Չորեքշաբթի, 14 Փետրվարի 2024 15:23

Արմինֆո."Հայաստանի էլեկտրական ցանցերի" ներդրումային ծրագրի համար ֆինանսական միջոցների ներգրավումն ամենահեշտ խնդիրն է, շատ ավելի դժվար է ճիշտ կազմակերպել աշխատանքը։ Այդ մասին փետրվարի 14-ին լրագրողներին հայտարարել է ընկերության գլխավոր տնօրեն Կարեն Հարությունյանը։

 

Նրա խոսքով՝ միջազգային ներդրողները վստահում են ընկերությանը և պատրաստ են տրամադրել անհրաժեշտ ֆինանսական ռեսուրսները, սակայն պետք է հասկանալ, որ այդ ներդրումները պետք է վերադարձվեն սակագների հաշվին, որոնց բարձրացումը կհանգեցնի լայնածավալ սոցիալական խնդիրների։ "ՀԷՑ" - ի ղեկավարությունն ու սեփականատերն ամեն ինչ անում են հիմնական խնդիրները լուծելու համար ՝ բաժանորդներին էլեկտրաէներգիայի մատակարարման որակը բարձրացնելու նպատակով։ "2016 թվականից մինչ օրս ներդրումների ծավալներն աճել են հինգ անգամ ։ Դա տեղի է ունեցել ոչ միայն վարկային ռեսուրսների ներգրավման, այլև սեփական եկամուտների հաշվին ։ Ընկերության սեփականատերը ՝ ի դեմս "Տաշիր" ընկերությունների խմբի, գործող օրենսդրության համաձայն, իրավունք ուներ ստանալ տարեկան շահաբաժիններ, սակայն հրաժարվել է դրանցից ՝ հօգուտ ներդրումային ծրագրերի: 2016 - 2023թթ. ընթացքում ներդրումների ծավալը կազմել է 680 մլն դոլար, և դա այն դեպքում, երբ ընկերության վարկային պորտֆելն այսօր կազմում է 280 մլն դոլար", - նշել է գլխավոր տնօրենը։

 

Նա հիշեցրել է, որ ընկերությունը 2016 թվականից աշխատում է միջազգային ֆինանսական կառույցների ՝ Ասիական զարգացման բանկի, Վերակառուցման և զարգացման եվրոպական բանկի, ինչպես նաև Համաշխարհային բանկի հետ՝ ի դեմս IFC-ի: Դա թույլ է տվել վարկեր ներգրավել շուկայականից ցածր տոկոսադրույքներով, ընդ որում, հաճախ, նույնիսկ, ավելի պակաս, քան պետության կողմից ներգրավվող վարկային միջոցները։ 2016 թվականից, երբ սեփականատերը ստանձնեց ընկերության կառավարումը, վարկերը ներգրավվել են առանց պետական երաշխիքների:

 

Գլխավոր տնօրենը նշել է նաև ընկերության հեղինակության աճը։ Moody 's միջազգային վարկանիշային գործակալությունը "Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր " ՓԲԸ-ին շնորհել է  B2 վարկանիշ, որն ամենաբարձրն է հանրապետությունում: Նման վարկանիշ ողջ տարածաշրջանում ունեն ընդամենը 2-3 ընկերություններ։

 

Ինչ վերաբերում է անջատումներին, ապա, ինչպես նշել է Հարությունյանը, վերջին մի քանի տարիներին այդ ցուցանիշը հաջողվել է նվազեցնել 50 տոկոսով ։ "Բաժանորդը պետք է իմանա, որ Երեւանում 4 ժամից ավելի եւ մարզերում 8 ժամից ավելի անջատումների տեւողության դեպքում ընկերությունը նրան վճարում է մինչեւ 2,5 հազար դրամ՝ տուգանքի տեսքով։ Ընդ որում, բաժանորդը կարիք չունի դիմել ընկերությանը, դա տեղի է ունենում ավտոմատ կերպով։ Նախկինում այդ նպատակով ուղղվել է մոտ 600 մլն դրամ", - ասել է գլխավոր տնօրենը։

 

Նա նաև հաղորդել է, որ ընկերության գլխավոր խնդիրներից մեկն այսօր նոր բաժանորդների միացումն է: 2023 թվականին, նախորդ տարիների համեմատ, այդ միացումների աննախադեպ ՝ գրեթե երեք անգամ աճ է գրանցվել ։ Միայն բնակչության գծով նոր բնակելի բազմահարկ շենքերում խոսքը 36648 նոր բաժանորդ միացնելու մասին է, ինչը հավասար է նույն Աբովյան քաղաքի բնակիչներին: Առաջիկա տարիներին այն ծրագրերով, որոնցով արդեն իսկ եղել են դիմումներ և որոնք կանխատեսվում են, միայն Երևանում նոր միացումների քանակը, հիմնականում բազմաբնակարան բնակելի շենքերի բնակիչների, հավասար կլինի Վանաձորի և Գյումրու սպառողներին:

 

Իր հերթին՝ ՀԷՑ-ի ֆինանսների և Էկոնոմիկայի գծով տնօրեն Արմեն Արշակյանը հաղորդել է, որ 2024-2030թթ. "Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր" ՓԲԸ-ն հանրապետության ցանցային տնտեսության զարգացման համար ներդնում է 461 մլրդ դրամ կամ մոտ 500 մլն դոլար, ինչը աննախադեպ ցուցանիշ է ոչ միայն հանրապետության, այլև ողջ տարածաշրջանի մասշտաբով: Ներդրումները, հիմնականում, ուղղվելու են այնպիսի խնդիրների լուծմանը, ինչպիսիք են տեխնիկական կորուստների նվազեցումը և առևտրային կորուստների իսպառ բացառումը, ինչպես նաև վթարների նվազեցումը և բնակչության սպասարկման որակի բարելավումը: Զուգահեռաբար իրականացվելու են լուրջ միջոցառումներ ՝ ուղղված ցանցերի ընդլայնմանը, կորուստների կրճատմանը, նոր բաժանորդների միացմանը, ինչպես նաև բարեգործական և բնապահպանական ծրագրերի իրականացմանը: Մինչև 2015 թվականը, երբ ընկերությունն անցավ <Տաշիր > ընկերությունների խմբի կառավարման տակ, միջինը 5-12 մլրդ դրամի ներդրում էր կատարվում։ Ընդ որում, այդ աշխատանքը կարգավորված չէր, այն ավելի շատ իրավիճակային բնույթ էր կրում։ 2016 թվականից, Արշակյանի ասելով, ցանցային տնտեսությունում ներդրվել է 235 մլրդ դրամ կամ տարեկան միջին հաշվով 30 մլրդ դրամ՝ առանց ԱԱՀ-ի: Ձեռնարկված միջոցառումների և իրականացված ներդրումների արդյունքում տեխնիկական և առևտրային կորուստները հաջողվել է նվազեցնել մինչև 6.6%: