Երկուշաբթի, 24 Հունիսի 2024 16:03

Արմինֆո.Հայաստանի իշխանությունները՝ ի դեմս երկրի Էկոնոմիկայի նախարարության, մեխանիզմներ են մշակում ներդրողների շրջանում նոր խթաններ ստեղծելու համար։ Նախնական տեղաբաշխման արտոնությունների տրամադրման նախագիծը, որը թույլ կտա երեք տարում ներգրավել ավելի քան 250 մլն դոլար ներդրում և ստեղծել շուրջ 5 հազար նոր աշխատատեղ, հանրության դատին է ներկայացվել իրավական ակտերի e-draft.am միասնական պորտալում:

 

Ինչպես նշվում է փաստաթղթին կից պարզաբանման մեջ, Հայաստանի Հանրապետությունում ներդրումային ծրագրերի խրախուսման և առաջխաղացման, այդ թվում ՝ ընկերությունների ներդրումային ծրագրերի զուտ ներկա արժեքի (net present value) ավելացման, շահութաբերության ներքին նորմայի (internal rate of return) բարձրացման և ներդրումների փոխհատուցման ժամանակահատվածի (payback period) կրճատման նպատակով նախատեսվում է ընկերություններին տրամադրել առաջնային տեղաբաշխման արտոնություն: Նախաձեռնության հեղինակները նշում են, որ առաջնային ներդրումներն այն ներդրումներն են, որոնք ուղղված են ընկերության կողմից ներկայացված ներդրումային ծրագրի շրջանակներում հիմնական միջոցների կառուցմանը, վերակառուցմանը, արդիականացմանը և ձեռք բերմանը, փոխադրմանը և տեղադրմանը, ներառյալ՝ հարկերը, որոնց արդյունքում ընկերությունը արտադրել, վաճառել, մատակարարել է ապրանք և մատուցել ծառայություն: Այսպիսով, հաստատվում է, որ ընկերության գործունեությունը մտել է գործառնական փուլ, և ստացվել է գործառնական եկամուտ: Գործող կարգով առաջարկվում է սահմանել առաջնային ներդրումների նվազագույն շեմը, ստեղծվող նոր աշխատատեղերի քանակը ՝ նշելով միջին ամսական աշխատավարձը: Առաջարկվում է նաև աջակցություն ցուցաբերել գոտիավորման սկզբունքով ։ Այսպես, երկրի առավել զարգացած մարզերում ՝ Երեւանում եւ Կոտայքում աջակցությունը կկազմի 5 տոկոս (բայց ոչ ավելի, քան 1,5 մլրդ դրամ), մնացած մարզերում՝ 10 տոկոս (բայց ոչ ավելի, քան 2,5 մլրդ դրամ), իսկ սահմանամերձ բնակավայրերում ՝ 20 տոկոս (ոչ ավելի, քան 3,5 մլրդ դրամ)։

 

Աջակցության նոր ծրագրի շահառու կարող են լինել Հայաստանի Հանրապետությունում մասնավոր ներդրումների ներգրավման ներդրումային ծրագիր իրականացնող ընկերությունները կամ առևտրային կազմակերպությունները, որոնց ներդրումային ծրագիրն ուղղված է ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարի 2013թ. սեպտեմբերի 19-ի N 874-Ն հրամանի (մշակող արդյունաբերություն (C խումբ, սննդամթերքի արտադրություն) շրջանակներում գործունեության կազմակերպմանը: Ծրագրի շահառու դառնալու պայմաններն են,  ընդհանուր առմամբ, հետևյալ ցուցանիշները. առնվազն 1,000,000,000 (մեկ միլիարդ) ՀՀ դրամի ներդրումների ներգրավում, առնվազն 50 նոր աշխատատեղերի ստեղծում, յուրաքանչյուր աշխատատեղի միջին ամսական աշխատավարձը պետք է կազմի 250,000 ՀՀ դրամ: Ներդրումային ծրագրի իրականացման համար շահառուն պետք է ունենա տարածքի սեփականության կամ կառուցապատման, օգտագործման կամ վարձակալության գրանցված իրավունք: Բացի այդ, շինարարության, օգտագործման կամ վարձակալության գրանցված իրավունքի ժամկետը չպետք է պակաս լինի ծրագրի շահառուի գտնվելու առավելագույն ժամկետի տևողությունից: Ներդրումային ծրագիրը շահառուի կողմից պետք է իրականացվի Երևան քաղաքի առաջին, երկրորդ, երրորդ և չորրորդ կադաստրային գոտիներից դուրս գտնվող տարածքներում: Ծրագրի մասնակից չեն կարող լինել այն ընկերությունները, որոնք սույն որոշման շրջանակներում արդեն ստացել են աջակցություն, սույն որոշման շրջանակներում օգնության դիմում ներկայացնելու պահին հարուցվել է վարչական վարույթ չկատարված հարկային պարտավորությունների բռնագանձման վերաբերյալ, սնանկության վարույթին մասնակցում են որպես պարտապան, վերջինիս նկատմամբ հարուցվել է սնանկության դիմում: Նշվում է, որ նախագծի իրականացման համար 2025 թվականին կպահանջվի մեկ միլիարդ դրամ: Անհրաժեշտ ֆինանսական ռեսուրսները նախատեսվում է հատկացնել Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջեի համապատասխան հոդվածներից և օրենքով չարգելված այլ աղբյուրներից:

 

Հիշեցնենք, որ կառավարության 2021-2026 թվականների ծրագրով նախատեսվում է ՕՈՒՆ/ՀՆԱ հարաբերակցությունը հասցնել 6 տոկոսի, իսկ համախառն կուտակում/ՀՆԱ հարաբերակցությունը ՝ 25 տոկոսի։

 

Ինչպես վկայում են զուտ հոսքի տեսքով նշվող վիճակագրական տվյալները, ինչը նշանակում է ներգրավված և մարված օտարերկրյա ներդրումների տարբերությունը, ընդհանուր օտարերկրյա ներդրումների զուտ հոսքը Հայաստանի տնտեսության իրական հատված 2023 թվականին կազմել է 138.644 մլրդ դրամ կամ 342.5 մլն դոլար՝ դոլարային արտահայտությամբ կրճատվելով 31.5% - ով։ Ընդ որում, օտարերկրյա ուղղակի ներդրումների զուտ հոսքը (ՕՈՒՆ) պահպանել է աճը, սակայն՝ տեմպերի ուժեղ արգելակմամբ՝ 72,5% - ից մինչև 5,5% (դոլարային արտահայտությամբ)՝ կազմելով 197,329 մլրդ դրամ կամ 487,5 մլն դոլար: