Ուրբաթ, 26 Հունվարի 2024 21:03

Արմինֆո. Հայաստանի բանկային համակարգը 2023 թվին 2 անգամ ավելացրել է պետական գանձարան հարկային վճարումները՝ մինչեւ 123.5 մլրդ դրամ (305 մլն դոլար), որից 71.5 մլրդ դրամը ուղղակի հարկեր են (տարեկան 39.7% աճ)։ Այդ մասին են վկայում ՀՀ պետական եկամուտների կոմիտեի տվյալները։

 

Ընդ որում, բանկերի առաջին հնգյակին բաժին է ընկնում հարկային մասհանումների 66,2 տոկոսը։ Նրանց կողմից հարկերի գծով պետական գանձարան է ուղղվել 87.1 մլրդ դրամ (տարեկան աճը՝ 2.4 անգամ), որից 74.8 մլրդ դրամը ՝ ուղղակի հարկերի գծով (տարեկան աճը ՝ 2.5 անգամ)։

 

Բանկերի շրջանում վճարված հարկերի ծավալով, ինչպես և մեկ տարի առաջ, առաջատարն Ամերիաբանկն է, որը բարձրացել է 7-րդ հորիզոնական (նախորդ տարվա 24-րդից): Բանկը պետբյուջե է ուղղել 25.7 մլրդ դրամ, որից 22.8 մլրդ դրամը՝ ուղղակի հարկերի գծով։ 8-րդ հորիզոնական է բարձրացել Արդշինբանկը (նախորդ տարվա 29-րդից), վճարելով 24.8 մլրդ դրամ, որից 23.6 մլրդ դրամը՝ ուղղակի հարկեր։ Նրան հաջորդում են ACBA Bank-ը՝ 17-րդ տեղ (նախորդ տարվա 28-ի դիմաց), որը վճարել է 13.2 մլրդ դրամ, 11.6 մլրդ դրամը՝ ուղղակի հարկերի գծով; Ինեկոբանկը 24-րդ տեղում է (նախորդ տարվա 50-րդի դիմաց), որը վճարել է 9.8 մլրդ դրամ, որից 9.1 մլրդ դրամը՝ ուղղակի հարկեր, եւ խոշոր հարկատու բանկերի հնգյակը եզրափակում է Evocabank-ը՝ 29 - րդ տեղում (նախորդ տարվա 170-րդի դիմաց), որը վճարել է 8 մլրդ դրամ, որից 7.6 մլրդ դրամը՝ ուղղակի հարկեր:

 

2023 թվականի արդյունքներով Հայաստանում գործող 18 բանկերից խոշորագույն հարկատուների առաջին հարյուրյակում հայտնվել են 14-ը (մեկ տարի առաջվա 9-ի դիմաց) ։ Մասնավորապես, Կոնվերս Բանկը զբաղեցրել է 33-րդ տեղը (7.7 մլրդ, որից 7.1 մլրդ՝ ուղղակի հարկեր), IDBank-ը' 46-րդ տեղ (6.3 մլրդ դրամ, որից 5.7 մլրդ' ուղղակի հարկեր), Արարատբանկ-ը' 52-րդ տեղը (5.8 մլրդ դրամ, որից 5.2 մլրդ' ուղղակի հարկեր), HSBC Բանկ Հայաստանը' 55-րդ տեղը (5.4 մլրդ դրամ, որից 4.6 մլրդ՝ ուղղակի հարկեր), Հայէկոոոնոմբանկը՝ 70-րդ տեղ (4.2 մլրդ դրամ, որից 3.9 մլրդ դրամ' ուղղակի հարկեր), Յունիբանկը' 76-րդ տեղը (4 մլրդ դրամ, որից 3.1 մլրդ դրամ' ուղղակի հարկեր), ՎՏԲ-Հայաստան Բանկը'  81-րդ տեղը (3.9 մլրդ դրամ, որից 3.2 մլրդ դրամ' ուղղակի հարկեր), AMIO Bank-ը (նախկինում' Հայբիզնեսբանկ)՝ 85-րդ տեղը (3.5 մլրդ դրամ, որից 2.7 մլրդ դրամը՝ ուղղակի հարկեր), Fast Bank-ը՝ 93-րդ տեղը (3.2 մլրդ դրամ, որից 2.7 մլրդ դրամը)։

 

Հայաստանի խոշոր հարկատուների երկրորդ հարյուրյակում է հայտնվել միայն Արմսվիսբանկը՝ 106-րդ հորիզոնական. հարկերի գծով պետբյուջե վճարել է 3.1 մլրդ դրամ, որից 2.9 մլրդ դրամը՝ ուղղակի հարկեր:

 

Հայաստանի 1000 խոշոր հարկատուների ցանկում են նաեւ Մելլաթ Բանկը՝ 306-րդ տեղ (1 մլրդ դրամ, որից 963.1 մլն դրամը՝ ուղղակի հարկեր), եւ Byblos Bank Armenia-ն՝ 328 - րդ տեղ (941.2 մլն դրամ, որից 807.1 մլն դրամը ՝ ուղղակի հարկեր):

 

Նշենք, որ Հայաստանում գործող 18 բանկերից Արցախբանկը 2023 թվականի արդյունքներով չի ընդգրկվել 1000 խոշոր հարկատուների ցանկում, ինչպես նաեւ՝ 2022 և 2021 թվականներին։ Մինչ այդ Արցախբանկը մշտապես եղել է այդ ցուցակում, մասնավորապես, 2021թ. առաջին կիսամյակում զբաղեցրել է 710-րդ տեղը ՝ հարկերի գծով պետբյուջե վճարելով 122.6 մլն դրամ։

 

Որպես համեմատություն նշենք, որ Հայաստանի բանկային համակարգը 2022 թվականին պետական գանձարան հարկերի մասհանումներն ավելացրել է 16% - ով ՝ մինչև 60.2 մլրդ դրամ (152.8 մլն դոլար), որից 51.1 մլրդ դրամը վճարվել է ուղղակի հարկերի գծով՝ տարեկան 14% աճով։ (ՀՀ դրամի հաշվարկային փոխարժեքը 31.12.2023 թ. դրությամբ կազմել է 404,79 դրամ/$1՝ 31.12.2022 թ. 393,57 դրամ / $ 1-ի դիմաց: