Երեթշաբթի, 10 Սեպտեմբերի 2024 12:50

Արմինֆո. Հայաստանի Կենտրոնական բանկը շարունակում է իջեցնել վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը. այս անգամ՝ ևս 0,25 տոկոսային կետով՝ 7,75%-ից մինչեւ 7,50%: Սա ընթացիկ տարվա հիմնական տոկոսադրույքի արդեն վեցերորդ իջեցումն է, ընդհանուր առմամբ, 1,75 տ.կ. - ով (2023թ. դեկտեմբերի 9,25% - ից)։ Վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքի հերթական իջեցման մասին որոշումը կայացվել է սեպտեմբերի 10-ին ՀՀ ԿԲ խորհրդի նիստում:

 

Ըստ այդմ, նույնքան նվազեցվել են լոմբարդային ռեպոների տոկոսադրույքները՝  9,25% - ից մինչև 9%, իսկ բանկերից ներգրավված ավանդների գծով' 6,25% - ից մինչև 6%:

 

Այսպիսով, ավելի քան մեկուկես տարվա ընթացքում կարգավորիչն առանցքային տոկոսադրույքը նվազեցրել է 3,25 տոկոսային կետով, ինչին համապատասխան ՝ նույնքան նվազել են լոմբարդային ռեպոների և բանկերից ներգրավված ավանդների տոկոսադրույքները՝ 2023 թվականի սկզբին արձանագրված, համապատասխանաբար, 10,75%, 12,25% և 9,25% առավելագույններից։ Բայց մինչ այժմ վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքի, լոմբարդային ռեպոների և բանկերից ներգրավված ավանդների տոկոսադրույքների ներկայիս մակարդակները հեռու են 2020 թվականի երկրորդ կեսին արձանագրված նվազագույն նշաձողերից, համապատասխանաբար, 4,25%, 5,75% և 2,75%:

 

Վիճակագրական տվյալների համաձայն, 2024թ. օգոստոսին 2023թ. օգոստոսի համեմատ արձանագրվել է 1,3% գնաճ ՝ 2023թ. օգոստոսի համեմատ գնանկումային 0,2% - ի դիմաց՝ 2022թ. օգոստոսի համեմատ: Կենտրոնական բանկի կողմից հաշվարկվող 2024թ. օգոստոսի գնաճի տարեկան բազային ցուցանիշը դեռևս հրապարակված չէ, սակայն մեկ տարի առաջ օգոստոսին արձանագրվել է տարեկան 0,4% գնաճ: Իսկ հուլիսյան գնաճի բազային ցուցանիշը կազմել է տարեկան 0,3% (2023թ. հուլիսի 0,6% տարեկան բազային գնաճի դիմաց)։

 

Այսօր՝ ժամը 14:00 - ին մամուլի ասուլիսում ԿԲ խորհրդի որոշման մանրամասն հիմնավորումը կներկայացնի ԿԲ նախագահ Մարտին Գալստյանը:

 

Նշենք, որ վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքի նախորդ իջեցումները 2024 թվականին տեղի են ունեցել հունվարի 30 - ին՝ 0,5 տ.կ. - ով ՝ 9,25% - ից մինչև 8,75%, մարտի 12 - ին ՝ 0,25 տ. կ.-ով ՝ 8,75% - ից մինչև 8,5%, ապրիլի 30-ին ՝ կրկին 0,25 տ. կ. - ով ՝ 8,5% - ից մինչև 8,25%, հունիսի 11-ին ՝ կրկին 0,25 տ. կ. - ով ՝ 8,25% - ից մինչեւ 8%, եւ հուլիսի 30-ին՝ 8% - ից մինչեւ 7,75%: Ըստ այդմ, լոմբարդային ռեպոների տոկոսադրույքները հուլիսի 30 - ից իջեցվել են մինչեւ 9,25%, իսկ բանկերից ներգրավված ավանդների տոկոսադրույքները ՝ մինչեւ 6,25%՝ տարեսկզբի, համապատասխանաբար, 10,75%-ից  եւ 7,75% - ից:

 

