Արմինֆո. Հայաստանի ֆերմերային տնտեսությունների մեծ մասն օգտագործում է ներկրվող քիմիական պարարտանյութեր, չնայած օրգանական պարարտանյութի արտադրության համար առկա ռեսուրսները 3 անգամ գերազանցում են շուկայում առկա պահանջարկը: Այս մասին Հայաստանի գյուղատնտեսության մեջ օրգանական պարարտանյութերի օգտագործման ոլորտի ուսումնասիրության արդյունքներին նվիրված աշխատանքային հանդիպման շրջանակում նշել է ՀՀ գյուղատնտեսության նախարարի տեղակալ Արման Խոջոյանը։
Նա նշել է, որ քիմիական պարարտանյութերը ոչ միայն իջեցնում են հողի որակը, այլև բացասաբար են ազդում բերքատվության վրա և, ընդհանուր առմամբ, բացասական հետևանքներ են ունենում վերջնական արտադրության համատեքստում: Վկայակոչելով հետազոտության արդյունքները ՝ փոխնախարարն ընդգծել է, որ ֆերմերային տնտեսությունները կարող են դիտարկել գոմաղբի վերամշակման և որպես օրգանական պարարտանյութ օգտագործելու հնարավորությունը:
Ուսումնասիրությունը, նրա խոսքով, թույլ կտա պետական քաղաքականություն մշակել այս ոլորտում ՝ հիմնվելով փաստերի վրա ։ "Հետազոտությունը կօգնի հասկանալ, թե ինչ ռեսուրսներ ունենք, ինչպես պետք է դրանք արդյունավետ օգտագործել բերքատվությունը, հողի որակը բարձրացնելու եւ, ի վերջո, առողջ սնունդ ունենալու համար", - ասել է փոխնախարարը:
Ընդ որում, նա հաղորդել է, որ տվյալ հետազոտությանը զուգահեռ գերատեսչությունը նախաձեռնել է դաշտային հետազոտություններ ։ Անցկացված փորձի արդյունքները, որին մասնակցել են շուրջ 220 ֆերմերային տնտեսություններ, ըստ Խոջոյանի, հաստատել են, որ օրգանական պարարտանյութի (վերամշակված գոմաղբի) օգտագործման արդյունքում բերքատվությունն աճել է 20-40 տոկոսով: Բացի այդ, բարելավվել է հողի և մշակովի մշակաբույսերի որակը։
ԱրմԻնֆո-ի թղթակցի այն հարցին, թե նախատեսվում են արդյոք օրգանական պարարտանյութերի կիրառման խթանման պետական ծրագրեր կամ վերամշակման ձեռնարկությունների բացում, Խոջոյանը նշել է, որ պետությունը փորձելու է միջավայր ստեղծել բնական պարարտանյութերի արտադրության և կիրառման համար: «Մենք անընդհատ խոսում ենք ֆերմերների եկամտաբերության մասին, բայց պետք է հասկանալ, որ այս ամենը կախված է բերքատվությունից: Ուստի կարևոր է, որ հողի ստուգումները ժամանակին կատարվեն, որպեսզի գյուղացին իմանա, թե ինչ սննդանյութերի պակաս կա, ինչ մեթոդներ պետք է կիրառել, որպեսզի և հողը, և բերքը որակյալ լինեն", - ասել է փոխնախարարը։
Ընդհանուր առմամբ, խոսելով Հայաստանում օրգանական գյուղատնտեսության մասին, Խոջոյանը դժվարացել է որևէ ցուցանիշ ներկայացնել ըստ ընդգրկվող մասնաբաժնի, հավաստագրված արտադրողների քանակի, բայց ընդգծել է, որ այդ ուղղությամբ Հայաստանը բազմաթիվ ծրագրեր է իրականացնում միջազգային կազմակերպությունների հետ: Նա նաև ուշադրություն է հրավիրել այն հանգամանքի վրա, որ օրգանական գյուղատնտեսության ոլորտում Հայաստանի օրենսդրությունը և փորձը եվրասիական տարածքում համարվում է առաջատար:
Նշենք, որ օրգանական պարարտանյութերի ոլորտում հետազոտությունն իրականացրել են AM Partners Consulting Company-ն եւ Avenue Consulting Group-ը՝ Գերմանիայի տնտեսական համագործակցության և զարգացման դաշնային նախարարության նախաձեռնությամբ