Արմինֆո. Հայաստանի անշարժ գույքի շուկայում գների գերտաքացումը, հնարավոր է, կազմել է 20-30 տոկոսի սահմաններում։ Այդ մասին հայտարարել է Հայաստանի Կենտրոնական բանկի նախագահ Մարտին Գալստյանը՝ ԱՄՀ-ի "Տարածաշրջանային տնտեսության զարգացման հեռանկարները" զեկույցին նվիրված միջոցառման ժամանակ՝ այդ առնչությամբ հղում անելով ֆինանսական կայունության վերաբերյալ ԿԲ-ի հաշվետվությանը:
Նա պատմել է, որ նոր միգրանտների ներհոսքը Հայաստան (ռուս-ուկրաինական հակամարտության սկզբից-խմբ.) որոշակի ֆրուստրացիա է ստեղծել տեղական խաղացողների շրջանում: <Սովորական ֆիզիկական անձինք, որոնց լրացուցիչ բնակարաններ պետք չէին, բայց ովքեր կարծում էին, որ, այնուամենայնիվ, իմաստ ունի դրանք գնել և հանձնել Հայաստան տեղափոխված օտարերկրյա քաղաքացիներին, շուկայում լրացուցիչ պահանջարկ ստեղծեցին։ Այդ բարդ փոխազդեցությունները հանգեցրին ան բանին, որ մենք ականատես եղանք, որ մեր անշարժ գույքի եւ հիփոթեքի շուկան գերտաքացել է", - պարզաբանել Է Գալստյանը։
Այդ առնչությամբ ԿԲ-ը որոշել է ավելի խստացնել LTV (loan-to-value), ինչպես նաեւ ընդունել է օրենք, որն արգելում է ֆիզիկական անձանց հիփոթեք ստանալ արտարժույթով, ինչը օգնել է բացառել փոխարժեքի ռիսկը:
<Մենք նաև ավելացրել ենք կապիտալի հակացիկլային բուֆերը 150 բազային կետով, ինչը նշանակում է, որ բուֆեր պետք է ստեղծվի այնքան ժամանակ, քանի դեռ լավ ժամանակներ են: Քանի որ ակնհայտ է, որ ռիսկերը կուտակվում են, անխուսափելիորեն մենք հետագայում բախվելու ենք դրանց: Այս առումով շատ ռացիոնալ է եւ բանկային հատվածի կողմից, եւ կարգավորիչ քաղաքականության տեսանկյունից բարձրացնել բուֆերների առաստաղը, որպեսզի պաշտպանվենք հնարավոր բացասական ցնցումներից, որոնք մենք կարող ենք տեսնել ապագայում>, - ասել է Գալստյանը ։
ԱրմԻնֆո-ի պատրաստած Հայաստանի բանկերի և վարկային ընկերությունների ֆինանսական վարկանիշի 30.09.2023 թ. տվյալների համաձայն, հիփոթեքային վարկավորման տարեկան աճի տեմպը արագացրել է 20,5% - ից մինչև 24,8% ՝ ապահովելով ծավալը 1,3 տրիլիոն դրամի ($3,2 մլրդ) մակարդակում։ Սա բոլոր 18 բանկերի և երեք հիփոթեքային ընկերությունների՝ Ազգային հիփոթեքային ընկերության, Երիտասարդներին մատչելի բնակարան և Առաջին հիփոթեքային ընկերության հիփոթեքային վարկավորման հանրագումարն է, բայց նախորդ տարվա դինամիկայում հաշվի է առնվում նաև Արցախի Ֆիդես հիփոթեքային ընկերությունը, որի գործունեությունը 2023թ.սեպտեմբերյան իրադարձություններից հետո դադարեցվել է ։