Մինչ այդ՝ 2023 թվականին, տեղի է ունեցել վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքի հինգ իջեցում ՝ պատմականորեն առավելագույն 10,75% - ից մինչև դեկտեմբերի 9,25%: 2023 թվականի հունիսի 13 - ից Կենտրոնական Բանկը սկսեց իջեցնել վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը, նախ, 0,25 տոկոսային կետով, այնուհետև օգոստոսի 1 - ին ՝ նույնքան, ապա սեպտեմբերի 12-ին իջեցումն ավելի նկատելի էր՝ 0,5 տոկոսային կետով, որից հետո հոկտեմբերի 31-ին տոկոսադրույքը իջեցվեց 0,25 տոկոսային կետով, և նույնքան՝ դեկտեմբերի 12-ին ։ Մինչ այդ 2 տարի տոկոսադրույքը բարձրանում էր՝ 2022 թվականի վերջին հասնելով պատմական առավելագույնին ՝ 10,75% - ի, և պահպանելով այդ մակարդակը մինչև 2023 թվականի հունիսի 13-ը, երբ տեղի ունեցավ առաջին իջեցումը։

 

Հարկ է նշել, որ վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը Կենտրոնական բանկի կողմից բարձրացվել է մինչև 10,75% մակարդակ 2022 թվականի դեկտեմբերի 13 - ին, և դա նոր պատմական առավելաագույնն էր 2015 թվականի 10,5% - ից հետո։ նախորդ հինգ բարձրացումները տեղի են ունեցել 2022 թվականի փետրվարին ՝ 7,75% - ից մինչև 8%, մարտին ՝ մինչև 9,25%, օգոստոսին ՝ մինչև 9,5%, սեպտեմբերին ՝ մինչև 10% և նոյեմբերին ՝ մինչև 10,5% ։ Իսկ 2021 թվականից մինչև 2022 թվականի դեկտեմբերի 13 - ը ներառյալ տեղի է ունեցել վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքի տասներկու բարձրացում, ընդհանուր առմամբ, 5,25% - ից մինչև 10,75% ։ Հիշեցնենք, որ նախորդ տարիներին վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքի պատմական առավելագույնը գրանցվել էր 2015թվին՝ 10.5%, մասնավորապես, փետրվարի 10 - ին բարձրացվելով 1 տ. կ. - ով ՝ 9.5% - ից մինչեւ 10.5%:

 

Հիշեցնենք, որ 2021 թվականին նույնպես ԿԲ-ը վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը բարձրացրել է վեց անգամ ՝ փետրվարին (0,25 տ. կ. - ով ՝ մինչև 5,5%), մայիսին (0,5 տ. կ. – ով՝  մինչև 6%), հունիսին (0,5 տ. կ. – ով՝ մինչև 6,5%), օգոստոսին (0,5 տ. կ. –ով՝ մինչև 7%), սեպտեմբերին (0,25 տ. կ. –ով՝ մինչև 7,25%) և դեկտեմբերին (0,5 տ. կ. – ով՝ մինչև 7,75%), ինչին համապատասխան, այդ ժամանակահատվածներում նույնքան բարձրացվել են լոմբարդային ռեպոների տոկոսադրույքները ՝ սկզբնական 6,75% - ից մինչև դեկտեմբերին 9,25%, եւ բանկերից ներգրավված ավանդների գծով՝ նախնական 3,75% - ից մինչեւ դեկտեմբերի 6,25%: Իսկ 2020 թվականին ԿԲ - ն վերանայել է վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը չորս անգամ ՝ նվազման և մեկ անգամ ՝ բարձրացման ուղղությամբ ։ Մասնավորապես, վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքի 5.5% - ից մինչև 4.25% իջեցմանը (2020թ.մարտ, ապրիլ, հունիս, սեպտեմբեր) դեկտեմբերին հաջորդել է բարձրացում մինչև 5.25%: Համապատասխան փոփոխության են ենթարկվել լոմբարդային ռեպոների և բանկերից ներգրավված ավանդների տոկոսադրույքները՝ մինչև դեկտեմբերի 6,75% և 3,75%: