Աբգար Բուդաղյան. 2040-2050թթ. Հայաստանը կկարողանա ինքնուրույն բավարարել էներգետիկ ոլորտի պահանջարկը՝ ատոմակայանի և էներգիայի վերականգնվող աղբյուրների հաշվին

Արմինֆո.ԱՄՆ Միջազգային զարգացման գործակալության (USAID) գնահատականներով՝ էներգետիկ անկախության բարձրացման նպատակով Հայաստանին անհրաժեշտ է 600 ՄՎտ հզորությամբ նոր ատոմակայան: Ապրիլի 26-ին "Հայաստանի էներգետիկայի դիվերսիֆիկացման հեռանկարները" թեմայով հանրային քննարկումների ժամանակ նման կարծիք է հայտնել USAID-ի Հայաստանի էներգետիկ անվտանգության ծրագրի ղեկավար Աբգար Բուդաղյանը։

"Լավ կլինի, որ այս նոր ատոմակայանը բաղկացած լինի մի քանի փոքր բլոկներից, որոնք թույլ կտան նվազեցնել ռիսկերը ինչպես անվտանգության տեսանկյունից, այնպես էլ շահագործման ընթացքում", - ասել է մասնագետը: Նրա կարծիքով, եթե նոր էներգաբլոկը կառուցվի մինչև 2036 թվականը, քանի որ գործող երկրորդ էներգաբլոկի շահագործման ժամկետը կրկնակի երկարաձգման ծրագրի իրականացումից հետո կլրանա 2036 թվականին, ապա, ըստ Բուդաղյանի, Հայաստանը կկարողանա 2040-2050թթ. ինքնուրույն բավարարել էներգետիկ ոլորտի պահանջարկը՝ ատոմակայանի և էներգիայի վերականգնվող աղբյուրների հաշվին:

Նա նշել է, որ այս պահին երկրի ողջ էներգահամակարգի հզորությունը կազմում է 1,3 հազար ՄՎտ ։ <Դրանից ավելին մեզ պետք չէ: Նույնիսկ, եթե արագ առաջ շարժվենք դեպի 2036 թվական, լավ տնտեսական աճի պայմաններում պահանջարկը չի գերազանցի 1,7 հազար ՄՎտ", - ասել է USAID-ի ներկայացուցիչը ։

Ավելի մեծ հզորությամբ ատոմակայան կառուցել, Բուդաղյանի կարծիքով, չարժե։ Նա ընդգծել է, որ պետք է հասկանալ, թե որտեղ է ծախսվելու արտադրված էլեկտրաէներգիան, արդյոք պետությունը կկարողանա այն արդյունավետ շահագործել: <Այսինքն, տնտեսական առումով ներդրումների ողջ բեռը մնալու է Հայաստանի տնտեսության ուսերին։ Պետք է հաշվի առնել, որ ատոմային էներգետիկան էժան ռեսուրս չէ ՝ 1 կՎտ / Ժ-ն արժե 10 ամերիկյան ցենտ ։ Այսօր մեկ ժամում կիլովատը կազմում է 16 դրամ ՝ առանց ԱԱՀ - ի>, - ընդգծել է նա ։

Բուդաղյանը նշել է, որ Հայաստանը կարող է զարգացնել արևային էներգետիկան և արտահանել Վրաստան, Եվրոպա, քանի որ այն էժան ռեսուրս է: Փորձագետը նշել է, որ իշխանությունների վարած քաղաքականության արդյունքում երկրում արևային էներգիայի հզորությունը կազմում է 480 ՄՎտ: "Սա իրական ձեռքբերում է Հայաստանի համար", - ասել է նա։

ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի տվյալներով՝ Հայաստանում էլեկտրաէներգիայի արտադրությունը 2024թ. հունվար-փետրվարին կազմել է 1 648.9 մլն կվտ/ժամ, որը մեկ տարվա վաղեմության ցուցանիշից ցածր է 4,2% - ով ։ Մասնավորապես, ս.թ. հունվար-փետրվարին ՀԷԿ-երն ավելացրել են արտադրվող էլեկտրաէներգիայի ծավալը տարեկան 12,6% - ով ՝ մինչև 192 մլն կվտ/ժամ, ԱԷԿ-ը՝ 0,6% - ով ՝ մինչև 625,7 մլն կվտ/ժամ, իսկ արևային կայանները ՝ 4,4% - ով ՝ մինչև 97,4 մլն կվտ/ժամ։ Ընդ որում, ՋԷԿ - երը տարեկան 12,1 տոկոսով նվազեցրել են էլեկտրաէներգիայի արտադրությունը՝ մինչեւ 733.4 մլն կվտ/ժամ: Կրճատվել է նաև հողմային կայանների կողմից էլեկտրաէներգիայի արտադրությունը ՝ տարեկան 34,9% - ով՝ մինչև 0,4 մլն կվտ/ժամ։