Ֆինանսների նախարար. Առանց հաշվի առնելու ոսկու վերաարտահանումը՝ Հայաստանում տնտեսական ակտիվությունը հունվար-օգոստոսին կկազմեր 6,4 տոկոս՝ գրանցված 9 տոկոսի փոխարեն

Արմինֆո.Ընթացիկ տարվա ութ ամիսներին Հայաստանում տնտեսական ակտիվության աճի տեմպը կազմել է 9 տոկոս: Այդ մասին հոկտեմբերի 28-ին հայտարարել է ՀՀ ֆինանսների նախարար Վահե Հովհաննիսյանը՝ Ազգային ժողովի հանձնաժողովներում 2025 թվականի պետական բյուջեի նախագծի քննարկման ժամանակ։

Նախարարը, վկայակոչելով ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի տվյալները, նշել է, որ տնտեսական ակտիվության աճը պայմանավորված է, հիմնականում, առևտրի, ծառայությունների, արդյունաբերության, ինչպես նաև շինարարության ոլորտների աճով:

Հովհաննիսյանի խոսքով՝ դրական տեղաշարժեր են դիտվում նաև աշխատաշուկայում։ Այս ժամանակահատվածի տվյալներով՝ միջին ամսական աշխատավարձն աճել է 6.6% - ով։ Ընդ որում, պետական հատվածում աշխատավարձն աճել է 10,1 տոկոսով, մասնավոր հատվածում՝ 5,4 տոկոսով։ Իրական աշխատավարձը 0.1% գնանկման պայմաններում աճել է 6.7% - ով:

Ընդ որում, ինչպես ընդգծել է Հովհաննիսյանը, Հայաստանից արտահանումը 2024 թվականի հունվար-սեպտեմբեր ամիսներին աճել է 2,1 անգամ, սակայն անմիջապես հայկական արտադրության ապրանքների մատակարարումների աճը կազմել է ընդամենը 1,4 տոկոս։ Դա բացատրվում է նրանով, որ վիճակագրության մեջ ներառված է ոսկին, որը մասնակի վերամշակում է անցնում Հայաստանում, սակայն դրա հիմնական արժեքը ձեւավորվում է նրա սահմաններից դուրս։ Ներմուծումը նշված ժամանակահատվածում աճել է 56.5% - ով, բայց առանց վերաարտահանումը հաշվի առնելու նվազել է 5.2% - ով: Նախարարի խոսքով՝ հաջորդ տարի վերաարտահանման հաշվին արտահանման աճը, հավանաբար, աստիճանաբար կկրճատվի։ Նախարարը նաև նշել է, որ առանց հաշվի առնելու ոսկու վերաարտահանումը, տնտեսական ակտիվությունը Հայաստանում հունվար-օգոստոսին կկազմեր 6,4 տոկոս ՝ գրանցված 9 տոկոսի փոխարեն:

Տնտեսական ակտիվության աճը, ինչպես նշել է նախարարը, ընթացիկ տարում հանգեցրել է վարձու աշխատողների թվի 4,9% աճի, ինչն էլ, իր հերթին, նպաստել է գործազրկության մակարդակի նույնքան նվազմանը: Բացարձակ թվերով միջին աշխատավարձը հասել է 282,6 հազար դրամի։

Ավելի վաղ ԱրմԻնֆո-ն, վկայակոչելով ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի տվյալները, հաղորդել էր, որ Հայաստանում տնտեսական ակտիվության աճը 2024թ. հունվար-սեպտեմբերին դանդաղել է մինչև տարեկան  8,7% (2023թ. նույն ժամանակահատվածի 9,7%-ից): Սակայն, ի տարբերություն նախորդ տարվա, աճի դրայվերների շրջանում ամրապնդվել է արդյունաբերական հատվածը։ 2024թ. հունվար-սեպտեմբերին տնտեսական ակտիվության աճը պայմանավորել են, հիմնականում, առևտրի ոլորտը՝ տեմպերի 23,3% - ից մինչև 19,5% արգելակմամբ, շինարարության ոլորտը՝ տարեկան տեմպերի 17% - ից մինչև 15,9% արգելակմամբ, և արդյունաբերության հատված՝ 0,6% անկումից հասնելով 12,6% աճի։ Այս ժամանակահատվածում աճի ուժեղ դանդաղում է գրանցվել ծառայությունների ոլորտում՝ 13,4% - ից մինչև 5,9%: Բարելավվել է էներգահամալիրի տարեկան դինամիկան՝ 2,8 տոկոս անկումից մինչեւ 1,2 տոկոս աճ։ Ագրոհատվածը պահպանել է աճը՝ գրեթե կրկնելով մեկ տարվա վաղեմության տեմպերը՝ 1,7%-ից մինչև 1,8% աննկատ արագացմամբ:

Ընդ որում, 2024թ. սեպտեմբերին, 2023թ. սեպտեմբերի համեմատ, տնտեսական ակտիվության աճը նախորդ տարվա 5,6% - ից արագացել է մինչև հաշվետու 7%, իսկ միայն սեպտեմբերին դանդաղել է մինչև 6,6% ՝ օգոստոսի 7,2% - ից (2023թ. սեպտեմբերի աճի 6,2% - ից մինչև 3,7% արգելակման դիմաց)։  Ընդ որում, 2024թ. սեպտեմբերին արդյունաբերական հատվածի աճը կտրուկ դանդաղել է՝ 7,5%-ից մինչեւ 1,6%, ինչը դիտվել է նաև մեկ տարի առաջ նույն ամսում, երբ թրենդը 8,1% աճից շրջվել է դեպի 0,6% անկում։