Արման Շաքքալիև. Ղազախստանից Հայաստան հնարավոր արտահանման ծավալը կազմում է 350 մլն դոլար

Արմինֆո. Մեր նախնական հաշվարկներով ՝ Ղազախստանից Հայաստան հնարավոր արտահանման ցանկը կազմում է ավելի քան 125 վերամշակված ապրանք՝ 350 մլն դոլար գումարի: Այդ մասին հայտարարել Է Ղազախստանի առևտրի և ինտեգրման նախարար Արման Շաքքալիևը՝ ապրիլի 9-ին Երեւանում կայացած հայ-ղազախական գործարար համաժողովի բացման շրջանակներում:

Նշելով, որ ապրանքաշրջանառությունը երկրների միջեւ զգալիորեն աճում է, նա հավելել է. "Կան լավ ցուցանիշներ եւ պահուստներ ալյումինի գլանման, մարտկոցների առեւտրի համար, մեծ հետաքրքրություն գյուղատնտեսական եւ պարենային ապրանքների, այդ թվում ՝ ցորենի, ցորենի ալյուրի, տարեկանի, արեւածաղկի յուղի,  հրուշակեղենի տարբեր հավելումների, հենց հրուշակեղենի մատակարարման հարցում":

Առևտրի հետ մեկտեղ, նրա խոսքով, զարգանում են նաև ներդրումային փոխհարաբերությունները։ Հայաստանից Ղազախստան ուղղակի ներդրումների ծավալը կազմել է 18.6 մլն դոլար, Ղազախստանից Հայաստան ՝ 56 մլն դոլար ։ <Դա իհարկե սահման չէ: Այդ գումարները միայն որոշակի վեկտոր, ուղենիշ են տվել, որ մենք հետագայում ավելացնենք>, - ընդգծել է Շաքքալիեւը։ Նա նաև նշել է, որ այսօր Ղազախստանում հայկական աշխատում է հայկական կապիտալով ավելի քան 380 ընկերություն, 72 ղազախա-հայկական ընկերություն՝ տնտեսության տարբեր ոլորտներում։

Որպես հեռանկարային ճյուղ համագործակցության համատեքստում նա նշել է շինարարության ոլորտը, շինանյութերի արտադրությունը։ <Մենք մեծացրել ենք ենթակառուցվածքային, բնակելի, սոցիալական և այլ օբյեկտների կառուցման էական իրավասությունները, փորձը: Մեր ընկերությունները հետաքրքրություն են ցուցաբերում Հայաստանում նման նախագծերի իրականացման հարցում>, - ասել է ղազախ պաշտոնյան:

Ավտոմեքենաների արտադրությունը, թվային լուծումների մշակումը, գյուղմթերքների վերամշակումը, նախարարի կարծիքով, նույնպես համագործակցության համար հեռանկարային ճյուղ է: Այդ կապակցությամբ Արման Շաքքալիեւը հայկական բիզնեսին առաջարկել է դիտարկել Ղազախստանում, հատկապես, պետության արեւմտյան շրջաններում գյուղատնտեսական արտադրանքի վերամշակման հնարավորությունը:

Միաժամանակ նախարարը պատմել է, որ այսօր Ղազախստանում Հայաստանի դեսպանության հետ համատեղ աշխատանքներ են տարվում հայ արտադրողների կողմից դեպի Չինաստան դարպաս հանդիսացող "Խորգոս" միջսահմանային համագործակցության միջազգային կենտրոնի հնարավորություններից օգտվելու ուղղությամբ: "Վստահ եմ, որ հայ արտադրողները , հատկապես, ոսկերչական իրեր, ալկոհոլային արտադրանք արտադրողները, իհարկե, իրենց գնորդին կգտնեն Չինաստանում", - ընդգծել է նա:

Վկայակոչելով նախօրեին կայացած հայ-ղազախական միջկառավարական հանձնաժողովի նիստի արդյունքները ՝ Շաքքալիևը վստահություն է հայտնել, որ առաջիկայում կողմերի միջև կստորագրվի ճանապարհային քարտեզ, որում կամրագրվեն փոխադարձ առևտրի համար բարենպաստ պայմանների ստեղծման հարցերը: <Մենք ձեզ հետ նույն տնտեսական միությունում ենք ։ Հարաբերությունների զարգացման համար բոլոր իրավական հիմքերը դրված են ։ Այժմ մենք պետք է ցույց տանք այդ բոլոր հնարավորությունները հայկական և ղազախական բիզնեսին, որպեսզի նրանք իմանան, թե որտեղ և ինչում կարող ենք օգնել", - ասել է նա։

Նշենք, որ գործարար համաժողովի ընթացքում քննարկվել են Հայաստանի և Ղազախստանի միջև առևտրատնտեսական հարաբերությունների, զբոսաշրջության և լոգիստիկայի զարգացմանը վերաբերող հարցեր: Երկու երկրների բիզնեսի ներկայացուցիչների միջև տեղի են ունեցել հանդիպումներ B2B ձևաչափով, ստորագրվել են մի շարք համաձայնագրեր։ Բացի այդ, փոխըմբռնման հուշագրեր են ստորագրել Ղազախստանի արտաքին առևտրի պալատը և Հայաստանի առևտրաարդյունաբերական պալատը, "Ղազախ Ինվեստ" ԲԸ-ն և Հայաստանի ներդրումների ներգրավման գործակալությունը, "Kazakh Tourism" ազգային ընկերությունը և Հայաստանի զբոսաշրջության ֆեդերացիան:

Նշենք, որ ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի տվյալների համաձայն, Հայաստանի և Ղազախստանի միջև առևտրաշրջանառությունը 2023 թվականին աճել է 2,4 անգամ՝ կազմելով 100,5 մլն դոլար: Մասնավորապես, արտահանման 3,8 անգամ էական աճն ուղեկցվել է ներմուծման 23,6% աճով, որոնց ծավալները կազմել են, համապատասխանաբար, 71,3 մլն դոլար և 29,2 մլն դոլար: Որպես համեմատություն նշենք, որ 2022 թվականին ևս Ղազախստանի ուղղությամբ աճ է գրանցվել, բայց այն ժամանակ բարձր տեմպերով աչքի է ընկել ներմուծումը՝ 3 անգամ՝ արտահանման 67,4% աճի դեպքում, ինչը 2,2 անգամ ավելացրել է Հայաստանի և Ղազախստանի միջև առևտրաշրջանառությունը։