ՀՀ կառավարության կողմից ՀԱԷԿ-ին տրամադրված բյուջետային վարկի միջոցների մի մասը 2023 թվականից կվերաուղղվի 2025 թվականին

Արմինֆո. ՀՀ կառավարության կողմից Հայկական ատոմային էլեկտրակայանին տրամադրված 63,2 մլրդ դրամ բյուջետային վարկի միջոցների մի մասը, որը նախատեսվում էր իրացնել 2023 թվականին, կվերաուղղվի 2025 թվականին: Այդ մասին որոշում է ընդունվել օգոստոսի 29-ին կառավարության նիստում։

Ինչպես նշվում է որոշման նախագծի հիմնավորման մեջ, 63,2 մլրդ դրամ ընդհանուր ծավալով բյուջետային վարկն ուղղված է Հայկական ԱԷԿ-ի շահագործման ժամկետը մինչև 2036 թվականը կրկին երկարաձգելու ծրագրի իրականացմանը: Ընդ որում, հաշվի են առնվել այն միջոցները, որոնք չեն օգտագործվել առաջին երկարաձգման ծրագրի իրականացման ընթացքում։ Նախագծի շրջանակներում բյուջետային միջոցները վերաբաշխվել են ըստ տարիների։ Մասնավորապես, խոսքը 2020 թվականի համար նախատեսված 18,7 մլրդ դրամի, 2021 թվականի համար նախատեսված 25 մլրդ դրամի մասին է, 2022 թվականի համար նախատեսված գումարի մասին ոչինչ չի հաղորդվում։ 2024 թվականին նախատեսվում է օգտագործել 7 մլրդ դրամ, իսկ 2025 թվականին՝ 8 մլրդ դրամ։

Սակայն 2023 թվականին, որի ընթացքում կանխատեսվում էր օգտագործել 4,5 մլրդ դրամ, խնդիրներ են առաջացել ՝ պայմանավորված մրցութային գործընթացներով ։ Մասնավորապես, չեղարկվել են գնման մի քանի մրցույթներ՝ նշված գնից ավելի գին ներկայացնելու կամ մրցույթի հաղթողի կողմից վերջնական պայմանագիր ստորագրելուց հրաժարվելու պատճառով: Եղել են նաև կապալառուների կամ մատակարարների կողմից կնքված պայմանագրերի ժամանակացույցով սահմանված ժամկետների խախտման դեպքեր: Համաշխարհային աշխարհաքաղաքական իրավիճակի սրումից և առաանձին ապրանքատեսակների արտահանման և ներմուծման նկատմամբ պատժամիջոցային սահմանափակումների ներդրումից, բանկերի միջոցով ֆինանսական գործարքների արգելքների ներդրումից հետո ապրանքների առաքման լոգիստիկ սխեմաների իրականացման բարդությունները հանգեցրել է էական ձգձգումների և, հաճախ, գնումների գործընթացի իրականացման անհնարինության: Իսկ արդեն կնքված պայմանագրերի դեպքում՝ և կատարման ժամկետների հետաձգման և տրամադրված միջոցների օգտագործման ժամանակացույցից շեղումների:

ՀՀ կառավարության որոշմամբ՝ 2023 թվականի համար նախատեսված 4,5 մլրդ դրամ գումարը կտրամադրվի 2025 թվականին։ Հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ հաջորդ ֆինանսական տարում կայանը պետք է ստանար 8 մլրդ դրամ, 2025 թվականին բյուջետային վարկի ընդհանուր գումարը կկազմի 12,5 մլրդ դրամ։

Հիշեցնենք, որ նախորդ տարվա դեկտեմբերի 14-ին ՀՀ կառավարությունը որոշում էր ընդունել Հայկական ԱԷԿ-ի երկրորդ էներգաբլոկի շահագործման ժամկետը 10 տարով՝ մինչև 2036 թվականը, կրկին երկարաձգելու համար 65 մլն դոլար ուղղելու մասին: Ծրագրի իրականացման աշխատանքներով կզբաղվի "Ռուսատոմ սերվիս"-ը, որի հետ կնքվել է համապատասխան համաձայնագիր: Որպես նախագծի պատվիրատու հանդես է գալիս Հայկական ԱԷԿ-ը, որը պետական միջոցներ կստանա բյուջետային վարկի տեսքով։ Ծրագրի կապալառուն "Ռուսատոմ սերվիս"-ն է, որը մտնում է "Ռոսատոմ" ՊԿ-ի կոնտուրի մեջ։

Օգոստոսի 11 - ին պլանային նախազգուշական վերանորոգման աշխատանքներից հետո երկրորդ էներգաբլոկի 4-րդ և 3-րդ տուրբոգեներատորները միացվել են Հայաստանի միասնական էներգահամակարգին: