ԵԱԶԲ. Խոշոր զարգացած տնտեսություններում տոկոսադրույքների նվազումն աստիճանաբար ճանապարհ է բացում զարգացող երկրների կողմից օտարերկրյա կապիտալի ներգրավման համար

Արմինֆո.Խոշոր զարգացած տնտեսություններում տոկոսադրույքների իջեցումն աստիճանաբար ճանապարհ է բացում զարգացող երկրների կողմից օտարերկրյա կապիտալի ներգրավման համար: Այդ մասին ասվում է Եվրասիական զարգացման բանկի (ԵԱԶԲ) ՝ այսօր հրապարակված մակրոտնտեսական ամփոփագրում։

Նշվում է, որ բարձր տոկոսադրույքների պատճառով շուկաները վերջին 2-3 տարիների ընթացքում, գործնականում, փակ են զարգացող տնտեսությունների համար (ներգրավելը, պարզապես, չափազանց թանկ էր): Պիոները Ղազախստանն էր։ 2024 թվականի հոկտեմբերի սկզբին այն հաջողությամբ տեղաբաշխեց 1,5 միլիարդ դոլար արժողությամբ դոլարային պարտատոմսեր՝ 10 տարի ժամկետով ՝ 4,714% արժեկտրոնային տոկոսադրույքով: Այս ցուցանիշը գտնվում է զարգացող տնտեսությունների դոլարային 10-ամյա պետական պարտատոմսերի եկամտաբերության գրեթե ստորին սահմանին։ Սա խոսում է Ղազախստանի տնտեսության նկատմամբ ներդրողների բարձր հետաքրքրության և վստահության մասին։

<Մեր հիմնական սցենարի շրջանակներում սպասվում է համաշխարհային խոշոր տնտեսությունների աճի որոշ դանդաղում: Դա կհանգեցնի հումքային ապրանքների պահանջարկի փոքր-ինչ պակաս աճի, ինչը կարող է ազդել հումքի գների եւ, հետեւաբար, ԵԱԶԲ-ի գործառնությունների տարածաշրջանի երկրների արտահանման եկամուտների վրա: Այնուամենայնիվ, հումքային ապրանքների արտաքին առևտրից եկամուտների նվազման բացասական ազդեցությունը կարող է մասամբ համահարթվել, քանի որ բանկի անդամ երկրների արտահանման դիրքերը դառնում են ավելի դիվերսիֆիկացված, իսկ ռազմավարական ապրանքների կայուն պահանջարկը շարունակում է նպաստել արտաքին առևտրին", - ասվում է մակրոամփոփագրում:

Ինչպես կարծում են բանկի վերլուծաբանները, տնտեսական ակտիվության դինամիկան աշխարհում էապես չի փոխվել վերջին ամիսներին։ ՀՆԱ - ի աճի տեմպը մնում է բարձր ԱՄՆ-ում, ցածր՝ Եվրոպայում, և դանդաղում Չինաստանում ։ Վերջին երկու ամիսների ամենակարևոր մակրոտնտեսական նորությունները ԴՊՀ-ի տոկոսադրույքի իջեցումն էր, ԵԿԲ-ի տոկոսադրույքների իջեցման շարունակությունը և Չինաստանի Ժողովրդական բանկի կողմից դրամավարկային քաղաքականության մեղմացումը:

Այնուամենայնիվ, ԵԱԶԲ վերլուծաբանների սպասումներն ավելի պահպանողական են։ <Տոկոսադրույքների իջեցման ցիկլերն ավելի կարճ կլինեն, քան շուկաներն այժմ ակնկալում են: Մենք կարծում ենք, որ ԴՊՀ-ի և ԵԿԲ-ի տոկոսադրույքների իջեցում սկսելու որոշումները՝ ոչ լիակատար վերահսկողության տակ գտնվող գնաճի պայմաններում, թելադրված են ռեցեսիայի ռիսկերը նվազեցնելու և բյուջեների և բիզնեսի համար պարտքի սպասարկման բեռը նվազեցնելու ցանկությամբ>, - ասվում է ամփոփագրում:

Համաշխարհային խոշոր տնտեսությունների աճի դանդաղումը կհանգեցնի հումքային ապրանքների պահանջարկի փոքր-ինչ պակաս աճի, ինչը կարող է ազդել հումքի գների և, հետևաբար, ԵԱԶԲ-ի գործառնությունների տարածաշրջանի երկրների արտահանման եկամուտների վրա: Այնուամենայնիվ, ապրանքների արտաքին առևտրից եկամուտների նվազման բացասական ազդեցությունը կարող է մասամբ հավասարեցվել, քանի որ բանկի անդամ երկրների արտահանման դիրքերը դառնում են ավելի դիվերսիֆիկացված, իսկ ռազմավարական ապրանքների կայուն պահանջարկը շարունակում է աջակցել արտաքին առևտրին:

 Նշենք, որ "Մակրոտնտեսական ամփոփագիրը" ԵԱԶԲ - ի կանոնավոր հրապարակում է, որում ներկայացված է Բանկի մասնակից երկրներում մակրոտնտեսական իրավիճակի օպերատիվ հատվածը, եւ տրվում են կարճաժամկետ հեռանկարում դրա զարգացման գնահատականները: Ամփոփագիրն ընդգրկում է Հայաստանը, Բելառուսը, Ղազախստանը, Ղրղզստանը, Ռուսաստանն ու Տաջիկստանը: