Ռաֆայել Գևորգյան. 2022 թվականին Հայաստանի ՀՆԱ-ի աճի վրա արտաքին գործոնների ազդեցությունը կազմել է ավելի քան 6 տոկոս

Արմինֆո.2022 թվականին Հայաստանի ՀՆԱ-ի աճի վրա արտաքին գործոնների ազդեցությունը կազմել է ավելի քան 6%, մնացած մասն ապահովվել է ներքին ներուժի հաշվին։ Այս մասին հայտարարել է ՀՀ էկոնոմիկայի փոխնախարար Ռաֆայել Գեւորգյանը, մեկնաբանելով այն թեզը, թե Հայաստանի տնտեսության երկնիշ աճը պայմանավորված է ռելոկանտների ներհոսքով։

Գեւորգյանը նշել է, որ աշխարհաքաղաքական տարբեր իրադարձությունները, արտաքին գործոնները մարտահրավերների հետ մեկտեղ նաեւ հնարավորություններ են ստեղծում: <Այլ հարց է. Արդյո՞ք դու ունես այդպիսի տնտեսական համակարգ, որն ունակ է իրացնելու այդ ներուժը և որքանով> ,- հարցրել է փոխնախարարը: Այդ առումով նա ուշադրություն է հրավիրել այն հանգամանքի վրա, որ 2018 թվականից կառավարությունն իրականացրել է մի շարք բարեփոխումներ, այդ թվում՝ հակակոռուպցիոն, դատաիրավական համակարգում, հարկային ոլորտում և այլն, ինչը թույլ է տվել ստեղծել բիզնեսի համար հարմարավետ միջավայր ։ "Բիզնեսին անօրինական պահանջներ չեն ներկայացվում", - ընդգծել է Գեւորգյանը: Այս կապակցությամբ նա նշել է, որ մի շարք խոշոր միջազգային ընկերություններ որոշում են կայացրել բացել/տեղափոխել իրենց ներկայացուցչությունները Հայաստան, ինչը պայմանավորված է առկա միջավայրով:

Ընդ որում, փոխնախարարը նշել է, որ վերլուծելով 2022 թվականին տնտեսության աճի կառուցվածքը՝ կարող է եզրակացնել, որ աճը եղել է ներառական, քանի որ պայմանավորված է գերակա ոլորտների էական աճով։ Մասնավորապես, ըստ Գևորգյանի, շինարարությունն ազդեցություն է ունեցել 1% - ի սահմաններում, 2% - ից ավելի՝ ֆինանսական հատվածը, արդյունաբերությունը՝ 1,5% - ից ավելի: Էական ազդեցություն են ունեցել նաև ՏՏ և բեռնափոխադրման/լոգիստիկայի ոլորտները։

Նա նշել է, որ շատ է խոսվում ՀՆԱ-ի աճի վրա խաղային ոլորտի ազդեցության մասին, սակայն, 2022 թվականի արդյունքներով, փոխնախարարի հավաստմամբ, այդ ոլորտը զրոյին մոտ ազդեցություն է ունեցել ։ "Սակայն մոտ 5-6 տարի առաջ Հայաստանի տնտեսության աճի շարժիչ ուժը հենց խաղային ոլորտն էր ՝ առեւտրային հատվածի եւ մշակող արդյունաբերության հետ միասին", - հաղորդել է նա:

Նշենք, որ Վիճակագրական կոմիտեի տվյալներով, Հայաստանի ՀՆԱ-ն 2022 թվականին աճել է 12,6 տոկոսով՝ հասնելով 8,497 տրլն դրամի (19,5 մլրդ դոլար)։ 2022 թվականին ՀՆԱ-ի աճի դրայվերներն առավելապես ծառայությունների ոլորտն է՝ 28,2%, առևտրի ոլորտը՝ 17%, էներգահամալիրը՝ 16,1%, շինարարության ոլորտը՝ 12,5%, իսկ մի փոքր պակաս չափով՝ արդյունաբերական հատվածը՝ 7,9% ։

Հիշեցնենք, որ Ուկրաինա Ռուսաստանի ռազմական ներխուժման պատճառով, որին հաջորդեցին հավաքական Արևմուտքի կողմից լայնածավալ հակառուսական պատժամիջոցները, Հայաստան և այլ երկրներ տեղափոխվեցին մեծ թվով ՌԴ, Ուկրաինայի, Բելառուսի քաղաքացիներ: Վերջին տվյալներով ՝ Հայաստան է տեղափոխվել մոտ 110 հազար օտարերկրյա քաղաքացի, որից մոտ 60 հազարը՝ հայկական ծագմամբ: Ռելոկանտները նաև իրենց կապիտալն ու բիզնեսը տեղափոխեցին հյուրընկալող երկիր ։

Նախնական վիճակագրական տվյալների համաձայն ՝ 2023 թվականին Հայաստանի տնտեսական ակտիվության աճը դանդաղել է ՝ հասնելով տարեկան 9,4 տոկոսի ։ 2023թ. հունվար-դեկտեմբերին աճը, հիմնականում, պայմանավորել են առևտրի ոլորտը (25,7% աճ), շինարարության ոլորտը (14,8%), ծառայությունների ոլորտը (10,3%) և արդյունաբերական հատվածը (4,1%):