Փորձագետ. Հայաստանի ՏՏ ոլորտի ծառայությունների 95 տոկոսն արտահանվում է

Արմինֆո. Հայաստանի ՏՏ ոլորտի ծառայությունների 95% - ն արտահանվում է։ Այդ մասին հունվարի 29-ին հաղորդել է Հայաստանի գործատուների միության նախագահ, տնտեսագետ Գագիկ Մակարյանը՝  Տնտեսական լրագրողների ակումբի կազմակերպած մամուլի ասուլիսի ժամանակ։

"Պատճառներից մեկն այն է, որ որոշակի ժամանակահատվածում ՏՏ մասնագետը Հայաստանում վերցված պատվերի դիմաց այնքան քիչ կստանա, որ նա նախընտրում է աշխատել արտաքին շուկայի համար",-պարզաբանել է Մակարյանը: Այդ առումով նա խնդրահարույց է համարել Հայաստանի տնտեսությունում ՏՏ-ի ինտեգրման գործընթացը։ Միության ղեկավարի կարծիքով՝ պետությունը պետք է սուբսիդավորման որոշակի մեխանիզմներ ներդնի, որպեսզի հետաքրքրություն առաջացնի ՏՏ ոլորտի մոտ սպասարկել է ներքին շուկայի կարիքները։ "Տարբեր ժամանակներում ես ասել եմ տվյալ գերատեսչությունը ղեկավարած նախարարներին, որ կարելի է քվոտա ընդունել, որպեսզի պրոֆիլային ընկերությունների պատվերների առնվազն 10 տոկոսը կապված լինի ներքին շուկայի հետ", - հիշեցրել է նա:

Մակարյանն ընդգծել է նաև, որ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության զարգացման համար չափազանց կարևոր է STEM (Science, Technology, Engineering and Mathematics) ուղղվածության մասնագետների թիվը: Հայաստանում այդ ցուցանիշը կազմում է մասնագետների ընդհանուր թվի 7% - ը, մինչդեռ, ԱՄՆ-ում ՝ 5,5% - ի մակարդակում է։ Նրա ասելով, խոսքը, Հայաստանում մոտ 40 հազար STEM մասնագետների մասին է, որոնցից 37 հազարը ՏՏ մասնագետներ են, որոնք, հիմնականում, աշխատում են միջազգային շուկայում։ Ներքին շուկայի համար մնում է ընդամենը 3 հազար STEM մասնագետ ՝ ի դեմս ինժեներների, գիտնականների, մաթեմատիկոսների, որոնք աշխատում են ԳԱԱ ինստիտուտներում կամ ինչ-որ գիտաարտադրական ձեռնարկությունում։ "Մենք լավ ցուցանիշ ունենք, բայց, իրականում, այն մեզ պետք չէ, քանի որ այն չի օգտագործվում ներքին շուկայի համար", - եզրափակել է Մակարյանը:

Նշենք, որ Վիճակագրական կոմիտեի տվյալներով, Հայաստանի տեղեկատվական եւ հեռահաղորդակցության տեխնոլոգիաների (ՏՀՏ) ոլորտը 9 ամսում արագացրել է տարեկան աճի տեմպը ՝ 65%-ից մինչեւ 67,3%՝ ապահովելով 649.6 մլրդ դրամի հասույթ ($1.7 մլրդ): Հայաստանի ՏՀՏ ոլորտի գերիշխող հատվածին ՝ ծառայությունների ոլորտին, բաժին է ընկնում 69,6% կամ 452.4 մլրդ դրամ (տարեկան աճը ՝ 49%), որի մեծ մասը ներկայացված է տեղեկատվական տեխնոլոգիաներով ՝ 336.5 մլրդ դրամ (տարեկան աճը՝ 73.4%), իսկ հեռահաղորդակցության հատվածին՝ 109.6 մլրդ դրամ (տարեկան աճը ՝ 5.5%): Ընդ որում, ՏՀՏ արտադրական հատվածի մասնաբաժինը տարվա ընթացքում նվազել է 0,4% - ից մինչև 0,1%, մասնավորապես, հասույթի չափը նվազել է 52,2% - ով ' մինչև 818.2 մլն դրամ: