Արցախից փախստականներին տրվող պետական դրամական օգնությունը ենթակա չէ սառեցման և բռնագանձման

Արմինֆո.Հայաստանի բանկերի կողմից՝ Արցախից բռնի տեղահանված անձանց սոցիալական օգնությունից, իբր, միջոցների առգրավման վերաբերյալ սոցիալական ցանցերում տեղ գտած տեղեկատվությունը կատարյալ զրպարտություն է և կեղծիք։

Ինչպես հայտնի է դարձել ԱրմԻնֆո-ին, Հայաստանի կառավարության որոշմամբ արցախցիներին 100 հազար դրամի չափով միանվագ դրամական պետական սոցիալական օգնության նկատմամբ չի կարող արգելանք կիրառվել, այն չի կարող բռնագանձվել կամ հաշվանցվել սեփականատիրոջ որևէ պարտավորության դիմաց: Այդ մասին հստակ նշված է սեպտեմբերի 19-ին Ադրբեջանի կողմից Արցախի Հանրապետության նկատմամբ սանձազերծված զինված ագրեսիայի հետևանքով բռնի տեղահանված արցախցիներին միանվագ դրամական սոցիալական օգնություն տրամադրելու կարգի մասին ՀՀ կառավարության 2023 թվականի հոկտեմբերի 3-ի  թիվ 1675-Լ որոշման  2-րդ հավելվածի 31-րդ կետում։

Ավելին, ԴԱՀԿ ծառայության հասարակայնության հետ կապերի բաժնից ԱրմԻնֆո-ին տեղեկացրել են, որ արցախցիների կողմից միանվագ օգնություն ստանալը հավասարեցված է սոցիալական նպաստներին և վճարումներին, իսկ դրանք օրենքով չեն կարող ոչ սառեցվել, ոչ էլ, առավել ևս, առգրավվել որևէ պարտավորության դիմաց: Ծրագրի շահառուների այդ ցուցակները պատրաստվել են Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության կողմից և փոխանցվել ԴԱՀԿԾ-ին:

Նշենք, որ կառավարության որոշման հավելվածի 26-րդ կետում նշված է նաև այն մասին, թե ինչպես կարելի է ընդգրկվել միանվագ դրամական սոցիալական օգնության այդ ցանկում, եթե ի սկզբանե չափահաս շահառուն ընդգրկված չի եղել դրանում. անհրաժեշտ է մինչև ս. թ. դեկտեմբերի 1-ը հայտ գրել https://e-request.am/ կայքում: Այնուհետև 27-րդ կետում բացատրվում է, թե ով կարող է ստանալ այդ ցուցակում ընդգրկված, բայց արդեն մահացած շահառուի միանվագ դրամական սոցիալական օգնությունը: Դա իրավունք ունեն անել շահառուի ամուսինը կամ կինը, կամ 14 տարին լրացած երեխաներից մեկը կամ Լեռնային Ղարաբաղի նույն հասցեում նրա հետ բնակվող ազգականը (եղբայրը կամ քույրը): Դիմումը պետք է հասցնել ներկայացնել մինչև 2024թ. հունվարի 20-ը, անհրաժեշտ փաստաթղթերի հետ միասին (շահառուի մահվան վկայական, նոր շահառուի անձը հաստատող փաստաթուղթ և մահացածի հետ ազգակցական կապը հաստատող վկայական), այնուհետև համապատասխան ծառայությունը տրամադրում է տեղեկանք մահացածի ազգականին գումարի տրամադրման վերաբերյալ:

Նշենք, որ այսօր հայկական բանկերը Լեռնային Ղարաբաղից (Արցախից) բռնի տեղահանված անձանց համար իրականացնում են մի շարք քայլեր ՝ կապված նրանց վարկերի և վճարային քարտերի հետ: Ինչպես ԱրմԻնֆո-ին պարզաբանել են Արցախի Հանրապետությունում մասնաճյուղեր ունեցած բանկերում, արցախցիների նկատմամբ կիրառվող աջակցության քայլերն արվում են պայմանագրերով նախատեսված ֆորս-մաժորի շրջանակներում: Բարդ խճճված իրավիճակներում բանկերը, որպես կանոն, կիրառում են անհատական մոտեցում: Բայց, որպես կանոն, եթե խոսքը ֆորս-մաժորի մասին չէ, այսինքն՝ բոլոր պարտավորությունների զրոյացման, ապա բանկերը կիրառում են այնպիսի միջոցներ, ինչպիսիք են վարկային արձակուրդները, վարկերի երկարաձգումը՝ առանց տույժերի և տուգանքների կուտակման ։ Արցախի վարկային շուկայում նախկինում ակտիվ գործունեություն ծավալած որոշ բանկեր (Արցախբանկ, Արարատբանկ, Հայէկոնոմբանկ) հասցրել են Արցախի Հանրապետության նկատմամբ Ադրբեջանի ագրեսիայից անմիջապես հետո սկսել լոմբարդային վարկերի դիմաց գրավադրված ոսկու և այլ արժեքների վերադարձման գործընթաց: Մասնավորապես, Արցախբանկն արդեն վերադարձրել է ավելի քան 400 արցախցի վարկառուների ոսկին և ոսկյա իրերը և ևս ավելի քան 500-ը գրավադրված ոսկին կարող են ստանալ բանկի երևանյան մասնաճյուղերում: Հայէկոնոմբանկում արցախցիներն ունեցել են 200 մլն դրամի լոմբարդային վարկեր, որոնցով գրավադրված ոսկին ամբողջությամբ վերադարձվել է վարկառուներին: Արարատբանկը հոկտեմբերի 4-ից Ստեփանակերտի իր մասնաճյուղում արդեն վերադարձրել է ավելի քան 400 արցախցու ոսկին իրենց վարկերի գծով, սակայն գործընթացը դեռ չի ավարտվել և արդեն շարունակվում է բանկի երևանյան մասնաճյուղերից մեկում, ընդ որում, բանկի ջանքերի շնորհիվ Ստեփանակերտի մասնաճյուղում պահվող ոսկյա իրերը տեղափոխվել են Երևան: