Արմինֆո. Երևանում կայացել է ՄԱԿ գինու զբոսաշրջության 8-րդ համաշխարհային համաժողովի պաշտոնական բացումը, որը համախմբել է ոլորտի 120 մասնագետների՝ աշխարհի ավելի քան 20 երկրներից, այդ թվում՝ Պորտուգալիայից, Ճապոնիայից, Արգենտինայից, Հնդկաստանից, աֆրիկյան պետություններից և այլն:
Բացման արարողության ընթացքում էկոնոմիկայի նախարար Գևորգ Պապոյանը նշել է, որ Հայաստանի համար մեծ պատիվ է լինել ՄԱԿ էնոտուրիզմի (գինու տուրիզմ) համաշխարհային համաժողովը հյուրընկալող երկիր: "Սա մեզ համար պատմական հնարավորություն է և զբոսաշրջության և գինեգործության ներուժը ներկայացնելու հնարավորություն", - ընդգծել է նա:
Անդրադառնալով Հայաստանի գինեգործության հազարամյա պատմությանը՝ նախարարը նշել է, որ գինեգործությունը մեզ համար ոչ թե , պարզապես, տնտեսության ճյուղ է, այլ մի ամբողջ արվեստ, մշակույթ ։ Այս առումով նա նշել է, որ էնոտուրիզմը (գինու զբոսաշրջություն) այսօր բացառիկ հնարավորություն է աշխարհին ներկայացնելու Հայաստանի պատմությունն ու մշակույթը, ինչպես նաև երկրի տարածաշրջանների համաչափ զարգացման միջոցներից մեկը, քանի որ գինեգործական ձեռնարկությունները կենտրոնացած են ոչ թե մայրաքաղաքում և տնտեսապես ակտիվ մարզերում, այլ, որպես կանոն, գյուղական վայրերում:
<Ամբողջ աշխարհում գինու զբոսաշրջությունը գրավում է զբոսաշրջիկներին, նպաստում կայուն զարգացմանը, ստեղծում աշխատատեղեր, նպաստում տեղական բիզնեսի զարգացմանը, երկրի ապրանքանիշի ձևավորմանը և զարգացմանը: Մենք դա հասկանում ենք, ուստի կառավարությունը հսկայական ջանքեր է գործադրում այդ ուղղությունը զարգացնելու համար ։ Մենք պարտավորություն ենք ստանձնել ներդրումներ կատարել ճյուղում, ստեղծել ենթակառուցվածքներ, գինու կլաստերներ, որտեղ զբոսաշրջիկները ոչ միայն կծանոթանան մեր մշակութային արժեքներին, այլև կկարողանան լավ ժամանակ անցկացնել Հայաստանում", - ընդգծել է Պապոյանը։
Ընդ որում, նա դժգոհել է, որ Հայաստանում արտադրվող գինու որակը և աշխարհում դրա ճանաչելիությունը չեն համապատասխանում միմյանց ։ Հետևաբար, այսօր գերատեսչությունը մեծ աշխատանք է տանում միջազգային շուկայում հայկական գինու որակական և համային ցուցանիշների ճանաչելիության բարձրացման ուղղությամբ:
<Մի կողմից՝ մենք ունենք մեծ արտադրական և զբոսաշրջային հնարավորություններ, բայց, մյուս կողմից, դեռ շատ աշխատանք կա անելու մեր գինու մասսայականացման մասով>, - նկատել է նա։
