ԿԶԵՀ վերլուծաբանները գնահատել են տարերային աղետների հնարավոր ազդեցությունը Հայաստանի, Ղրղզստանի և Տաջիկստանի պարտքային կայունության վրա

Արմինֆո.Կայունացման և զարգացման եվրասիական հիմնադրամի (ԿԶԵՀ) վերլուծաբանները պատրաստել են նոր աշխատանքային փաստաթուղթ ՝ "Հայաստանի, Ղրղզստանի և Տաջիկստանի պարտքային կայունության վրա տարերային աղետների հնարավոր ազդեցության գնահատումը": Աշխարհագրական դիրքի, համեմատաբար փոքր տարածքի և տնտեսության կենտրոնացման բարձր աստիճանի պատճառով բնական աղետների ռիսկերը կարող են էական ազդեցություն ունենալ այդ պետությունների մակրոտնտեսական ցուցանիշների վրա:

Ինչպես հաղորդում է ԿԶԵՀ մամուլի ծառայությունը, հետազոտության շրջանակներում կազմվել են երկրի պրոֆիլներ, որոնք ներառում են համակարգված տեղեկատվություն աշխարհագրության, կլիմայի, ժողովրդագրության և տնտեսության վերաբերյալ, ինչպես նաև անցած բնական աղետների վերաբերյալ տվյալների ամփոփագիր և վերլուծություն: Պատմական տվյալների վերլուծության հիման վրա եզրակացություն է արվել, որ Հայաստանի տնտեսական կայունության համար հնարավոր բնական աղետներից հիմնական վտանգը ներկայացնում են եկրաշարժերն ու երաշտները, Ղրղզստանի և Տաջիկստանի համար ՝ երկրաշարժերն ու ջրհեղեղները:

ԿԶԵՀ փորձագետները մշակել են գործողությունների ալգորիթմ, որը կարող է օգտագործվել մակրոտնտեսական պարամետրերի և պետության պարտքային կայունության վրա բնական աղետների ազդեցությունը գնահատելու համար: Տվյալ ալգորիթմը ներառում է մի քանի փուլ ՝ (1) բնական աղետի վերլուծվող տեսակի ընտրություն, (2) բնական աղետից ուղղակի տնտեսական վնասի չափի գնահատում, (3) տարբեր մակրոտնտեսական ցուցանիշների վրա տվյալ վնասի ազդեցության գնահատում ընդհանուր հավասարակշռության մոդելների միջոցով (QPM ըստ մոդելի), (4) պետության վճարունակության համար ռիսկերի բացահայտման նպատակով պարտքային կայունության (օրապահիկի) վերլուծության համակարգի շրջանակներում սթրես-թեստավորման իրականացում ։

"Ներկայացված մոտեցումը և գնահատականները կարող են օգտագործվել հարկաբյուջետային ռազմավարությունների մշակման, ինչպես նաև բնական աղետներին դիմակայելու և դրանց հետևանքներին հարմարվելու ռազմավարությունների համար: "Այս ծրագիրը կնպաստի ֆինանսական ռիսկերի առավել արդյունավետ կառավարմանը և տնտեսական զարգացման կայունության ապահովմանը", - նշել է ԿԶԵՀ գործադիր տնօրենի տեղակալ - գլխավոր տնտեսագետ Սերգեյ Ուլատովը:

"Հայաստանի, Ղրղզստանի և Տաջիկստանի պարտքային կայունության վրա տարերային աղետների հնարավոր ազդեցության գնահատումը" աշխատանքային փաստաթղթի ամբողջական տարբերակին կարելի է ծանոթանալ ԿԶԵՀ կայքում:

Կայունացման և զարգացման եվրասիական հիմնադրամը (ԿԶԵՀ) ավելի քան 9 մլրդ ԱՄՆ դոլար ծավալով տարածաշրջանային ֆինանսական մեխանիզմ է, որը հիմնադրվել է 2009 թվականին Հայաստանի Հանրապետության, Բելառուսի Հանրապետության, Ղազախստանի Հանրապետության, Ղրղզստանի Հանրապետության, Ռուսաստանի Դաշնության և Տաջիկստանի Հանրապետության կողմից: Հիմնադրամը ստեղծվել է բացասական ճգնաժամային հետևանքների հաղթահարման, երկարաժամկետ կայունության ապահովման և հիմնադրամի մասնակից պետությունների տնտեսությունների ինտեգրմանն աջակցելու նպատակով: