Արմինֆո.Հայաստանում նոր միջուկային էներգաբլոկի կառուցման նպատակով աշխարհում առկա տեխնոլոգիաների, երկրի էներգետիկ համակարգի հետ դրանց համատեղելիության, տեխնիկական այլ պարամետրերի հետ կապված հարցերն ուսումնասիրման եւ քննարկման փուլում են: Այդ մասին ասվում է ԱրմԻնֆո-ի հարցմանը ՀՀ տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարության պատասխանում՝ նախարարի տեղակալ Հակոբ Վարդանյանի ստորագրությամբ:
Հարցման մեջ խնդրանք էր հայտնվել պատասխանել մինչեւ տարեվերջ նոր միջուկային էներգաբլոկի հզորության վերաբերյալ որոշում կայացնելու անհրաժեշտության մասին գերատեսչության ղեկավար Գնել Սանոսյանի ավելի վաղ արած հայտարարություններին առնչվող հարցին, քանզի, տարին ավարտվում է, իսկ որոշում դեռ չկա։
Փոխնախարարի պատասխանում ընդգծվում է, որ նշված աշխատանքների արդյունքում կձեւավորվեն առաջարկություններ, այդ թվում՝ նոր էներգաբլոկի հզորության վերաբերյալ, որից հետո կկայացվեն համապատասխան որոշումներ՝ ծրագրի իրականացման վերաբերյալ: "Միաժամանակ տեղեկացնում ենք, որ Հայաստանում նոր միջուկային էներգաբլոկի տեխնոլոգիան դեռևս ընտրված չէ", - նշված է փոխնախարարի պատասխանում:
Ինչ վերաբերում է ԱՄՆ-ում փոքր մոդուլային ռեակտորի ծրագրի փակման վերաբերյալ տեղեկատվությանը, Վարդանյանը նշել է, որ «փոքր մոդուլյար ռեակտորի նախագծերի մշակմամբ եւ տեղակայմամբ զբաղվում են ամերիկյան մի շարք ընկերություններ»: «Նշված տեղեկատվությունն, ամենայն հավանականությամբ, վերաբերում է առանձին ընկերության ծրագրի», - ընդգծել է փոխնախարարը:
Խոսելով ՀԱԷԿ-ի N2 էներգաբլոկի շահագործման ժամկետի ավարտից հետո նոր ատոմակայան կառուցելու գաղափարից հրաժարվելու հնարավորության մասին, խաղադրույք կատարելով էներգիայի այլընտրանքային և վերականգնվող աղբյուրների վրա, տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարի տեղակալը նշել է, որ ատոմային էներգետիկան պետության էներգետիկ անվտանգության կարևոր բաղկացուցիչ է: «Էներգետիկայի բնագավառի զարգացման ռազմավարությամբ (մինչեւ 2040 թ.) նախատեսված է հայկական ԱԷԿ-ի գործող էներգաբլոկի շահագործման ժամկետի ավարտին (ներառյալ երկարացումները) այն փոխարիներ նոր միջուկային էներգաբլոկով: «Ատոմային եւ վերականգնվող էներգետիկայի զարգացումը թույլ կտա ունենալ առավելապես չեզոք ածխածնային էներգահամակարգ», - նշվում է պատասխանում:
Հիշեցնենք, որ 2024 թվականին Հայկական ԱԷԿ-ում կսկսվի N2 էներգաբլոկի շահագործման ժամկետը մինչև 2036 թվականը երկարաձգելու ծրագրի իրականացումը։ Այդ նպատակներին կուղղվի 20,2 մլրդ դրամ։ Նշված ժամկետին զուգահեռ երկրում պետք է կառուցվի նոր միջուկային էներգաբլոկ։ Հարցը տվյալ բլոկի հզորությունն է, որը պետք է համատեղվի երկրի էներգահամակարգի հետ։ Ավելի վաղ ԱՄՆ-ը Երեւանին առաջարկել էր փոքր մոդուլային ռեակտորների կառուցման իր տարբերակը, ինչի մասին հայտարարել էր ԱՄՆ կառավարության օգնության ծրագրերի համակարգող Մարիա Լոնգին:
Իր հերթին՝ Ռուսաստանի Դաշնությունն առաջարկել է 1200 Մվտ հզորությամբ էներգաբլոկի իր նախագիծը, սակայն, ինչպես ավելի վաղ նշել էր ՀՀ տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարար Գնել Սանոսյանը, նման հզորության էներգաբլոկի կառուցումը հղի է խնդիրներով, քանի որ Հայաստանի ողջ էներգետիկ համակարգի հզորությունները կազմում են հենց 1200 Մվտ: "Մինչև 2023 թվականի ավարտը մենք պետք է կայացնենք բարդ որոշում ռեակտորի տեսակի վերաբերյալ", - ընդգծել էր նախարարը: