«Լույս» հիմնադրամ. Հայաստանի տնտեսության կառուցվածքը շարունակում է վատթարանալ

Արմինֆո.Հայաստանի տնտեսության կառուցվածքը շարունակում է վատանալ։ Այդ մասին ասվում է "Լույս" հիմնադրամի կողմից իրականացված հետազոտության մեջ, որը վերլուծել է հանրապետության սոցիալ-տնտեսական զարգացումն ընթացիկ տարվա հունվար-սեպտեմբեր աամիսներին։

Ինչպես նշվում է վերլուծության մեջ, թե արդյունաբերության, եւ թե արտահանման կառուցվածքում աճի բարձր տեմպեր ապահովող գործոնը շարունակում է մնալ ոսկերչական արտադրության ճյուղը: Մյուս ենթաճյուղերում արձանագրվում են աճի կամ նվազման բավականին ցածր տեմպեր, ինչը, բնականաբար, բացասական երևույթ է և կարող է երկարաժամկետ խնդիրներ առաջացնել տնտեսության մեջ: Առանց հաշվի առնելու ոսկերչական գործունեությունը ("թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարեր, թանկարժեք մետաղներ և դրանցից պատրաստված իրեր" ապրանքախումբ) արտահանման ընդհանուր անկումը կազմել է 9,5 տոկոս, արդյունաբերական անկումը ՝ 0,3 տոկոս։

Որպես արդյունք, ինչպես նշում են հետազոտության հեղինակները, տնտեսական ակտիվության աճի տեմպերն ընթացիկ տարվա հունվար - սեպտեմբերին շարունակել են դանդաղել ՝ օգոստոսի ցուցանիշից հետ մնալով 0,3 տոկոսային կետով: Սեպտեմբերին տնտեսական ակտիվության ցուցանիշը փոքր-ինչ արագացել է, բայց մնում է տարեսկզբի աճից զգալիորեն ցածր, քանի որ աճի բարձր տեմպեր ապահովող գործոններն աստիճանաբար չեզոքացվում են: Ընդ որում, քանի որ ոսկերչական արտադրանքի վերաարտահանման գործընթացը մեկնարկել է նախորդ տարվա վերջին ամիսներին և ավելացրել այդ ժամանակահատվածի ցուցանիշները, ընթացիկ տարվա վերջին աճի տեմպերի էական դանդաղում կնկատվի:

Գնաճը շարունակում է դանդաղել ՝ չնայած մոնետար քաղաքականության իրականացման ընթացքում տոկոսադրույքի զգալի նվազմանը ։ Ընթացիկ տարում Հայաստանի Կենտրոնական բանկը նվազեցրել է տոկոսադրույքը մոտ 1,75 տոկոսային կետով, սակայն նույն ժամանակահատվածում գնաճը մնացել է բավականին ցածր մակարդակի վրա և շարունակել է դանդաղել նախորդ երկու ամիսների ընթացքում: Ընդ որում, վերջին ամիսներին պետական պարտատոմսերի տոկոսադրույքները փոքր-ինչ աճել են ՝ փոքր-ինչ շեղվելով նույն ուղղությամբ շարժվելու միտումից, ինչ սովորաբար դիտարկվող տոկոսադրույքը։

Պետական բյուջեի ցուցանիշները, հաղորդագրության համաձայն, նույնպես էապես թերակատարվել են։ 2024 թվականի հունվար-սեպտեմբերին պետական բյուջեի նախագծի համեմատ հարկային եկամուտները թերակատարվել են 148.6 մլրդ դրամով, իսկ ծախսերը՝ 224.7 մլրդ դրամով։ Միեւնույն  ժամանակ, կապիտալ ծախսերը թերակատարվել են շուրջ 66.4 մլրդ դրամով, ինչն արտացոլում է կապիտալ ծախսերի ծրագրերի իրականացման ընթացքում չլուծված խնդիրները: