Արմինֆո.Հայաստանի ապահովագրական շուկայում ԱՊՊԱ գծով վնասաբերության գործակիցը 2024թ. սեպտեմբերի 1-ի դրությամբ նախորդ տարվա 65% - ի համեմատ աճել է մինչև 79,1%: Այդ մասին են վկայում Հայաստանի ավտոապահովագրողների բյուրոյի տվյալները։
2024թ. հունվար-օգոստոսին գործակցի աճը նկատվել է գործող պայմանագրերի թվի տարեկան դինամիկայի վատթարացման ֆոնին ՝ 13,3% աճից մինչև 1,1% անկում, ապահովագրավճարների առանց այն էլ չափավոր աճի աննկատ արագացում ՝ 3,7% - ից մինչև 6,9%, ինչին զուգահեռ արձանագրվել է փոխհատուցումների երկնիշ աճի արագացում ՝ 11,9%-ից մինչև 23,7%:
Բյուրոյի տվյալներով ԱՊՊԱ-ապահովագրով տրանսպորտային միջոցների թիվը 2024 թվականի հունվար-օգոստոս ամիսներին աննշան աճել է ՝ տարեկան 5,6% - ով (ինչպես մեկ տարի առաջ) ։ Քանակական արտահայտությամբ 2024 թվականի սեպտեմբերի սկզբին երկրում կար 670,546 հազար միավոր ԱՊՊԱ պայմանագրերով տրանսպորտային միջոց, սակայն գործող պայմանագրերի թիվը կազմել է 851,665 հազար (իսկ չհաշված չեղարկվածները՝ 772,165 հազար)։ Մեքենաների քանակի նկատմամբ պայմանագրերի քանակի գերազանցումը բացատրվում է եռամսյակային (կարճաժամկետ) պայմանագրերի մեծ թվով: ԱՊՊԱ պայմանագրերի ընդհանուր թվում E-ապահովագրերի բաժինը մեկ տարվա ընթացքում աճել է 24% - ից մինչև 32% կամ 265,660 հազար, այդպիսի պայմանագրերի թվի տարեկան աճի արագացմամբ՝ 11,2% - ից մինչև 27,5%:
Ընթացիկ տարվա 8 ամիսների արդյունքներով գործող պայմանագրերով հավաքագրված ապահովագրավճարների ծավալը կազմել է 18.9 մլրդ դրամ ($48.6 մլն), իսկ ապահովագրական փոխհատուցումների ծավալը կազմել է 13.9 մլրդ դրամ ($35.9 մլն): Ընդ որում, ճանապարհատրանսպորտային պատահարների պարզեցված ձևակերպման (եվրաարձանագրություն) դեպքերով վճարված հատուցումների ծավալը տարվա ընթացքում աճել է 27,2%-ով (նախորդ տարվա 10,4% անկումից)'մինչև 1,6 մլրդ դրամ, իսկ մեկ վճարման միջին չափի տարեկան աճն արագացել է' 8,1% - ից մինչեւ 11,4%' հասնելով 93.356 հազար դրամի (241 դոլար ՝ մեկ տարի առաջվա 217 դոլարի դիմաց) ։ Ընդհանուր ապահովագրական փոխհատուցումների գծով մեկ վճարման միջին չափի տարեկան աճը նույնպես արագացել է՝ 9,2% - ից մինչեւ 11,6%՝ կազմելով 257.603 հազար դրամ (665 դոլար ՝ մեկ տարի առաջվա 598 դոլարի դիմաց):
Բյուրոյի տվյալների համաձայն, ԱՊՊԱ ապահովագիր ունեցող տրանսպորտային միջոցների ամենամեծ թիվն ընդգրկում է "Լիգա Ինշուրանս" ԱԸ-ը՝ 165,1 հազար միավոր, որի մոտ արձանագրվում է նաեւ ԱՊՊԱ-ի վնասաբերության ամենաբարձր գործակիցը՝ 89%: Մի փոքր ավելի քիչ թվով ԱՊՊԱ-ապահովագիր ունեցող տրանսպորտային միջոցներ ունեն Նաիրի Ինշուրանսն ու Սիլ Ինշուրանսը, համապատասխանաբար, 138,9 հազ.միավոր և 121,6 հազ. միավոր, որոնց ԱՊՊԱ գծով վնասաբերության գործակիցը կազմում է 70% և 84%: Գործող ԱՊՊԱ պայմանագրերով ապահովագրավճարների ամենամեծ ծավալը նույնպես ապահովում են Նաիրի Ինշուրանսն ու Լիգա Ինշուրանս - ը ՝ 4.3-4.1 մլրդ դրամ (ընդհանուր ծավալի 23-22%), և նրանք էլ այս դասում առաջատար են փոխհատուցումների ծավալով ՝ 3.2 - 3.9 մլրդ դրամ (ընդհանուր ծավալի 23-28%): Լիգա Ինշուրանսը և Նաիրի Ինշուրանսը աչքի են ընկնում նաև ՃՏՊ-ների պարզեցված ձևակերպման (եվրաարձանագրություն) դեպքերի համար առավել մեծ վճարումներով ՝ շուկայի ընդհանուր ծավալի 31-22% - ը:
Նշենք, որ 2023 թվականի ապրիլից Հայաստանի ապահովագրական շուկայում մեկնարկել է անցումը ԱՊՊԱ սակագների ազատականացման, և արդեն եռամսյակից հետո այդ դասի վնասաբերության գործակիցը սկսել է աճել։
Հիշեցնենք, որ Հայաստանում 2023թ. հուլիսի վերջից գործում է արդեն 7 ապահովագրական ընկերություն, քանի որ շուկա է վերադարձել "Էֆես" ապահովագրական ընկերությունը, որն առայժմ պատրաստվում է մտնել ավտոքաղաքացիական պատասխանատվության պարտադիր ապահովագրության (ԱՊՊԱ) հատված ։ (ՀՀ դրամի հաշվարկային փոխարժեքը ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ 31.08.2024 թ. դրությամբ կազմել է 387,53 դրամ/$1՝ նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի 385,78 դրամ/$1-ի դիմաց):