Փորձագետ. ՊԵԿ-ը աշխատանքային միգրանտներին պետք է հակեր վերջիններիս իրազեկման լայնածավալ արշավից հետո միայն, ինչը չի արվել

Արմինֆո. Աշխատանքային միգրանտներին հարկելու և չվճարելու դեպքում տուգանքներ սահմանելու մասին ՀՀ պետական եկամուտների կոմիտեի որոշումը  չափազանց անարդար է: Այդ մասին փետրվարի 16-ին կայացած մամուլի ասուլիսի ժամանակ հայտարարել է "Հայկական Կարիտաս" միգրացիոն ծրագրի փորձագետ Տաթեւիկ Բեժանյանը։

Խոսքը վերաբերում է Հայաստանից դուրս, մասնավորապես, Ռուսաստանում աշխատող միգրանտներին  Հայաստանի եւ Ռուսաստանի Դաշնության օրենսդրության համաձայն վճարվող  հարկի տարբերության չափով ( 8 տոկոսի չափով)հարկման ՀՀ ՊԵԿ որոշմանը: Բացի այդ, հանձնաժողովը տուգանքներ է սահմանել 0,4% - ի չափով ՝ չվճարման յուրաքանչյուր օրվա համար ։ ՊԵԿ-ի կողմից նոր պահանջների կատարման համար աշխատանքային միգրանտները, Տաթևիկ Բեժանյանի խոսքով, կարիք կունենան նաև հաշվապահի ծառայությունների, որոնց դիմաց նույնպես պետք է վճարեն: Սրանք ահռելի գումարներ են մեր աշխատանքային միգրանտների համար, հաշվի առնելով, որ նրանց վաստակած միջոցների հիմնական մասը ծախսվում է նրանց ընտանիքների կենցաղային ծախսերի վրա ։ Դեռ պետք է հաշվի առնել ռուբլու արժեզրկման գործոնը, ինչի կապակցությամբ հայ աշխատավորների եկամուտները կրճատվել են 2 անգամ ։ ՊԵԿ-ի որոշումը հղի է լուրջ հետևանքներով մեր քաղաքացիների համար, ովքեր ի վիճակի չեն կատարել պետության առջև իրենց հարկային պարտավորությունները: Օրինակ ՝ չվճարելու դեպքում կարող է բռնագանձվել նրանց գույքը և այլն ։

Այս կապակցությամբ Բեժանյանը նպատակահարմար է համարում նման նորամուծություններ մտցնել հաջորդ տարվանից, բայց՝ միայն Պետեկամուտների կոմիտեի կողմից լայնածավալ տեղեկատվական արշավ անցկացնելուց հետո ՝ տեղեկացնելու աշխատանքային միգրանտներին լրացուցիչ հարկային պարտավորությունների մասին, որոնք նրանք կարող են ունենալ Հայաստան վերադառնալուց հետո:

<Բոլոր նրանք, ովքեր ՊԵԿ-ից ստացել են հարկային պարտավորությունների և տուգանքների վերաբերյալ գրություն, ունեցել են կնքված օրինական աշխատանքային պայմանագրեր, գործատուն դրանց համար հարկեր է վճարել ՌԴ-ում: Եվ արդյունքում ստացվեց այնպես, որ նրանք, ովքեր անօրինական են աշխատել, աշխատանքային պայմանագիր չեն ունեցել, հարկեր չեն վճարել ՌԴ պետական գանձարան, հայտնվել են ավելի շահեկան վիճակում", - ընդգծել է փորձագետը ։

Վկայակոչելով ՀՀ օրենքը՝ Բեժանյանը տեղեկացրել է, որ աշխատանքային միգրանտները չեն ծանրաբեռնվի հարկային պարտավորություններով, եթե վաստակելու համար Հայաստանից դուրս  գտնվեն 183 և ավելի օր:

2022 թվականի տվյալների համաձայն ՝ ՌԴ-ում աշխատանքային կամ քաղաքացիաիրավական պայմանագիր ունեցող Հայաստանից աշխատանքային միգրանտների թիվը գերազանցել է 130 հազարը ։

Նշենք, որ "Հետք" - ի հրապարակման համաձայն, Հայաստան վերադառնալուց հետո ՌԴ արտագնա աշխատանքի մեկնած հազարավոր քաղաքացիներ պետական եկամուտների կոմիտեից նամակներ են ստացել այն մասին, որ ունեն 100 հազարից մինչև 1 միլիոն դրամի հարկային պարտք: "Ելնելով վերոգրյալից ՝ խորհուրդ է տրվում սեղմ ժամկետում հարկային մարմին ներկայացնել 2022 թվականի եկամտային հարկի և սոցիալական մասհանումների տարեկան հաշվարկը և վճարել առաջացած հարկային պարտավորությունները", - ասված է պետական եկամուտների կոմիտեից քաղաքացուն ուղարկված հաղորդագրության մեջ, որում հատուկ շեշտադրված է Հայաստանի Հանրապետության և Ռուսաստանի Դաշնության կառավարությունների միջև ստորագրված կրկնակի հարկումից խուսափելու մասին համաձայնագիրը: Այլ կերպ ասած, ՊԵԿ-ի կարծիքով, այս գործընթացը կրկնակի հարկում չէ։

ՊԵԿ-ն արդեն ծանուցել է 1005 ֆիզիկական անձանց, որոնցից պահանջում է, ընդհանուր առմամբ, 187 մլն դրամ: 2020 թվականին ծանուցվել է 122 ֆիզիկական անձ, որոնցից ՊԵԿ-ը պահանջում է 21.3 մլն դրամ.ՊԵԿ 2021 թվականին ստացված եկամուտների մասին ծանուցվել է 96 ֆիզիկական անձ, որոնցից պահանջվում է բռնագանձել 13,2 մլն դրամ ։ 2022 թվականին ստացած եկամուտների գծով 787 ֆիզիկական անձանցից պահանջվում է 153,3 մլն դրամ։

Հատկանշական է, որ ՀՀ քաղաքացիները ժամանակին չեն տեղեկացվել ընդունված արձանագրության մասին, որն այժմ պետք է իրականացնի ՊԵԿ-ը: