլեկտրաէներգիա է մատակարարում բոլոր արտադրողների մեջ ամենացածր սակագներից մեկով՝ ինչը թույլ է տալիս Հայաստանում էլեկտրաէներգիայի սպառողական գինը պահել ընդունելի սահմաններում", - նշել է նա:

 

Կլոր սեղանին մասնակցել են նաեւ հունգարացի առաջատար ատոմային էներգետիկայի փորձագետ Ժոլտ Հարֆաշը, Բելառուսի Գիտությունների ազգային ակադեմիայի «Սոսնի՝ Էներգետիկայի և միջուկային հետազոտությունների միացյալ ինստիտուտի» հետազոտությունների գծով գլխավոր տնօրենի տեղակալ Թամարա Կորբութը և «ՀԱԷԿ» ՓԲԸ Տնօրենների խորհրդի նախագահ, «Արմատոմ» ՓԲԸ ԳՀԻ գլխավոր տնօրեն Վահրամ Պետրոսյանը։ Միջոցառուման մոդերատորն էր՝ ՄԱԿ-ի էներգետիկ փորձագետ Արա Մարջանյանը։

 

Կլոր սեղանի ընթացքում բանախոսները քննարկել են միջուկային էներգիայի դերը երկրի և տարածաշրջանի սոցիալական, տեխնոլոգիական և տնտեսական զարգացման, երկրի էներգետիկ անվտանգության ապահովման գործում, Հայաստանում միջուկային էներգիայի զարգացման փորձն ու հեռանկարները։

 

Նշենք, որ 2022 թվականի առաջին 4 ամիսներին ՀԱԷԿ-ի արտադրության ծավալը կազմել է 1 245.4 մլն կՎտ/ժամ, որը 16% - ով գերազանցում է  մեկ տարվա վաղեմության ցուցանիշը:

 

Հիշեցնենք, որ օրեր առաջ հարցազրույցներից մեկում տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարար Գնել Սանոսյանը հաղորդել էր, որ մինչև տարեվերջ ՀՀ կառավարությունը կկողմնորոշվի նոր միջուկային էներգաբլոկի կառուցման նախագծի հզորությունների հարցում: Նրա խոսքով ՝ այս փուլում հանրապետությունը գտնվում է նոր բլոկի հզորության վերաբերյալ որոշում կայացնելու բարդ փուլում՝ ռուսական, ամերիկյան, թե այլ։