2025 թվականի վերջին Հայաստանի պետական պարտքը կհասնի ՀՆԱ-ի 55,8 տոկոսին. բյուջեի նախագիծ

Արմինֆո.2024 թվականի դեկտեմբերի վերջին Հայաստանի պետական պարտքը կկազմի 5 տրլն 269 մլրդ դրամ կամ ՀՆԱ-ի 52,1% - ը՝ 2023 թվականի փաստացի 4 տրլն 807 մլրդ դրամի կամ ՀՆԱ-ի 50,6% - ի դիմաց, իսկ 2025 թվականի արդյունքներով ցուցանիշը կհասնի 6 տրլն 161 մլրդ դրամի կամ ՀՆԱ-ի 55,8% - ի։ Ընդ որում, միայն կառավարության պարտքի մարման և սպասարկման համար կպահանջվի մոտ 1,2 տրիլիոն դրամ։ Այդ մասին ասվում է հաջորդ տարվա պետբյուջեի նախագծում, որը կառավարության հավանությանն է արժանացել սեպտեմբերի 26-ին։

Ինչպես նշում են փաստաթղթի հեղինակները՝ ի դեմս Ֆինանսների նախարարության, կառավարության պարտքը ս.թ. վերջին սպասվում է 5 տրլն 037 մլրդ դրամի կամ 12 մլրդ 644 մլն դոլարի (ՀՆԱ-ի 49,8 տոկոսը) մակարդակում ՝ նախորդ տարվա 4 տրլն 572 մլրդ դրամի կամ 11 մլրդ 295 մլն դոլարի (ՀՆԱ - ի 48,1 տոկոսը) եւ 2025 թվի վերջին կանխատեսվող 5 տրլն 914 մլրդ դրամի կամ 13 մլրդ 972 մլն դոլարի դիմաց:

 2025 թվականին կառավարության պարտքի մարման և սպասարկման համար կպահանջվի 1 տրիլիոն 117,1 մլրդ դրամ, որից 723 մլրդ դրամ կկազմի պարտքի մարումը, իսկ 394,1 մլրդ դրամ՝ տոկոսավճարները: Կառավարության պարտքի սպասարկման ծախսերը (տոկոսների վճարումը) կկազմեն ՀՆԱ-ի 3,6% - ը կամ 394,1 մլրդ դրամ ՝ ս.թ. վերջին ակնկալվող ՀՆԱ-ի 3,4% - ի կամ 345 մլրդ դրամի և 2023թ. փաստացի ՀՆԱ-ի 2,7% - ի կամ 253,4 մլրդ դրամի դիմաց ։

Պակասուրդն ակնկալվում է 609.4 մլրդ դրամի չափ՝ ը.տ. հաստատված բյուջեի 482.9 մլրդ դրամի կամ ՀՆԱ-ի 4.6% - ի դիմաց։ 2025 թվականին պետական բյուջեի պակասուրդի զուտ ֆինանսավորումը փոխառու միջոցների հաշվին կկազմի 656,9 մլրդ դրամ, որը կիրականացվի 294 մլրդ դրամ պետական գանձապետական պարտատոմսերի, 301,4 մլրդ դրամ արտաքին վարկերի և 61,5 մլրդ դրամ արտարժութային պետական պարտատոմսերի հաշվին:

Նշենք, որ 2025 թվականի բյուջեի նախագծի համաձայն, պետական գանձարանի ծախսերը նախատեսված են 3 տրլն 482.4 մլրդ դրամի (7.8 մլրդ դոլար) մակարդակում, որից 2 տրիլիոն 749.2 մլրդ դրամ կկազմեն ընթացիկ ծախսերը, իսկ 733,2 մլրդ դրամ (1,88 մլրդ դոլար)՝ կապիտալ ծախսերը (ՀՆԱ - ի 6,6% - ը), ինչը գերազանցում է 2024 թվականի  695 մլրդ դրամ (1,79 մլրդ դոլար) ծրագրային ցուցանիշը, եւ  639 մլրդ դրամ (1,65 մլրդ դոլար) փաստացի ցուցանիշը։ ՀՆԱ-ի նկատմամբ հարկերի հարաբերակցությունը, 2024 թվականի ակնկալվող ցուցանիշի համեմատ, նախատեսվում է ավելացնել 0,7% - ով (հաստատված բյուջեի համեմատ ՝ 0,1%) և հասցնել 25% թիրախային ցուցանիշի։ Պակասուրդն սպասվում է 609.4 մլրդ դրամի չափով ՝ ը.տ. հաստատված բյուջեի 482.9 մլրդ դրամի կամ ՀՆԱ-ի 4.6% - ի դիմաց։ Կառավարության պարտք / ՀՆԱ հարաբերակցությունը 2025 թվին կկազմի 53.5% ։