Իր հերթին՝ Խաղողագործության և գինեգործության միջազգային կազմակերպության արտաքին կապերի գծով տնօրեն Սոֆի Պալլասը նշել է, որ Հայաստանն իրավամբ կարող է հպարտանալ խաղողի և գինիների տեսակների բազմազանությամբ, ինչը շատ կարևոր է ոլորտի զարգացման տեսանկյունից: Նա նշել է, որ Հայաստանը գինեգործություն բազմադարյա պատմություն ունի, որի հետևանքով այսօր մեր երկրում կա շուրջ 1700 խաղողի այգի, որը կազմում է աշխարհում խաղողի այգիների տարածքի 0,2% - ը, բացի այդ, Հայաստանում գրանցված է խաղողի շուրջ 500 տեսակ, որոնք այստեղ կարողացել են պահպանել:
ՄԱԿ Զբոսաշրջության համաշխարհային կազմակերպության գլխավոր քարտուղար Զուրաբ Պոլոլիկաշվիլին նշել է, որ ուրախ է գտնվել այնպիսի հրաշալի երկրում, ինչպիսին Հայաստանն է: Նրա խոսքով ՝ մեր երկրի գեղեցկությունը տեսնելու համար մի քանի օրը բավարար չէ, սակայն համաժողովի հյուրերի մեծ մասը, ինչպես նշել է Պոլոլիկաշվիլին, մտադրություն են հայտնել կրկին այցելել Հայաստան:
"Լինելով Հայաստանի հարևանը՝ ես չգիտեի, որ այստեղ արտադրում են այսքան որակյալ և մրցունակ գինի։ Բացի այն գեղեցկությունից, որը մեզ համար բացվեց այս երկրում, մենք լուրջ ներդրումներ տեսանք գինեգործության ոլորտում", - ընդգծել է նա։
Նշենք, որ ՄԱԿ գինու զբոսաշրջության համաշխարհային համաժողովը Հայաստանում անցկացվում է սեպտեմբերի 11-13-ը: Համաժողովի շրջանակներում կազմակերպվել են ինչպես պաշտոնական միջոցառումներ, այնպես էլ վարպետության դասեր, սոցիալ-մշակութային ծրագրեր, այցելություններ գինու գործարաններ, այդ թվում ՝ աշխարհի ամենահին գինու գործարան՝ Արենի-1 քարանձավ:
ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի տվյալներով՝ 2024թ. առաջին կիսամյակում Հայաստանը զգալիորեն կրճատել է գինու արտադրության ծավալները՝ տարեկան 38,5% - ով ՝ ապահովելով 4,4 մլն լիտր։
Ըստ ՀՀ մաքսային ծառայության տվյալների՝ ամբողջ 2023 թվականին Հայաստանը 7% - ով կրճատել է գինու արտահանումը՝ մինչև 4.4 մլն լիտր, իսկ մաքսային արժեքը նվազել է 2.8% - ով՝ մինչև 18.3 մլն դոլար: Հայկական գինու իրացման հիմնական շուկան ավանդաբար ռուսականն է, որի մասնաբաժինը 2022 թվականի 78.8% - ից 2023 թվականին հասել է 83.2% - ի: Դրան հաջորդում են ԱՄՆ-ը ՝ 5% մասնաբաժնով, Ֆրանսիան ՝ 1.6%, Բելառուսը ՝ 1.3%, Լիտվան, Իտալիան, Բելգիան (,9%), Չինաստանը (0,8%), Վրաստանը, Լեհաստանը (0,4-ական տոկոս), Միացյալ Թագավորություն (0,2%):
Մնացած ծավալը մատակարարվել է ճապոնական, ղրղզական, ղազախական, հունական, կանադական, Լատվիական, իսրայելական, Էստոնական, դանիական, գերմանական, ավստրալական, էմիրաթական, բուլղարական, նիդերլանդական, շվեյցարական, ուկրաինական, չեխական շուկաներ: Բավականին չնչին ծավալներ (1 հազար լիտրից պակաս) բաժին են ընկել Ֆինլանդիային, Շվեդիային, Թայվանին, Նորվեգիային, Իսլանդիային, Թուրքիային, Ավստրիային, Բրազիլիային, Պորտուգալիային, Իսպանիային, Սինգապուրին, Կուբային, Ուրուգվային, Մալթային և Բենինին ։