ԿԲ-ը բարելավել է ՀՆԱ աճի եւ արտաքին առեւտրի կանխատեսումները, սակայն վատթարացրել է գործազրկության մակարդակի սպասումները

Արմինֆո.Հայաստանի Կենտրոնական բանկը թարմացրել է 2023 թվականի կանխատեսումը ՝ ՀՆԱ-ի աճի բարելավմամբ ՝ նախկին 6,9% - ից մինչև 7,2% (2022 թվականի փաստացի 12,6% աճի դիմաց), որին հաջորդում է 2024 թվականի տեմպերի դանդաղումը մինչև 5,6% (նախկին 5,5% - ի դիմաց) ։ ՀՆԱ-ի բացարձակ մեծությամբ ԿԲ-ն ակնկալում է 2022թ. - ի 8.5 տրլն դրամից 2023թ. - ին հասնել 9.5 տրլն դրամի ՝ 2024թ. - ի հետագա աճով մինչեւ 10.4 տրլն դրամ։ Այդ մասին ասվում է հունիսի վերջին հրապարակված ԿԲ դրամավարկային քաղաքականության 2023 թվականի երրորդ եռամսյակի ծրագրում։

2023 թվականին ՀՆԱ-ի աճի դրայվերներ ԿԲ-ն տեսնում է շինարարության ոլորտը (18,4% ՝ նախկին 15,7% - ի դիմաց) և ծառայությունների ոլորտը (9% ՝ նախկին 7,8% - ի դիմաց) ։ Արդյունաբերական հատվածը, ընդհակառակը, կաճի մինչեւ 1 տոկոս ՝ 4,6 տոկոսի դիմաց, իսկ ագրոհատվածը՝ մինչեւ 1,1 տոկոս ՝ կանխատեսման նախկին  1,3 տոկոս աճի դիմաց։

Ընդ որում, արդյունաբերության ոլորտի կանխատեսումը ԿԲ-ն վատթարացրել է նաև 2024 թվականի համար՝ ակնկալելով աճի տեմպերի ավելի զուսպ արագացում ՝ մինչև 5,3%, քան նախկինում հնչեցրած 7,4% - ը, իսկ ագրոհատվածի գծով նախկին կանխատեսումը թողել է անփոփոխ ՝ 2,4% աճի եկամտաբերությամբ ։

Միևնույն ժամանակ, 2024 թվականին շինարարության և ծառայությունների ոլորտում աճը կդանդաղի, համապատասխանաբար, մինչև 12,8% և 5,1%: Ճիշտ է, այդ թվերը ավելի բարձր են, քան նախկինում կանխատեսված 9,8% եւ 4,8%՝ համապատասխանաբար:

Հայաստանում գործազրկության մակարդակը 2023 թվականին կբարձրանա

Չնայած 2023 թվականին ՀՆԱ-ի կանխատեսվող աճի բարելավմանը (7,2% ՝ նախկին 6,9% - ի դիմաց), ՀՀ ԿԲ ակնկալիքները գործազրկության մակարդակի վերաբերյալ վատթարացել են մինչև 14%՝ նախկինում կանխատեսված 13,4% - ից (2022 թվականի փաստացի 13% - ի դիմաց), ինչը միանշանակ ցածր է երկարաժամկետ կայուն մակարդակից ։ Դա պայմանավորված է բարձր պահանջարկի ֆոնին կարճաժամկետ կտրվածքով զբաղվածության մակարդակի բարձրացմամբ։ Միջնաժամկետ հեռանկարում, պահանջարկի որոշակի ճշգրտման և տնտեսական աճի դանդաղման արդյունքում, գործազրկության մակարդակը կայունանում է 15% գնահատված բազային նշաձողի մոտ: Համեմատության համար նշենք, որ 2019-2020թթ. գործազրկության փաստացի մակարդակը 17,9% - ից հասել է 18,1% - ի, այնուհետև 2021թ. նվազել է մինչև 15,3%:

2023 թվականին գնաճը թիրախից շատ ավելի ցածր կլինի

Գնաճի վերաբերյալ նույնպես ՀՀ ԿԲ-ը թարմացրել է կանխատեսումը՝ 2023 թվականին (դեկտեմբեր՝ 2022թ. դեկտեմբերի նկատմամբ) ակնկալելով էլ ավելի ուժեղ նվազում ՝ 2022թ. 8,3%-ից մինչև 0,2% (նախկին 0,4% - ի դիմաց), ընդ որում, նման նվազում կկրի նաև միջին տարեկան գնաճը (հունվար-դեկտեմբերը 2022թ. հունվար-դեկտեմբերի նկատմամբ) 2022թ. 8,6% - ից մինչև 2% (նախկին 2,2% - ի դիմաց), որից հետո  2024թ. (նախկին 3,5% - ի և 2,8% - ի դիմաց) և մինչև 3,5%, և 2,9% 2025թ. (նախկին 3,9% - ի և 3,7% - ի դիմաց) ՝ փոքր-ինչ զիջելով 4% նպատակային նշաձողին ։ Դա վերաբերում է պաշտոնական գնաճին (հաշվարկվող վիճակագրական կոմիտեի կողմից), բայց կանխատեսվում է նաև բազային գնաճի (հաշվարկվող ՀՀ ԿԲ-ի կողմից) նվազում ՝ 2022թ. 8,9% - ից մինչև  2023թ 2,5% (նախկին 3% - ի դիմաց), այնուհետև մինչև 0,7%՝ 2024թ. - ին (նախկին 2,1% - ի դիմաց), որին հաջորդում է 2025թ. մինչև 3,6% բարձրացում (առանց կանխատեսման փոփոխության) ։ Որպես համեմատություն նշենք, որ նախաքովիդյան 2019 թվականին պաշտոնական և հիմնական գնաճը եղել է հավասարապես շատ ցածր մակարդակի վրա ՝ 0,7%, նույնպես զգալիորեն հեռանալով նպատակային 4% - ից։