Արմինֆո. 2024 թվականի առաջին կիսամյակում եվրասիական տարածաշրջանում միջազգային ֆինանսական կազմակերպությունների և զարգացման գործակալությունների կողմից հաստատված սուվերեն ֆինանսավորման ծավալը ՝ Ադրբեջանում, Հայաստանում, Բելառուսում, Վրաստանում, Ղազախստանում, Ղրղզստանում, Մոնղոլիայում, Ռուսաստանում, Տաջիկստանում, Թուրքմենստանում և Ուզբեկստանում, կազմել է 2,3 մլրդ ԱՄՆ դոլար։ Նման տվյալներ են պարունակվում Կայունացման և զարգացման եվրասիական հիմնադրամի (ԿԶԵՀ) հրապարակած "Սուվերեն ֆինանսավորումը եվրասիական տարածաշրջանում. 2024 թվականի առաջին կիսամյակ" զեկույցում, որը պատրաստվել է սուվերեն ֆինանսավորման տվյալների բազայի (SFD) տեղեկատվության հիման վրա։ ԿԶԵՀ-ն ուշադրություն է հրավիրել այն փաստի վրա, որ ներկայումս ակտիվ փուլում է 96 նախագիծ, ինչը, իր հերթին, խոսում է այդ ինստիտուտների էական դերի մասին երկրներին միջոցներ տրամադրելու գործում:
"Այս տարվա առաջին 6 ամիսներին ԿԶԵՀ անդամ պետություններին բաժին է ընկել հաստատված ֆինանսավորման 72,9% - ը կամ 1,6 մլրդ ԱՄՆ դոլար։ Դրանց թվում ֆինանսավորման առավելագույն ծավալը հաստատել են Ղազախստանի համար (693,5 մլն ԱՄՆ դոլար), որին հաջորդում է Հայաստանը (527 մլն ԱՄՆ դոլար), Տաջիկստանը (332,4 միլիոն ԱՄՆ դոլար) եւ Ղրղզստանը (192,9 միլիոն ԱՄՆ դոլար):
Համաշխարհային բանկը (ՀԲ) եւ Վերակառուցման եւ զարգացման եվրոպական բանկը (ՎԶԵԲ) տարածաշրջանում առաջին կիսամյակում հաստատված սուվերեն ֆինանսավորման ծավալով առաջատարներն են ՝ 77,7 տոկոս ընդհանուր մասնաբաժնով: ՀԲ-ն հաստատել է 1,9 մլրդ ԱՄՆ դոլարի ֆինանսավորումը (ընդհանուր ծավալի 49,9% - ը), ՎԶԵԲ-ը՝ 609,1 մլն ԱՄՆ դոլար (ընդհանուր ծավալի 27,8%): Նրանց հաջորդում է Իսլամական զարգացման բանկը (ԻԶԲ)՝ 195 մլն ԱՄՆ դոլար (8,3%), Ասիական զարգացման բանկը (ԱԶԲ) ՝ 132,9 մլն ԱՄՆ դոլար (6,1%) և ԿԶԵՀ-ը՝ 100 միլիոն ԱՄՆ դոլար (4,6%)", - ընդգծել են հիմնադրամի վերլուծաբանները։
Հայաստանի մասով նշվում է, որ հանրապետության համար, որտեղ արպես գլխավոր վարկատու հանդես է գալիս նաև ՎԶԵԲ-ը (251,4 մլն ԱՄՆ դոլար), հաստատել են 527 միլիոն ԱՄՆ դոլար, որը 178,1 միլիոն ԱՄՆ դոլարով գերազանցում է ողջ անցյալ տարվա ցուցանիշները: Ֆինանսների զգալի ծավալը հաստատվել է տրանսպորտի, պետական կառավարման և տնտեսական քաղաքականության ոլորտներում։
"ԿԶԵՀ-ն առաջին կիսամյակում հավանություն է տվել Հայաստանի Հանրապետությանը 100 մլն ԱՄՆ դոլարի չափով տնտեսական բարեփոխումների աջակցության ֆինանսավորման տրամադրմանը։ Միջոցները կուղղվեն 2024 թվականի բյուջեի աջակցությանը և կտրամադրվեն ՀՀ կառավարության բարեփոխումների ծրագրի իրականացման արդյունքներով", - ասված է զեկույցում:
Միևնույն ժամանակ, ուշադրություն է հրավիրվում այն հանգամանքին, որ եվրասիական տարածաշրջանն առաջին կիսամյակում ընդունել է մի շարք կարևոր միջազգային միջոցառումներ, ինչպիսիք են ԱԶԲ տարեկան հանդիպումները Թբիլիսիում, ՎԶԵԲ-ինը՝ Երևանում, ԿԱՏՏԽ-ի բարձր մակարդակի հանդիպումները Աստանայում:
"Սուվերեն ֆինանսավորման տվյալների բազան 2022 թվականից իրականացվող ԿԶԵՀ եզակի վերլուծական նախագիծ է, որն իր մեջ ներառում է տեղեկություններ մակրոտարածաշրջանային պետություններում միջազգային ֆինանսական կազմակերպությունների և զարգացման գործակալությունների գործունեության մասին ։ SFD-ն ձևավորվում է բաց աղբյուրներից ստացված բազմակողմանի տեղեկատվության հիման վրա, ներառյալ միջազգային ֆինանսական կազմակերպությունների պաշտոնական կայքերը, դրանց հաշվետվությունները և այլ առաջնային տեղեկություններ: Տվյալների հավաքագրման մեթոդաբանությունը թույլ է տալիս դրանք հավաքել սուվերեն ֆինանսավորման լայն սսսպեկտրով. կայունացման վարկեր, ներդրումային վարկեր, դրամաշնորհներ և տեխնիկական աջակցության նախագծեր", - ամփոփել են ԿԶԵՀ-ի մամուլի ծառայությունում ։